2015 Yılı Bütçe Tasarısı Tbmm Genel Kurulu'nda (5)

MALİYE BAKANI ŞİMŞEK'İN GENEL KURUL'DAKİ KONUŞMASI (SON) Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hükûmetlerimiz döneminde yüksek düzeyde

MALİYE BAKANI ŞİMŞEK'İN GENEL KURUL'DAKİ KONUŞMASI (SON)

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hükûmetlerimiz döneminde yüksek düzeyde istihdam sağladık. Bu başarımıza rağmen, çalışma çağındaki nüfus ve iş gücüne katılım oranındaki artış nedeniyle işsizlik oranı yatay seyrine devam etmektedir. İlave iş gücüne yeterli istihdam sağlamak ve işsizlik oranlarını aşağıya çekmek için yapısal reformları gerçekleştireceğiz. Bu kapsamda, Ulusal İstihdam Stratejisi'yle belirlediğimiz dört politika ekseni üzerinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu eksenleri eğitim-istihdam ilişkisinin güçlendirilmesi, iş gücü piyasasının esnekleştirilmesi, kadınların, gençlerin ve dezavantajlı grupların istihdamının artırılması, istihdam-sosyal koruma ilişkisinin güçlendirilmesi olarak belirledik. Kadınlar, gençler ve dezavantajlı grupların iş gücüne ve istihdama katılımlarının önündeki engelleri kaldırıyoruz. 2005 yılında yüzde 23,3 olan kadınların iş gücüne katılım oranı, Ağustos 2014'te yüzde 30,9'a yükseldi. Uzun vadede, eğitim, çocuk bakımı ve esnek çalışma modellerinin yardımıyla kadınların iş gücüne katılımını yüzde 41 seviyesine çıkarmayı hedefliyoruz" dedi.

Reklam
Reklam

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; finansal piyasaların derinleşmesi yatırım ve tasarrufları daha etkin bir şekilde kullanarak sürdürülebilir yüksek büyümeyi desteklemektedir. Bu nedenle, hükûmetlerimiz döneminde finansal piyasaların derinleşmesi amacıyla önemli reformları uygulamaya koyduk. Bu çabalarımız sonucunda, İstanbul 2009 yılında Küresel Finans Merkezleri Endeksi'ne göre 75 ülke arasında 72'nci sıradayken, 2014 yılında 83 ülke arasında 42'nci sıraya yükselmiştir. Hedefimiz, 2018 yılında ilk 25 arasında yer almaktır. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; ülkemizin enerjide dış kaynaklara bağımlı olması rekabet gücümüzü olumsuz etkilemekte ve cari açığı yükseltmektedir. Enerji ithalatı 2014 Eylül ayı itibarıyla on iki aylık bazda 56,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu rakam, toplam cari açığın yaklaşık 10 milyar dolar üzerinde olmuştur. Bu nedenle, yatırımlarımızı yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları üzerinde yoğunlaştırıyoruz. Bu konuda da ciddi bir mesafe kat ettik. 2014 yılı Eylül ayı itibarıyla toplam elektrik enerjisi kurulu gücümüzün yüzde 40,4'ü yenilenebilir kaynaklardan oluşmaktadır ancak inşa hâlindeki santrallerin devreye girmesiyle bu oran yüzde 50'ye ulaşacaktır. Enerjide dışa bağımlılığın azaltılmasında en hızlı sonuç alabileceğimiz alan enerji verimliliğidir. Bu kapsamda birincil enerji yoğunluğunu azaltırken kamu binaları ve tesisleri başta olmak üzere enerji verimliliğini yaygınlaştırıyoruz. Öncelikli dönüşüm programlarımız arasında yer alan eylemlerden biri de milyonlarca konutun ısı yalıtımının yapılmasıdır. AR-GE faaliyetleri için ayırdığımız mali ve beşerî kaynakları artırırken sağladığımız teşviklerle bu alandaki desteklerimizi artırarak sürdürüyoruz. 2002-2013 döneminde AR-GE harcamalarının gayrisafi yurt içi hasılaya oranını yüzde 0,53'ten yüzde 0,95'e çıkardık. Bu oranı 2018 yılında yüzde 1,8'e, 2023 yılında ise yüzde 3'e çıkarmayı öngörüyoruz" diye konuştu.

