Bugatti U16 Silindirli Motor
Amerikan Marmon markası ise V formundaki 16 silindirli motorunu tasarladı ancak seri üretime geçirene kadar Cadillac daha erken davrandı ve 1930 yılında ilk seri üretim 16 silindirli motoru üretti. 7.4lt hacme sahip bu motor 165hp güç üretebiliyordu. 1930-1940 yılları arasında Cadillac Sixteen modelinin çeşitli jenerasyonlarından yaklaşık 6000 adet üretilmişti. Bu da Cadillac’ı en fazla 16 silindirli motor üreten marka yapmaktadır.
Diğer taraftan 1930 ve 1940’lı yıllarda Alfa Romeo Tipo 162 ve Auto Union (Audi) Type C gibi yarış araçlarında da V16 silindirli motorlar kullanılmıştı. İlerleyen yıllarda ise BRM (British Racing Motor) markası çok düşük hacme sahip 1.5lt V16 silindirli motoru olan aracı ile yarışlara katılmıştı. Porsche ise Boxer 12 silindir motorunun yerine prototip bir Boxer 16 silindirli motor tasarlamış ancak elde ettiği güç 12 silindirden düşük olunca üretime geçirmemişti.
Görüleceği gibi yaklaşık 100 yıllık dönemde kimisi seri üretim kimisi ise prototip olarak kalan, farklı dizilimlerde 16 silindirli motorlar tasarlanmıştı. Yukarıda saydığımız Bugatti, Marmon, Cadillac, Alfa Romeo, BRM, Auto Union ve Porsche markaları hariç mutlaka gözden kaçan daha küçük çaplı tasarımlar olmuş olabilir ancak günümüz sayabileceğimiz son 30 yılda seri olarak üretilen veya yine prototip olarak kalan ve üretilmeyen 6 tane 16 silindirli motor mevcut. Biz de bu motorlara sahip modelleri listeleyeceğiz.
BMW 767iL (1987, Prototip)
BMW 7.67iL
En son olarak Porsche tarafından prototipi üretilen Boxer 16 silindir motordan sonra ilk deneme BMW tarafından geldi. Alman markanın o dönemdeki üç önemli üst düzey çalışanı Karlhienz Lange, Adolf Fischer ve Hanns-Peter Weisbarth tarafından akıl edilmişti ve 1987 yılında da bir prototip olarak hayat buldu. BMW 7.67il modelinde kullanılan V16 motor BMW’nin M70 koduna sahip 5.0 litre V12 atmosferik-benzinli motorundan türetilerek ortaya çıkarılmıştı ve 6.75lt hacmindeydi.
10kg ağırlığıyla V12 motordan 60kg daha ağır, 100hp daha güçlü ve 136nm daha fazla torka sahip olan SOHC (üstten tek eksantrikli) motor 413ps gücünü 5200devir/dakikada ve 625nm torkunu da 3900devir/dakikada verebiliyordu. Motorun gücü ve torku arka tekerleklere BMW 8 Serisi’nde bulunan 6 ileri manuel şanzıman vasıtasıyla iletiliyordu.
BMW V16 motor
Cizeta Moroder V16T (1991-1995, Seri üretim)
Cizeta Moroder V16T
1990’lı yıllarda ilk ve orta okul tahsili yapan çocukların Turbo marka sakızlardan iyi bildiği Cizeta markası, bir Ferrari bayisi sahibi ve ünlü bir besteci tarafından kurulmuştu ve aracın geliştirilmesi de yine Lamborghini’den ayrılmış olan bir grup çalışan tarafından gerçekleştiriyordu. Üstelik aracın altyapısı ve görünümü de aynı dönem oldukça ünlü bir model olan Diablo ile aynıydı ve bu araç da birçok Alfa Romeo, Lamborghini, Lancia, Fiat, De Tomaso modeli ve hatta Renult 5 Turbo’nun tasarımcısı olan Marcello Gandini’nin eseriydi.
Ancak aracın motoru farklı bir şekilde temin edilmişti ve 2 adet 3.0lt V8 motorun uç uca eklenmesiyle elde edilmişti. Yani 6.0lt V16 silindirli atmosferik benzin motora sahipti ve 540ps güç üretebiliyordu. 0-100km/saat hızlanmasını 4.5 saniyede tamamlayan model 300km/saat maksimum hıza çıkabiliyordu. Bu veriler onu döneminin en hızlı spor otomobillerinden bir tanesi haline getiriyordu. Modelin uzantısından yer alan T harfinin ise turbo kelimesi ile bir alakası bulunmuyordu. Bu kadar özel, performanslı ve eşsiz bir V16 silindirli motora sahip olmasına rağmen 300.000 Dolarlık fiyatının ve adının çok duyulur olmamasının da etkisi ile 4 yılda sadece 20 adet üretildi.
Cizeta V16 motor
Cadillac Sixteen (2003, Prototip)
Cadillac Sixteen Konsept
Cadillac’ın 2003 yılında tanıttığı bu konsept model, devasa ön kaputunun altında 12.3lt hacminde bir V16 atmosferik-benzin motor muhafaza ediyordu. Markanın 1930-1940 yılları arasında yaklaşık 6000 adet ürettiği ve seri üretim bir otomobilde ilk kez 16 silindirli bir motor barındıran Sixteen modelinin 70.yılını onurlandıran bu konsept araç, 1000ps güce ve 1400nm torka sahipti. Üstelik turbo veya kompresör de olmadan bu verileri atmosferik emişle üretebiliyordu. Güç ve tork arka tekerleklere 4 ileri otomatik şanzıman ile aktarılıyordu. Günümüzün Cadillac modellerine tasarım açısından ilham kaynağı olmuş olan bu modelin hatları ise tabir-i caiz ise yayla gibi olan 7.jenerasyon Cadillac Eldorado modelinden esinlenilmişti.
