Serbest piyasa gereği aynı ürününün farklı marketlerde farklı fiyatlardan satılması çok normal ancak bu durum, bazen kontrolden çıkarak fahiş fiyata dönüşüyor. Bir markette ‘X’ fiyata satılan bir ürüne, bir başka markette üç katına kadar fiyat etiketi yapıştırılıyor. Vatandaş ise tasarruf yapabilmek adına ürünü en uygun fiyattan satın alabilmek için market market geziyor. İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Görevlisi Avukat Özlem Şen, konuya dair vatandaşı bilinçlendirecek açıklamalarda bulundu.
Aynı ürünün farklı marketlerde ciddi fiyat farkıyla satılmasının aslında fahiş fiyat artışı olduğunu belirten Şen, “Bunların hepsi yaptırım anlamında cezai müeyyideye tabi. Türk Ticaret Kanunu, Tüketici Koruma Kanunu ve perakende ticaretle ilgili düzenlenen bir kanunumuz var. Bu üç kanunun birleşimi olarak, fahiş fiyatlar ve stokçuluğa yaptırım var. Tüketiciyi Koruma Kanunu’nda Mayıs ayında güncelleme yapıldı. Bu maddeler Mayıs ayında fahiş fiyat uygulayanları caydıracak idari para cezasına çevrildi. Fahiş fiyat uygulanmasının cezası 100 bin liradan 1 milyon liraya çıktı. Stokçuluk yapan firmalara ise eskiden 1 milyon lira para cezası veriliyordu, şimdi ise 12 milyon lira para cezası verilebiliyor” dedi.
“Fahiş fiyat ve stokçuluk, pandemi döneminde hayatımıza giren bir durum. Vatandaşların bu durumlara karşı hakları mevcut” diyen Şen, bir markette fahiş fiyat artışını fark eden vatandaşın neler yapması gerektiğini şöyle aktardı:
“Yaptırımların olabilmesi için vatandaşlar şunu yapmalı: e-Devlet üzerinde Ticaret Bakanlığı’nın düzenlediği fahiş fiyat artışı olan ürünlerle ilgili ‘Haksız Fiyat Artışı Şikayet Bildirimi’ formu var. Bu formu doldurup şikayette bulunabilirler. İnternet kullanmayanlar ise Alo 175 Tüketici Danışma Hattı’nı tüketici olarak arayıp şikayetlerini bildirebilirler. CİMER üzerinden şikayet oluşturunca da yine Ticaret Bakanlığı’na yönlendiriliyorlar.”
Yalnızca marketlerde değil e-ticaret sitelerinde de fahiş fiyat artışlarının yaşandığını belirten Avukat Özlem Şen, “İnternet ortamında da fahiş fiyat artışları ve stokçuluk gibi eylemler gerçekleştirilebiliyor. Bunun için de Reklam Kurulu devreye giriyor. İçeriğin engellenmesine veya kaldırılmasına ilişkin kararlar verilebiliyor” ifadelerini kulandı. Şen, internet üzerinden yapılan fahiş fiyatlı satışların da e-Devlet, Alo 175 ve CİMER üzerinden aynı şekilde şikayet edilebileceğini söyledi.
Fahiş fiyat artışı ve stokçuluğa karşı yasal düzenlemelerin yeterli olduğunu vurgulayan Şen, denetimlerin daha da sıklaştırılarak bu durumun önüne geçilebileceğini belirtti.