Aidatların artması ile binalardaki kiracılar, mülk sahipleri ve yöneticiler arasında gerilim yaşanmaya başlamıştı. Son yılların en büyük gider kalemleri arasına giren aidatlar özellikle İstanbul'da vatandaşın büyük tepkisine neden oluyor. İstanbul'da lüks villaların bulunduğu butik sitelerde aidatlar 20-36 bin lira arasında değişiyor. Lüks rezidanslarda ise aidatlar 10-15 bin lirayı buluyor.
Bu kapsamda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği, Adalet ve İçişleri Bakanlıkları'nın hazırladığı yasal çerçeveye son şekli verildi. Çalışma Meclis'e sunulacak. Buna göre, herkes site yönetemeyecek. Torpil ve şaibe ortadan kalkacak. Sertifika almış tesis yönetim şirketleri site yönetimlerine talip olabilecek. Şirketlerin denetimini de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bağımsız denetçilerle birlikte yapacak. Sitelerin bütçeleri, nereye harcama yapıldığı, ne kadar aidat toplandığı her yıl denetlenecek. Defterleri incelenecek.
Sabah’ın edindiği bilgilere göre, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nda bazı değişiklikler yapılacak. Siteleri yöneten tesis yönetim şirketlerine mesleki standartlar getirilecek. Bu standartları sağlayan firmalara sertifika verilecek. Sektörün meslek tanımı yapılacak.
Türkiye'de 3.800 tesis yönetim şirketi bulunuyor. Bunlar genel kurulda oy çokluğuyla seçiliyor. Üç bakanlığın hazırladığı düzenleme yasalaşırsa, bu şirketlerden belge alamayan kapanacak. Tesis yönetim şirketlerinden saha tecrübesi, adli sicil kaydı, mali belgeler istenecek.
Bundan böyle sitelerin yönetimini kat malikleri kafasına göre atayamayacak. Mafya düzeni son bulacak. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği tarafından yetkilendirilmiş, mesleki yeterlilik sertifikasına sahip firmalar siteleri yönetebilecek. Bakanlığın sertifikalandırdığı şirketler arasından seçim yapılacak. Böylece, herkes kafasına göre aidat planlayamayacak, işletme projesi tasarlayamayacak.
Bakanlık her yıl bu yetkilendirilen tesis yönetim şirketlerini denetleyecek. Bağımsız denetçiler de devreye girecek, şirketlerin defterleri incelenecek.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın verilerine göre, Türkiye'de toplu konut yaşam alanı sayısı yaklaşık 40 milyon. Bunun da 20 milyonu site ve apartmanlardaki bağımsız bölümlerden oluşuyor. Tesis yönetim şirketleri 5 milyon toplu konut alanını yönetiyor. Bu alanlarda 25 milyon vatandaşın yaşadığı tahmin ediliyor.
Türkiye Kentsel Tesis Yönetim Derneği Başkanı Suat Sandalcı, üç bakanlığın birlikte koordineli çalışarak sitelerde kat maliklerinin yaşadığı tüm sorunları gidereceğini belirterek, "Yetki belgesi olmayan hiç kimse sitelerde yöneticilik hizmeti veremeyecek. Müteahhitlikte karne çıkarılmıştı, burada da karnesiz hiç kimse konutlarda hizmet veremeyecek" dedi. Sandalcı, hayata geçecek uygulamanın faydalarını ise şu sözlerle anlattı: "Kat maliklerinin 'ödediğim aidat nereye gidiyor' diye endişelenmeyeceği yeni bir sistem kurulacak. Aidatların hangi dönemde artırılması ve neye göre belirlenmesi gerektiği konusu açık bir şekilde ortaya konacak. Adli sicil şartı getirilecek."
Temmuz ayında asgari ücrete yapılan yüzde 34'lük zammın ardından site aidatlarında da ara dönem artışları başlamış, bazı sitelerde yüzde 70'e varan oranda zamlar gerçekleşmişti. Yüksek zamlar fahiş artış olarak nitelendirilecek ve yüzde 30'luk tavan sınırı uygulamasına geçilecek.