Reklam
Reklam

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "AR-GE ve teknoloji alanındaki çalışmalarımız sayesinde Küresel İnovasyon Endeksi'nde 2009 yılında 132 ülke arasından 67'nci sırada olan Türkiye, bugün 143 ülke arasında 54'üncü sıradadır. Ülkemizde düşük teknoloji yoğun üretim ve ihracat azalırken orta üstü teknoloji yoğun üretim ve ihracat artmıştır. Önümüzdeki on yılda yüksek teknoloji ürünlerin ihracattaki payını yüzde 3,5'tan yüzde 15'e çıkarmayı hedefliyoruz. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; haksız rekabetin önlenmesi, kaynak dağılımında etkinliğin sağlanması, ekonomide rekabet gücünün ve kamu gelirlerinin artırılması amacıyla kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında önemli adımlar attık. Bu çabalar sonucunda son on iki yılda kayıt dışı ekonominin gayrisafi yurt içi hasıla içindeki payı 6 puan azalarak yüzde 26,5 seviyesine düşmüştür. Kayıt dışı istihdamın toplam istihdam içindeki payını 15,7 puan azaltarak Ağustos 2014 itibarıyla yüzde 36,4'e indirdik. Önümüzdeki dönemde kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye kararlılıkla devam ederek orta, uzun vadede kayıt dışılık oranını gelişmiş ülkeler seviyesine indireceğiz. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hükûmetlerimiz döneminde gerçekleştirdiğimiz reformlarla Türkiye'nin kurumsal kapasitesini güçlendirdik. Mevzuat uyumu ve idari kapasitenin güçlendirilmesi bakımından Türkiye, AB standartlarına önemli ölçüde yaklaşmıştır. Ekim ayında yayımlanan ilerleme raporunda Türkiye'nin 26 fasılda AB müktesebatına uyum düzeyinin iyi olduğu vurgulanmıştır. Müzakere sürecinde bugüne kadar resmî olarak her ne kadar 14 fasıl açıp 1 fasıl kapattıysak da ilerleme raporuna bakarsanız 27-28 faslın açılıp 13-14 faslın kapatılabileceğine işaret etmektedir. Ayrıca ilerleme raporunda Türkiye'nin 33 faslın 30'unda değişik düzeylerde ilerleme kaydettiği ifade edilmektedir. Bütün bunlar Türkiye'de kurumsal altyapının ve mevzuatın AB standartlarına yaklaştığını, arayı kapattığımızı göstermektedir" dedi.

Reklam
Reklam

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hükûmetlerimiz döneminde yaratılan istihdam, eğitim ve sağlık alanında yapılan reformlar ile sosyal destek programları sayesinde mutlak ve göreceli yoksulluk azalmış, vatandaşlarımızın yaşam standartları iyileşmiştir. Gelir dağılımı göstergeleri son on iki yılda önemli ölçüde iyileşmiştir. 2002 yılında en zengin yüzde 10'luk kesimin ortalama geliri, en yoksul yüzde 10'luk kesimin gelirinin 18,3 katıydı. Bu oran 2013 yılında 11,9 kata gerilemiştir. Mutlak yoksulluk göstergelerinde de önemli iyileşmeler kaydettik. 2006 yılından itibaren günlük 1 doların altında geliri olan nüfus kalmamıştır. Günlük 2 dolar 15 sentin altında geçinen nüfus 2002 yılında yüzde 3 iken 2013 itibarıyla sıfırlanmıştır. Günlük 4,3 doların altında geçinen nüfus ise on bir yılda 28 puan azalarak yüzde 2,1'e gerilemiştir. Nitekim İnsani Gelişme Endeksi'nde 2000 yılında 80'inci sırada yer alan Türkiye, 2013 yılında 69'uncusıraya yükselmiştir. Yüksek insani gelişmişlik grubundaki en yüksek hızlı gelişmeyi gösteren 3 ülkeden 1'i Türkiye olmuştur. Bölgeler arası gelişmişlik farklılıklarını azaltmak amacıyla GAP, DAP, KOP ve DOKAP kapsamındaki 35 ilimize 2002-2014 döneminde 2014 fiyatlarıyla 93,2 milyar lira kaynak aktardık. Bu politikalarımızın sonuçlarını almaya başladık. En fakir bölgemiz olan Güneydoğu Anadolu Bölgesi, diğer bölgelerimize oranla, en zengin bölgemiz olan İstanbul'la arayı hızlı kapatan bölge olmuştur. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin ortalama geliri 2006 yılında İstanbul'un ortalama gelirinin yüzde 30,7'si iken bu oran 2013 yılında yüzde 37,9'una yükselmiştir. Önümüzdeki dönemde, bölgesel kalkınmada sosyal adaleti önceliklendiren, dengeli kalkınmayı ve rekabet edilebilirliği güçlendiren çalışmalarımız devam edecektir" diye konuştu.

