Emeklilik şartları herkes için farklı olarak uygulanıyor. 9 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişi olan emeklilikte Yaşa Takılanlar’ın (EYT) birçoğu geçtiğimiz sene emekli oldu. Şu anda ise Meclis gündeminde olan yeni bir EYT yasa teklifi, 2000 sonrasında işe başlayanlar için önemli değişiklikler öneriyor. Bu teklif, prim gün sayılarının kademeli olarak artırılmasını ve belirli yaş sınırlarının yeniden düzenlenmesini içeriyor. Yeni düzenlemede 2000-2008 arası SGK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'na kayıtlı olanlar için emeklilik sürecinde yaşa takılma sorunlarına çözüm aranıyor. Erken emeklilik başvuruları başladı mı, hangi şartlar aranıyor? İşte kademeli erken emeklilik haberinin detayları...
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanun’da değişiklik yapılmadan önce; kanunda belirtilen prim şartı sağlanması halinde kadınlarda 20 yıl, erkeklerde ise 25 yıl sigortalılık süresi emeklilik şartları arasındaydı. 8 Eylül 1999 tarihinde kabul edilen 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile birlikte kadınlarda emeklilik yaşı 58, erkeklerde ise bu yaş 60 oldu. 2008 yılında ise ilk kez sigortalı olarak işe başlayan olan kişiler için 5510 sayılı Kanun ile emeklilik yaşı 65’e yükselmiş oldu. Yani 2008 yılında yapılan değişiklikle sigorta primi dolmuş olan kişiler emekli olabilmesi için 65 yaşına kadar beklemesi halinde emekli olabiliyordu.
Milyonlara erken emekliliğin kapısını aralayacak yasa teklifinin kabul edilip edilmeyeceği ve emeklilik sistemine nasıl bir etki yapacağı, tüm gözlerin Meclis'e çevrilmesine neden oluyor. "Türkiye tarihine emeklilik açısından baktığımızda, EYT benzeri üç farklı Emeklilik Yasası çıkarıldığını görüyoruz” diyen SGK Uzmanı Emin Yılmaz konuya ilişkin Vatan’a yaptığı açıklamasında şu değerlendirmelerde bulunuyor:
“Mevcut yasalarımıza göre, emeklilikle ilgili olarak üç dönem esas alınıyor: 1999 öncesi, 1999 ile 2008 arası ve 2008 sonrası. Sigortaya başlangıç tarihiniz, bu emeklilik şartlarını otomatik olarak belirliyor. Şu anki yasa doğrultusunda kısaca özetlemek gerekirse, 8 Eylül 1999'dan önce, yaş haddi kaldırıldı; erkekler için 25 yıl, kadınlar için 20 yıl süre geçmesi gerekiyor ve prim günleri 5.000 ile 5.975 gün arasında değişiyor. 8 Eylül 1999'dan bir gün sonra, yani 9 Eylül 1999 ile 1 Mayıs 2008 arasında, yaş haddi erkeklerde 60, kadınlarda 58 olarak belirlendi ve prim günleri 7.000 güne yükseltildi. Şu anda Meclise sunulan ikinci bir EYT yani 2000 sonrasında işe başlayanlarla ilgili bir yasa teklifi var. Bu grup, haklarını talep etmek için bir dernek kurdu.
Yasa teklifinin içeriğine bakıldığında, prim günlerinin özellikle 6.250 günden başlayarak 7.000 güne kademeli olarak artırılması, yani direkt 7.000 gün değil, 6.250 günden başlayarak tanımlanan prim günlerinin kendi içinde kademeli olarak değişmesi, ikinci grup EYT ile ilgili yaşların da 43'ten başlayıp 50 ve 52 yaşa kadar ilerlemesi talep ediliyor. Bu yasa teklifiyle ilgili olarak Gazi Meclis karar verecek ve sonrasında durum netleşecek. Türkiye'de olduğumuz için her şeyin mümkün olduğunu söyleyebiliriz. 8 Eylül 1999'dan sonra işe girenlerle ilgili olarak, belirli bir yaşa geldiklerinde 'yaşlısın' gerekçesiyle işe alınmamaları bu talebin nedenlerinden biri.
Bağ-Kur'lularla ilgili olarak da, 8 Eylül 1999'dan sonrasıyla ilgili çıkan kanunlar nedeniyle, geriye dönük olarak ispat etseler bile, yasadan kaynaklı olarak bu günleri alamıyorlar ve yaşları da aynı şekilde 58, 60 hatta 65 yaşa kadar gidiyor. Bunun düzeltilmesi ile ilgili bir yasa teklifi sunuldu. Süreci yine meclisimiz belirleyecektir.”
9 Eylül 1999 sonrası SGK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı girişi olan kadınlar için 43 yaş ve 6.250 pirim günü, erkekler için 45 yaş ve 6.250 pirim gün şartı aranacak.
2000 sonrası SGK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı girişi olan kadınlar için 43 yaş ve 6.325 pirim günü, erkekler için 45 yaş ve 6.325 pirim gün şartı aranacak.
9 Eylül 1999 sonrası SGK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı girişi olan kadınlar için 43 yaş ve 6.250 pirim günü, erkekler için 45 yaş ve 6.250 pirim gün şartı aranacak.
2000 sonrası SGK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı girişi olan kadınlar için 43 yaş ve 6.325 pirim günü, erkekler için 45 yaş ve 6.325 pirim gün şartı aranacak.
2001 sonrası SGK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı girişi olan kadınlar için 43 yaş ve 6.400 pirim günü, erkekler için 45 yaş ve 6.400 pirim gün şartı aranacak.
2002 sonrası SGK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı girişi olan kadınlar için 43 yaş ve 6.475 pirim günü, erkekler için 45 yaş ve 6.475 pirim gün şartı aranacak.
2003 sonrası SGK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı girişi olan kadınlar için 44 yaş ve 6.550 pirim günü, erkekler için 46 yaş ve 6.550 pirim gün şartı aranacak.
2004 sonrası SGK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı girişi olan kadınlar için 45 yaş ve 6.625 pirim günü, erkekler için 47 yaş ve 6.625 pirim gün şartı aranacak.
2005 sonrası SGK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı girişi olan kadınlar için 46 yaş ve 6.700 pirim günü, erkekler için 48 yaş ve 6.700 pirim gün şartı aranacak.
2006 sonrası SGK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı girişi olan kadınlar için 47 yaş ve 6.775 pirim günü, erkekler için 49 yaş ve 6.775 pirim gün şartı aranacak.
2007 sonrası SGK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı girişi olan kadınlar için 48 yaş ve 6.850 pirim günü, erkekler için 50 yaş ve 6.850 pirim gün şartı aranacak.