Cadillac V16
Rolls Royce 100EX (2004, Prototip)
Rolls Royce EX100
BMW’nin İngiliz Rolls Royce markasını 2003 yılında satın almasıyla bu motorun daha rahat bir şekilde kullanılabileceği bir marka kazanılmış oldu. Rolls Royce markasını daha satılabilir ve çarpıcı bir marka haline getirmek isteyen BMW, V16 motoru Rolls Royce modellerine entegre etmeyi düşündü ve bunu da markanın kurucuları Charles Rolls ve Frederick Henry Royce’un tanışmasının 100.yılına özel 100EX konsept modeli ile gerçekleştirdi. Bu konsept 2004 yılında Cenevre otomobil Fuarı’nda yani tam 13 yıl önce tanıtıldı ve adındaki 100 sayısı iki ortağın tanışma yıl dönümünü, EX ise Experimental yani Deneysel olduğunu vurguluyordu.
Bu arada BMW 7.67il modelinde kullanılan 1987 yılına ait V16 motor ile Rolls Royce modellerinde kullanılan 2004 tasarımı motor arasında önemli farklar da bulunuyordu. 7 Serisi’nde 6.7lt olarak kullanılan atmosferik emişli V16 benzin motorun hacmi Rolls Royce’da 9.0lt’ye çıkarılmış ve üstten tek eksantrik (SOHC) yerine üstten çift eksantrik (DOHC) sistemine geçilmişti ve motorda tam tamına 64 adet supap bulunuyordu. Ayrıca ZF üretimi tork konvertörlü 4 ileri otomatik şanzıman yerine ZF üretimi tork konvertörlü 6 ileri otomatik şanzıman tercih edilmişti. Bu ve benzeri yenilikler sonucunda ise güç 600ps’e, tork da yaklaşık 900nm civarına yükselmişti ve 2.5 ton ağırlığındaki devasa araç 5 saniye civarında 100km/saat hıza çıkabiliyordu.
Rolls Royce V16 motor
Bugatti W16 (2005-günümüze, Seri üretim)
Üstte Chiron altta Veyron
1998 yılından beri VW Grubu bünyesinde bulunan Bugatti markası, 2005 yılında Veyron modelini tanıttı ve 1991-1995 yılları arasında üretilen B110 modelinin aksine Veyron’da V12 motor yerine W16 silindirli bir motor kullanılmıştı. 8lt hacmindeki W16 4 turboya sahip benzin motor VW’in geçtiğimiz yıllarda kullandığı VR6 motorların temellerine dayanıyordu ve W16 motor da iki adet VR8 motorun 90 derece açı ile birleştirilmesiyle ortaya çıkmıştı. Bu yapı V16 motorların aksine uzunlamasına daha az yer kapladığı için büyük avantaj sağlıyordu ve motor da aracın orta-arkasında konumlu olarak yer alıyordu. Veyron modelinde bulunan 8.lt W16 motor versiyona göre 1200ps güce kadar çıkabiliyordu ve modeli 100km/saat hıza 2.5 saniyenin altında ulaştırabiliyordu. 400km/saat üzerindeki maksimum hızı ise uzun bir süre geçilemedi.
2005-2016 yılları arasında üretimi başarılı bir şekilde devam eden model talep fazla olunca tahmin edilenden fazla üretildi ve yerini de geçtiğimiz yıl Chiron modeline bıraktı. Aynı motora sahip olsa da yapılan birçok teknolojik yenilik sayesinde 8.0lt W16 4 turbo benzin motor artık 1500ps güç üretmeye başladı. Hızlanma değerinin Veyron modeli ile yakın bir şekilde 2.5 saniyenin altında olduğu belirtilse de maksimum hızının 460km/saat’in hemen üstünde olduğu tahmin ediliyor. Önümüzdeki aylarda Chiron’un ulaşabileceği maksimum hıza tanık olacağımız bir rekor denemesinin gerçekleştirileceği belirtiliyor.
Bugatti Chrion W16 motor
Devel 16 (2013, Şimdilik prototip)
Devel Sixteen
Dubai kökenli Hiper otomobil markası Devel, 2013 yılında Dubai Otomobil Fuarı’nda Devel 16 modelini tanıtmıştı. Bu model görüntüsüyle 20 yıl sonrasının otomobil çizimlerini anımsatıyordu ve şaka gibi görünen ve 5000hp gücünde olacağı söylenen motoruyla dikkat çekmişti. Ayrıca bu aracın bu dev motor sayesinde 0-100km hızlanmasını 2 saniyenin altında bir zamanda tamamlayacağı ve 560km/saat maksimum hıza ulaşacağı iddia edilmişti.Aracın sahip olduğu V şeklinde ve 16 silindire sahip bu motor temel olarak bir 2 adet 6.2 litre V8 Chevrolet Corvette motorunun birleştirilmesiyle karşımıza bu tip bir motor çıkıyor.
Ancak bu motor atmosferik değil ve tam 4 adet dev turboya sahip. Kısacası karşımızda 12.3 litre V16 Quad-turbo bir motor var. Diğer taraftan böyle bir motorun normal olarak yaklaşık 2000hp güç sunması beklenirken Dyno testine giren motor tam 4515hp güç üretti. Gücün belirtilen 5000hp değeri altında kalmasının nedeninin ise dyno test cihazının en fazla 4515hp gücü ölçebilmesi olduğu belirtiliyor. Modelin üretilip üretilmeyeceğini bilemeyiz ancak projenin fazla petrol parasının neden olduğu bir şımarıklık mı yoksa dahilik mi olduğu henüz gizemini koruyor.
Devel Sixteen V16 motor