Reklam
Reklam

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; ekonomi ve reform gündemine ilişkin değerlendirmelerimin ardından, kesin hesap kanun tasarısı ve Sayıştay raporları hakkında kısa bir bilgi vermek istiyorum. 2013 Yılı Kesin Hesap Kanun Tasarısı'na ilişkin temel büyüklükler şu şekildedir: Bütçe giderleri 408,2; bütçe gelirleri 389,7; bütçe açığı18,5; faiz dışı fazla ise 31,4 milyar olmuştur" dedi.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; şimdi sizlere Sayıştay raporlarındaki hususlarla ilgili olarak yürüttüğümüz çalışmalar hakkında bilgi vermek istiyorum. Geçen yılki raporlarda genel bütçeli idarelerin bazı mali tabloları üretemedikleri eleştiri konusuydu. Sayıştay'la Bakanlığımız arasında ilgili mevzuatın farklı yorumlanmasından kaynaklanan bu soruna kalıcı bir çözüm bulmak üzere ortak bir çalışma grubu oluşturduk. Ortak çalışma grubunun önerileri çerçevesinde, sorunun çözümü için yönetmelik taslağı hazırlanmış, Sayıştayın da olumlu görüşü alınarak Başbakanlığa yayımlanmak üzere gönderilmiştir. Söz konusu değişikliklerin yürürlüğe girmesiyle birlikte, 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, mevzuatta öngörülen temel mali tabloların hepsini özel bütçeli idarelerde olduğu gibi Sayıştaya sunabilecektir. 2013 yılı raporlarında yer verilen bir diğer konu, uluslararası standartlar çerçevesinde "mali istatistik" tanımının yapılmadığı, bu istatistiklerin hazırlanma ve yayımlanmasına ilişkin esasların belirlenmediği eleştirisiydi. Bu alanda referans kabul edilen dokümanları ve uluslararası standartların uygulamalarını inceledik. Hâlihazırda uygulamakta olduğumuz uluslararası standartları esas alarak "mali istatistik" kavramının tanımlandığı, temel ilkelerin açıklandığı, hazırlanma ve yayımlanmasına ilişkin esasların belirlendiği yönetmelik taslağını hazırladık; Sayıştayın görüşünü alarak bu taslağı da yayımlanma aşamasına getirdik. Genel mali yönetim istatistiklerini uluslararası standartlara göre yıllık olarak hazırlamakta ve yayınlamaktayız. Bu kapsamdaki çalışmaları üçer aylık dönemler içinde hazırlayarak mali performansımızı diğer ülkelerle daha sık kıyaslanabilir hâle getireceğiz. Geçen yılki raporlarda yer alan ve bizim de katıldığımız eleştirilerden biri de kamu idarelerine ait taşınmazların değerleme işlemlerinin tamamlanamaması ve muhasebe kayıtlarına yansıtılamaması idi. Bu eleştiri üzerine, 2014 yılında ikincil mevzuatta değişiklik yaparak taşınmazların muhasebe kayıtlarında izlenmesine imkân sağladık. Kasım ayı itibarıyla muhasebe sistemine aktarılması gereken 3 milyon taşınmazın 2,9 milyonunun envanter işlemlerini tamamladık. Geriye kalan taşınmazların kayıtlara alınmasını yıl sonu itibarıyla tamamlamış olacağız" diye konuştu.

