Emekli olmak için milyonlarca vatandaş prim öder ve emeklilik şartları tamamlandığında emekli olur. Emekli aylığını merak eden 4/A ve 4/B'liler ise e-devlet üzerinden ‘’4A Emekli Aylığı Hesaplama’’‘’4B Emekli Aylığı Hesaplama’’ bölümünden son yatırılan primlerine kadar çalışma yaşamında tüm primlerin karşılığı olan emekli aylıklarını görebilir.
Dünya Gazetesi'ndeki köşesinde emekliler için yazı yazan SGK Uzmanı Özgür Erdursun önemli açıklamalarda bulundu.
Erdursun, "SSK ve Bağ-Kur’da 31/12/2024 tarihine kadar emeklilik müracaatında bulunanlar, 4/C ve kamuda çalışanlar ise 14/01/2025’e kadar emeklilik müracaatında bulunurlarsa sistemde gördükleri emekli aylıklarını alırlar. Emeklilik müracaatını bu tarihlerden sonra yapacakların emekli aylıkları %30-%33 arasında azalacak" ifadelerini kullandı.
Emekli aylığı hesaplamasını enflasyon ve Güncelleme Katsayısı'na dikkat çeken Erdursun şu cümleleri kaydetti:
"Emekli aylığı hesaplamasında enflasyon ve buna bağlı olarak Güncelleme Katsayı değişikliklerinden dolayı SSK, Bağ-Kur, Banka, 1.10.2008 sonrasında memur olanlar 2024’de emekli olmayıp emekliliğini 1/1/2025 ve sonrasına bırakanların emekli aylıklarında 2024 yılı enflasyonuna göre ciddi kayıplar yaşanacak. 2024 yılı enflasyonu %41.5 olursa yaklaşık %33, %45 olursa yaklaşık %30 kayıp yaşanacak.
Hükümet yetkilileri bir taraftan ülkemizde emekli sayısı çok diye yakınırken diğer taraftan emekliliğini hak etmiş ancak emekli olmak istemeyenleri, emekli olmaya zorlayan mevcut emekli aylığı hesaplama sisteminde değişiklik yapmıyor. Diğer taraftan milyonlarca çalışanında yıllar sonra alacağı emekli aylıkları da bu nedenlerle şimdiden tırpanlanıyor. Hükümet yetkilileri bu konuda çalışma olduğu söylemişti ancak böyle bir çalışma henüz kamuoyu ile paylaşılmadı"
2024 yılında emekli olanların Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ile çalışabileceklerini aktaran Erdursun, çalışacak emekliler için şu cümleleri sarf etti:
"Emekli olduktan sonra çalıştığım şirket beni tekrar çalıştırmaz, bir iki yıl daha çalışırım sonra emekli olurum diyenler 2024’de emekli olmazlar ise zarar ederler
2024’de emekliliğini hak ettiği halde, işverenin emekli çalıştırmaması durumunda;
-2024 emekli aylığı 2025 emekli aylığı
-2024 maaşı, 2025 ortalama maaşı
-Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirim yapılan Prime Esas Kazançları
-Cebine girecek emekli aylığı ve cebine girmeyecek maaşı arasında farkı belirlemeli
-Emekli olmaz ise %30-%33 arasında düşecek emekli aylığı zararının kaç yılda amorti edileceğini bilmesi ve buna göre emeklilik kararını vermesi gerekir.
Bu zarar sadece 2024’den 2025’e girilirken tek yıllık bir zarar olamayacak, enflasyon TÜİK’e göre düşme eğilimde olduğu için aynı konu 2025’den 2026’ya girerken de yaşanacak"
Geçmiş zamanda da böyle bir durumla karşılanıldığını aktaran Erdursun, EYT'lilerin 3 Mart 2023 tarihin Erken Yaşta Emeklilik yasası çıktığı için zorunlu olarak 2023 yılını tercih ettiklerini belirtti ve yüzde 17 oranında kayıp yaşandığını hatırlattı. Emeklilik sisteminden dolayı emekli aylıklarının değer kaybettiğinin altını çizen Erdursun, "emekli olduktan sonra da gerçek enflasyon oranında değerlenmiyor bu nedenle emekli aylıkları emeklileri mutlu etmiyor" dedi.
1 Ekim 2008 yılından sonra memur olanları 'iki kere düşünün' diyerek uyaran Erdursun sözlerini şu şekilde noktaladı:
"1.10.2008’den sonra memurlar:
-Çalışırken memur gibi maaş alır.
-Emekli aylıkları SSK’lı gibi hesaplanır.
-SSK’lı gibi aylığı hesaplanır ancak özel sektördeki gibi netten brütü hesaplanmaz.
-Özel sektörde net 51.300TL alan kişinin brütü yaklaşık. 68.000TLdir, kamuda 51.300 TL netin brütü 26.780 TL olarak değerlendirilir. Maaşının büyük kısmı ek ödeme olarak verilir, maaş hesabında ek ödeme dikkate alınmaz.
-Memur gibi ikramiyeleri hesaplanır, ek gösterge, kademe ve derece dikkate alınır.
-Çok düşük emekli aylığı alır.
-İkramiyesini memur gibi alır.
-Emekli zammı memura verilen zam oranında olur.
-51.300TL maaşla çalışırken emekli olduğunda 16-17 bin TL emekli aylığı alır. Özel sektörde bu tutarlardan çalışan 30-35 bin TL emekli aylığı alır.
-Emekli olduğunda, çalışırken aldığı ücretin yaklaşık 1/3’ünü alır.
-Ek gösterge-kademe-derece emekli aylığını hesabında işine yaramaz.
-Ne zaman emekli olmayı hak ediyorsunuz, ne zaman emekli olmalısınız.
Hangi statüden emekli olacaksınız. Eksik günlerinizi nasıl tamamlarsınız, borçlanma tutarlarını kaç TL’den yapmalısınız. Emeklilik planlarınızı doğru yapın, mağdur olmayın!"