Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kabine toplantısının ardından esnafa kredi destek paketini duyurdu. Erdoğan, açıklamasında '60 ay vadeyle yüzde 7 buçuk faiz oranıyla 100 milyar liralık bir kampanya başlatıyoruz' dedi.
Buna göre İşyeri edinme ya da işyeri yenileme kredisi almak isteyenler, 1,5 milyon TL’ye kadar, 10 yıl vadeli, yıllık yüzde 7,5 faizli kredi kullanabilecek. Sıfır taşıt almak isteyenlere de yine 1,5 milyon TL’ye kadar, 7 yıl vadeli, yıllık yüzde 7,5 faizle kredi verilecek. Kaybolmaya yüz tutmuş, geleneksel meslek kollarında faaliyet gösteren esnafa, 50 bin TL’den 500 bin TL’ye kadar, sıfır faizle 5 yıl vadeli kredi kullandırılacak. Usta girişimci kredisi, herhangi bir meslek kolunda ustalık belgesi olup da kendi adına iş yeri açacaklara; 500 bin TL’ye kadar, 5 yıl vadeli ve sıfır faizle kullandırılacak. KOSGEB girişimcilik eğitimini tamamlayan yaşı 35’i geçmemiş olanlara 300 bin TL’ye kadar, sıfır faizli, 5 yıl vadeli genç girişimci kredisi verilecek. Diğer tüm işletme kredileri ise 5 yıl vadeli, yıllık yüzde 7,5 faizli ve üst limiti 500 bin lira olarak kullandırılacak.
Esnafa yeni destek paketinde bunlar yer alırken Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkan Yardımcısı Taha Çakmak’tan da esnaf kredilerine ilişkin flaş bir değerlendirme geldi. Çakmak, ekonomi politikasının önemli bir bileşeni haline gelen kredi düzenlemelerinin, KOBİ kredilerini tarihi zirveye taşıdığını, böylece kaynakların sürdürülebilir büyüme için ihtiyaç duyulan alanlara gittiğini söyledi.
Kredi düzenlemeleriyle ilgili Reuters'a konuşan Çakmak, "2022 yılının Ocak-Eylül döneminde bankacılık sektörü tarafından firmalara 1.21 trilyon TL kredi sağlandı. Sektörün sadece Eylül ayında firmalara sağladığı 163 milyar TL kredi, önceki yılın ilk 9 aylık toplamından daha fazla ve geçen yılın aynı ayının 5 katı seviyesinde. Uygulanan makro ihtiyadi tedbirlerle kredilerin daha hedefli kullandırılması amaçlanmıştır. Bunun en önemli sonucu, KOBİ'lere ocak-eylül döneminde nette 558 milyar TL kredi kullandırılması olup, bu tutar 2021'in aynı döneminde 54 milyar TL olan KOBİ net kredi kullanımının 10 katıdır” ifadelerini kullandı.
Çakmak, 2021 yılında ortalama olarak yüzde 23 civarında olan TL ticari kredi faizlerinin yüzde 18 seviyesine kadar gerilediğinin altını çizerek, “Ticari kredi faizinin politika faizi ile uyumlu bir aralığa geldiğini gözlemlemekteyiz. Uygulanmakta olan politika bileşiminin enflasyonist baskı yaratmaması ve kaynakların sürdürülebilir ekonomik faaliyetin ihtiyaç duyduğu alanlara yönelmesi sadece makro ihtiyati tedbirlerle değil tüm paydaşların yeni ekonomik modele katkılarıyla sağlanmaktadır” yorumunda bulundu.
Kredi kompozisyonunda TL'nin payının arttığına da dikkat çeken Çakmak, bunun aynı zamanda uzun vadeli TL finansmanın finansal sistemde tutunabilmesi için gerekli zemini hazırladığını da söyledi. Çakmak, “Ayrıca, KOBİ, esnaf ve tarım kredileri gibi krediye erişim imkânı daha sınırlı olan müşterilerin uzun vadeli ve düşük maliyetli finansman imkânına kavuşarak faaliyetlerini sürdürülebilir bir yapıda devam ettirmeleri amaçlanmakta” diyerek şöyle devam etti:
“Güçlü ve sürdürülebilir iktisadi faaliyetin en önemli bileşenlerinden olan ihracatçı sektörler ile ekonominin büyüme potansiyelini artırmada kritik öneme sahip olan yatırım kredilerinin desteklenmesi de bu politika bileşenin diğer önemli unsurlarından”
İhracata ve ithal ikamesine yönelik yatırım kararı almış firmalara tahsis edilen uzun vadeli TCMB kaynaklı krediler ile şu ana kadar yaklaşık 350 firmaya 60 milyar TL'yi bulan Yatırım Taahhütlü Avans Kredileri'nin TCMB kaynaklarından kullanıldığını da söyleyen Çakmak şunları kaydetti:
“Bankaların menkul kıymet tesisiyle birlikte istediği alanlardaki firmalara kredi kullandırmalarının önü açıktır. Düzenlemeler sonrası bankacılık sektörü tarafından alınan Hazine kâğıtlarıyla getiri eğrisi özellikle uzun vadelerde aşağı gelmiştir, bu gelişimin sürdürülebilir olmasını önemsiyoruz.”