Reklam
Reklam

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; şimdi sizlere 2014 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi yıl sonu gerçekleşmelerine dair bilgi vermek istiyorum. 2014 yıl sonunda bütçe giderlerinin 448,4 milyar, bütçe gelirlerinin ise 424 milyar olarak gerçekleşeceğini öngörüyoruz. Buna göre, bütçe açığının 24,4 milyar lira ile başlangıç tahmininin yaklaşık 8,8 milyar lira altında, faiz dışı fazlanın ise 25,8 milyar lira ile başlangıç hedefinin 7,1 milyar lira üstünde gerçekleşmesini bekliyoruz. 2014 yılında bütçe açığının gayrisafi yurt içi hasılaya oranı yüzde 1,4 ile hedefin yaklaşık 0,5 puan altında gerçekleşecektir. Benzer şekilde faiz dışı fazla yüzde 1,5'le hedefin 0,4 puan üzerinde gerçekleşecektir. Genel bütçe açığınınsa yüzde 0,8'le hedefe göre 0,3 puan daha az olacağını öngörüyoruz. Bu oranla Türkiye, genel devlet açığında, 28 Avrupa Birliği üyesi ülkenin 25'inden daha iyi bir performansa sahiptir.

Küresel ekonomideki zayıf seyre, finansal dalgalanmalara, jeopolitik gerginliklere ve dolayısıyla iç ve dış talepteki yavaşlamaya rağmen hedefin üzerindeki bütçe performansı yadsınamaz bir başarıdır. Türkiye bütçede bu başarıyı yerel ve Cumhurbaşkanlığı olmak üzere iki önemli seçimin gerçekleştiği bir yılda elde edilmiştir. Hükûmetlerimiz hiçbir şekilde mali disiplinden taviz vermediğini ve seçim ekonomisini uygulamadığını bir kez daha söylemde bırakmamıştır, gerçekleştirmiştir" dedi.

Reklam
Reklam

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; şimdi sizlere 2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı hakkında bilgi vermek istiyorum. Öncelikle şunu belirtmek isterim ki, genel seçimlerin gerçekleşeceği 2015 yılında da mali disiplini kararlılıkla sürdüreceğiz. AK PARTİ Hükûmetlerinin diğer bütçelerinde olduğu gibi 2015 yılı bütçesini de ülkemizin orta-uzun vadeli hedeflerini esas alarak oluşturduk. Temel hedefimiz, enflasyonla mücadeleyi desteklemek, cari işlemler açığını azaltmak ve sürdürülebilir büyüme potansiyelini artırmaktır. Bu çerçevede 2015 yılı bütçesi; büyümeyi, istihdamı, yatırımları destekleyen, makrofinansal istikrarı gözeten, eğitim, sağlık ve altyapı yatırımlarını önceliklendiren, vatandaşlarımızın refahını artırmayı hedefleyen ve sosyal yönü güçlü bir bütçe olarak hazırlanmıştır" diye konuştu.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 2015 yılı bütçesinde merkezî yönetim bütçe gelirlerinin 2014 yıl sonu tahminine göre yüzde 6,6 oranında artarak 452 milyar liraya ulaşacağını tahmin ediyoruz. Gelirlerdeki mütevazı büyüme 2014 yılında yüksek miktarda gerçekleşen vergi dışı gelirlerin baz etkisinden kaynaklanmaktadır. Zira, vergi gelirlerinin gayrisafi yurt içi hasıladaki nominal artışa paralel olarak yüzde 10,8 oranında artarak 389,5 milyara ulaşacağını öngörüyoruz. Bütçe giderlerini ise sıkı maliye politikasıyla yüzde 5,5 oranında artırarak 472,9 milyar TL ile sınırlandırmayı hedefliyoruz. Faiz hariç giderleri 418,9 milyar lira olarak öngörüyoruz. Bu çerçevede, 2015 yılında bütçe açığını 21,0 milyar lira, faiz dışı fazlayı 33,0 milyar lira olarak hedefliyoruz. Buna göre, 2014 yılında yüzde 1,4 olarak gerçekleşmesini beklediğimiz bütçe açığının gayrisafi yurt içi hasılaya oranını 2015 yılında yüzde 1,1'e düşürmeyi, faiz dışı fazlayı ise yüzde 1,5'ten yüzde 1,7'ye yükseltmeyi hedefliyoruz. Sürdürmekte olduğumuz sıkı maliye politikasıyla genel devlet açığının gayrisafi yurt içi hasılaya oranını 2015 yılında, bir önceki yıla göre 0,3 puan azaltarak yüzde 0,5'e düşürmeyi, 2017 yılında ise yüzde 0,1'lik genel devlet fazlası vermeyi hedefliyoruz. Borç stokunun gayrisafi yurt içi hasılaya oranını da program sonunda, 2014 yılına göre 4,6 puan azaltarak yüzde 28,5'e indirmeyi öngörüyoruz" dedi.

