TBMM Genel Kurulunda anayasa değişikliği teklifinin 1. turunda ikinci maddesine 343 kabul, 133 ret oyu verildi.
Genel Kuruldaki gizli oylamaya 480 milletvekili katıldı.
Oylamada 343 kabul, 133 ret oyu kullanıldı, 1 çekimser, 2 boş, 1 geçersiz oy çıktı.
Meclis Başkanvekili Ahmet Aydın, oylama sırasında sık sık milletvekillerini kabinlerin ve kupaların önünde beklememeleri konusunda uyardı.
AK Parti'li ve CHP'li bazı milletvekilleri arasında oylamanın gizliliğiyle ilgili kısa süreli tartışma yaşandı.
AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Binali Yıldırım oyunu kullanırken partisinin milletvekilleriyle fotoğraf çektirdi. Yıldırım oyunu verdikten sonra da bir süre CHP Grup Başkanvekili Engin Altay ve CHP'li bazı milletvekilleriyle sohbet etti.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de oylarını kullandı.
Kılıçdaroğlu oyunu kullandıktan sonra Bahçeli ile tokalaşarak Genel Kurul Salonundan ayrıldı. Başbakan Yıldırım ile MHP Genel Başkanı Bahçeli ise oylama sonucu açıklanıncaya kadar salonda kaldı.
Teklifin ikinci maddesi milletvekili sayısının 550'den 600'e çıkarılmasını öngörüyor.
TBMM Başkanvekili Aydın, ikinci maddeye ilişkin sonucun açıklanmasının ardından birleşime ara verdi. Aradan sonra komisyon ve hükümetin yerine oturmaması üzerine Aydın, bugün saat 14.00'te yeniden toplanmak üzere birleşimi kapattı.
Bu sırada CHP Grup Başkanvekili Altay, söz talebinde bulunduğu ancak Aydın'ın bunu dikkate almadan birleşimi kapattığı gerekçesiyle tepki gösterdi.
Bozdağ, madde ile ilgili bilgi verdi
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, "Bu teklifin içerisindeki düzenlemelere baktığımız zaman; yargılama engeli olan pek çok konuda yargının yolu açılmaktadır, hukuk devleti güçlendirilmektedir." dedi.
Genel Kurulda, AK Parti'nin anayasa değişiklik teklifinin 1. turunda ikinci madde üzerindeki görüşmelerde konuşan AK Parti Ankara Milletvekili ve TBMM Adalet Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya, bunun sistemin ruhunu ve iliğini ortaya koyan bir teklif olduğunu söyledi.
Türkiye'nin tarih içinde hep bir anayasa sorunu olduğunu anlatan İyimaya, yürürlükteki anayasaların çoğunun, özellikle çok partili dönemlerde, mimarlığının millete yaptırılmadığını vurguladı. Bunun siyaset kurumunun ortak kusuru olduğunu dile getiren İyimaya, bu "ayıbın" altında ezilenin de siyaset kurumu olduğunu kaydetti.
İyimaya, cumhurbaşkanlığı sisteminin bir zaruret olduğunu sözlerine ekledi.
Şahsı adına konuşan AK Parti Hatay Milletvekili Adem Yeşildal, teklifin yürütme şekline ilişkin önemli bir düzenleme olduğuna değinerek, ne Cumhuriyet ne de Cumhuriyetin ortak değerleriyle hiçbirinin en ufak bir meselesinin olmadığına dikkati çekti.
Yine şahsı adına söz alan MHP Adana Milletvekili Muharrem Varlı da ikinci maddenin milletvekili sayısıyla ilgili olduğunu hatırlatarak, bunun nüfusa karşı siyasi iradeyi güçlendirmek adına yapılan bir düzenleme olduğunu belirtti.
- "Pek çok soruna çözüm bulan bir teklif"
Adalet Bakanı Bozdağ, konuşmaların ardından teklifin 1. turunda ikinci madde üzerinde milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Teklifin gerekçelerinin konuşmacılar tarafından çok açık ortaya konulduğunu söyleyen Bozdağ, "Siyasi istikrar, güçlü yasama, güçlü iktidar, etkin yasama denetimi ve Türkiye'nin çift başlı yürütmeden, çift meşruiyet tartışmalarından ve yürütmeye dönük pek çok hukuk dışı operasyonlardan bundan önceki çektiği pek çok soruna çözüm bulan bir tekliftir." diye konuştu.
Hukukun üstünlüğü ve yargı bağımsızlığının hepsinin üzerinde hassasiyetle durduğu bir konu olduğunu bildiren Bozdağ, "Bu teklifin içerisindeki düzenlemelere baktığımız zaman; yargılama engeli olan pek çok konuda yargının yolu açılmaktadır, hukuk devleti güçlendirilmektedir." değerlendirmesini yaptı.
Bozdağ, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın anayasadaki yetkilerini kullandığını dile getirdi.
