103 kamu üniversitesinin bütçesi 13 milyar liraya ulaştı

Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürü İ. İlhan Hatipoğlu, üniversite ve öğrenci sayısına paralel olarak üniversitelere ayrılan kaynağın da artırıldığını söyledi.

Hatipoğlu, 2002 yılında 2,5 milyar lira olan yükseköğretim kurumları bütçelerinin, yüzde 411 artışla 2012 yılında 12,7 milyar liraya ulaştığını açıkladı. Hatipoğlu, Türkiye’de 6 yıldır uygulanan Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun aksayan yönlerinin giderilmesini amaçlayan ‘2. dalga reform’ tasarısını, yasalaşması için önümüzdeki günlerde TBMM’ye göndereceklerini dile getirdi.

Maliye Bakanlığı, Uludağ Üniversitesi ile Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından Bursa Kervansaray Termal Otel’de düzenlenen 4. Yükseköğretim Kurumları Strateji Geliştirme Daire Başkanları Toplantısı'na, 103 kamu üniversitesinin daire başkanları katıldı.

Toplantının açılışında konuşan Uludağ Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kamil Dilek, toplantının Bursa’da yapılmasını özellikle istediklerini söyledi. Toplantının açılışında konuşan Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürü İlhan Hatipoğlu, yükseköğretimin finansmanında alternatif yaklaşım arayışlarının sürdüğüne dikkat çekti. Hatipoğlu, son yıllarda bilim ve teknolojideki hızlı değişim ve gelişimle birlikte dünya genelinde eğitimli insan gücü ihtiyacının arttığını kaydetti. Buna bağlı olarak da yükseköğretimde yoğun eğitimden kitlesel eğitime geçişe yönelik faaliyetler hızlandığını, böylece gelişmiş ülkelerde yükseköğretimde okullaşma oranları yüzde 60’ların üzerine tırmandığını açıkladı.

Hatipoğlu, Türkiye’de bu genel yaklaşımın yansıması olarak, yükseköğretime katılımın artırılması, üniversite okumak isteyen her gence bu imkanın eşit şartlarda sunulması amacıyla bir yandan yeni üniversiteler kurulmaya, bir yandan da mevcut üniversitelerin öğrenci kontenjanlarının artırılmaya başlandığını vurguladı. 2006 yılı itibariyle 53 olan devlet üniversitesi sayısının bugün 103’e çıktığına işaret eden Hatipoğlu, 2002 yılında 1,1 milyon olan açık öğretim hariç öğrenci sayısının bugün itibariyle 2 milyonun üzerinde olduğunu dile getirdi.

ÜNİVERSİTELERİN BÜTÇESİ 13 MİLYAR LİRAYA YAKLAŞTI

Artan üniversite ve öğrenci sayısına paralel olarak, üniversitelere ayrılan kaynağın da sürekli artırıldığını belirten Genel Müdür Hatipoğlu, şunları kaydetti: “2002 yılında 2,5 milyar lira olan yükseköğretim kurumları bütçeleri, yüzde 411 artışla 2012 yılında 12,7 milyar liraya ulaşmıştır. Bu dönemde yükseköğretim kurumları bütçelerinin merkezi yönetim bütçesi içerisindeki payı yüzde 43, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) içindeki payı ise yüzde 25 artmıştır. Yükseköğretimin finansmanına gelince, gelişmiş ülkelerdeki genel eğilim, finansman payları ülkelere göre farklılık arz etmekle birlikte, yükseköğretimin devlet ve öğrenci tarafından finanse edilmesi yönündedir. Ülkemizdeki devlet üniversitelerinin finansman kaynaklarının büyük bölümünü, diğer ülkelerde olduğu gibi merkezi yönetim bütçesinden sağlanan destekler oluşturmaktadır. Yükseköğretim kurumlarının bütçelerinin yaklaşık yüzde 10’u harçlar, yüzde 6’sı diğer öz gelirlerle, yüzde 84’ü ise hazine yardımıyla finanse edilmektedir.”