Hiç kimsenin, bugüne kadar Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın anayasada olmayan bir yetkiyi kullandığını ifade edemeyeceğini anlatan Bozdağ, şunları kaydetti:
"Bakanlar Kurulunu, cumhurbaşkanının toplantıya çağırıp başkanlık yapması anayasal bir yetkidir. Daha önceki cumhurbaşkanlarının da bazıları zaman zaman yaptı ama cumhurbaşkanı isterse bunu 15 günde, bir ayda, üç ayda yapabilir mi? Yapabilir. Anayasa bu yetkiyi vermiş mi? Vermiş. Şimdi cumhurbaşkanı bu yetkiyi kullanınca 'Niye kullanıyorsunuz?' diye bir eleştiri yapmak doğru değildir. Anayasanın verdiği yetkileri kullanmaktadır. Anayasaya uygun bir şekilde vazifesini yerine getirmektedir ve anayasanın uygulanmasını denetlemek de ayrıca Sayın Cumhurbaşkanı'nın görevleri arasında yer almaktadır."
- "Sorumsuz cumhurbaşkanından sorumlu cumhurbaşkanına geçiş"
Bozdağ, milletvekilleri, bakanlar, başbakan, belediye ve il genel meclisi üyeleri, TBMM başkanının hem partili olduğunu hem de bağımsız ve tarafsız görev yapabildiğini anımsattı. Saydığı bu görevlilerin bütün milletin başbakanı, bakanı, belediye başkanı olabildiğini ancak cumhurbaşkanına geldiğinde "Bu olmaz." demenin açık bir çifte standart olacağını vurgulayan Bozdağ, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Cumhurbaşkanı sorumluluklarına gelince esasında bu teklifin en önemli yönlerinden biri şu anda siyaseten sorumsuz olan cumhurbaşkanına siyasal sorumluluk getirmektir. Cezai açıdan sorumsuz olan cumhurbaşkanına cezai sorumluluk getirmektir. Vatana ihanet dışında hiçbir şeyde suçlandırılmayan cumhurbaşkanını işlediği iddia edilen bütün suçlardan dolayı suçlandırma imkanı getirilmektedir. Cumhurbaşkanının yargı denetimine kapalı pek çok işlemine yargı yolu açılmaktadır. Burada, sorumsuz cumhurbaşkanından sorumlu cumhurbaşkanına bir geçiş yapılmaktadır."
1. Madde 347 oyla kabul edilmişti
TBMM Genel Kurulunda anayasa değişikliği teklifinin 1. turunda birinci maddesine 347 kabul, 132 ret oyu verildi.
Genel Kuruldaki gizli oylamaya 484 milletvekili katıldı.
Oylamada 347 kabul, 132 ret oyu kullanıldı, 2 çekimser, 2 boş, 1 geçersiz oy çıktı.
Oylama sırasında bazı CHP milletvekilleri gizli oylama kurallarına uyulmadığı, oyların kabinlere girilmeden verildiği gerekçesiyle tepki gösterdi.
Meclis Başkanvekili Ahmet Aydın sık sık milletvekillerini oylarını kullanırken kabinlere girmeleri, kupaların bulunduğu alanda beklememeleri yönünde uyardı.
HDP milletvekilleri partilerine mensup tutuklu milletvekillerinin isimleri okunduğunda hep birlikte, "rehin" veya "cezaevinde" diye karşılık verdi.
-Cep telefonuyla çekim gerginliği
TBMM Katip Üyesi ve CHP Ankara Milletvekili Ali Haydar Hakverdi'nin kabinlerin yanında cep telefonuyla oy verme işlemini görüntülemesine AK Parti milletvekilleri tepki gösterdi.
Bazı AK Parti ve CHP milletvekilleri arasında kısa süreli gerginlik yaşanırken, Meclis Başkanvekili Ahmet Aydın da Hakverdi'yi, yaptığının bir divan üyesinin gizliliği ihlal etmesi anlamına geldiğini belirterek, uyardı.
CHP milletvekillerinin oy verme işlemini cep telefonları ile görüntülemeleri tartışmalara yol açtı. CHP Grup Başkanvekilleri gerginliği önlemek için partilerinin milletvekillerine çekim yapmamaları konusunda uyarıda bulundu.
Başbakan Binali Yıldırım, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, oylarını kullanırken, beraberlerindeki milletvekilleriyle fotoğraf çektirdi.
Başbakan Yıldırım, oy tasnifi sırasında AK Parti sıralarında oturarak, partisinin milletvekilleriyle sohbet etti.
- Teklifin birinci maddesi
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda Değişiklik Yapılması Dair Kanun Teklifi'nin birinci maddesine göre, Anayasa'nın "Yargı yetkisi" başlığında değişikliğe gidilecek.
Buna göre, yargı yetkisinin, Türk milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılacağına dair hüküm, "Bağımsız ve tarafsız" mahkemelerce kullanılacağı şeklinde değişecek.
AA