Maliye Bakanlığı’nın, kamu yönetimiyle ilgili çalışmalarını da değerlendiren Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürü Hatipoğlu, ‘2. Dalga Reform Paketi’ni önümüzdeki günlerde TBMM’ye göndereceklerini açıkladı. Yirminci yüzyılın sonlarından itibaren dünyada kamu yönetimi anlayışında köklü değişiklikler yaşandığını anlatan Hatipoğlu, bu gelişmeler ışığında Türkiye’de de kamu mali yönetimi ve kontrol sisteminin uluslararası standartlar ve Avrupa Birliği (AB) uygulamaları çerçevesinde yeniden düzenlendiğini açıkladı. Hatipoğlu, kamu idarelerinde yönetsel sorumluluğa ve hesap verebilirliğe dayalı bir yönetim anlayışının oluşturulması ve geliştirilmesi yolunda önemli mesafe alındığını söyledi.

"2. DALGA REFORM PAKETİ YASALAŞACAK"

5018 Sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun 6 yıldır uygulandığını anlatan Hatipoğlu, 2. dalga mali reform çalışmalarının yakında yasalaşacağını söyledi. Kamu Mali Yönetim Kontrol Kanunu ile birlikte hesap verilebilirliğe dayalı yönetim anlayışının oluşturulmasında önemli mesafeler alındığını belirten Genel Müdür Hatipoğlu, şunları söyledi: “Halen geliştirilecek çok önemli alanlar var. Kamu yönetim reformunun parçası olarak Kamu Mali Yönetim Kontrol Kanunu ülkemizde 6 yıldır uygulanıyor. 6 yıllık uygulama süreci yaşadık. Halen geliştirilecek alanlar var, çalışıyoruz. Önümüzdeki günlerde parlamentoya sevk edeceğimiz kanunla bu alandaki 6 yıllık uygulama sonuçları değerlendirilecek ve uygulamadaki sorunları giderecek ‘2.. dalga reform’ diyebileceğimiz çalışmalarımız var. Kanundaki eksiklikleri gideren bir çalışmanın, çabanın içerisindeyiz.”

Hatipoğlu, döner sermayeler, kuruluş amacı itibariyle yükseköğretim kurumlarının finansmanına destek sağlamaları öngörülmesine karşın, özellikle tıp fakülteleri araştırma-uygulama hastaneleri döner sermaye birimlerinin yapısal sorunları nedeniyle bu destek beklendiği ölçüde gerçekleşmediğini söyledi. Döner sermayelerin yükseköğretimin finansmanı açısından yeniden gözden geçirilmesi gereken bir konu olarak değerlendirdiklerinin altını çizen Hatipoğlu, üniversite-sanayi işbirliğinin de yükseköğretimin finansmanı açısından ele alınması gereken konulardan biri olduğunu kaydetti.

Toplantıda konuşan Maliye Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Genç Osman Yaraşlı da strateji geliştirmenin önemine değindi. Bir üniversitede katıldığı toplantıda, özel ve kamu kurum katılımcılarının üniversite mezunlarının sıkıntılarını değerlendirdiklerini belirten Yaraşlı, şöyle konuştu: “Mezun öğrencilerin sıkıntılarının başında Türkçe'yi bilmedikleri konusunda hepimiz mutabık kaldık. Maalesef dilekçe yazamayan üniversite mezunu öğrenciler var. Geliştirilecek stratejilerle bu sorunları aşmalıyız. Resmi rakamlara göre 60 bin askerimizin şehit olduğu, 35 bininin kayıp ve esir düştüğü Sarıkamış Harekatı'nda yapılan bir strateji hatası mıydı. Bunu da düşünmek lazım. Üniversitelerimizin daha da gelişmesi için stratejik düşünceler önemli.