Reklam
Reklam

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; şimdi de sizlere 2015 yılı bütçesiyle vatandaşlarımıza sunacağımız hizmetlerden, önceliklerden bahsetmek istiyorum. 2015 yılı bütçesinde en yüksek payı yine eğitime tahsis ediyoruz. 2014 yılı bütçesine göre yüzde 11,5 oranında artırdığımız toplam eğitim ödeneklerini 87,5 milyar liraya çıkartıyoruz. Bu, 2002'ye göre yaklaşık 7 katlık bir artışı ifade etmektedir. Böylece, bütçenin yüzde 18,5'ini, vergi gelirlerinin ise yüzde 22.3'ünü eğitime ayırmış oluyoruz. 2015 yılında, Millî Eğitim Bakanlığına 62 milyar lira, üniversitelere 18,5 milyar lira, YURTKUR'a ise 7 milyar liralık kaynak ayrılmıştır. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hükûmetlerimiz döneminde sağlıkta bir devrim gerçekleştirdik. Vatandaşlarımıza daha kaliteli sağlık hizmetlerinin idamesi için 2015 yılında da gerekli kaynağı, en yüksek ikinci kaynağı bütçeden sağlığa ayırdık. 2015 yılında Sosyal Güvenlik Kurumunun yapacağı harcamalar dâhil toplam kamu sağlık harcamaları 80,9 milyar lira kaynak tahsis edilmiştir. Böylece sağlık harcamalarını 2002 yılına göre 6 katına çıkartmış oluyoruz. Sağlığa verdiğimiz önemle sağlık göstergelerinde örnek verilen ülkelerden biri hâline geldik. 2002 yılında yetmiş iki yıl olan doğumda beklenen ortalama yaşam süresi 2013 yılında yetmiş yedi yıla çıkmıştır. Bebek ölüm oranı 2002 yılında binde 31,5 seviyesinden 2013 yılında binde 7,8'e, anne ölüm oranı ise on binde 6,4'ten on binde 1,6'ya düşmüştür. Böylece OECD ülkelerinin otuz yılda başardığını Türkiye son on-on iki yılda başarmıştır" diye konuştu.

Reklam
Reklam

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; kamu yatırımlarını ülkemizin rekabet gücünü artırma, büyüme ve istihdamı destekleme, bölgelerarası gelişmişlik farklılıklarını azaltma amacıyla etkin bir araç olarak kullanmaya devam edeceğiz. Bu kapsamda 2015 yılında yatırım ödeneklerini bir önceki yılın başlangıç ödeneğine göre yüzde 9,3 oranında artırarak 48,4 milyar liraya çıkartıyoruz. Böylece 2015 yılında yatırım ödeneklerini 2002'ye oranla 6 katına çıkartıyor ve yatırım harcamalarının bütçe içindeki payını yüzde 10,2'ye yükseltiyoruz. 2002 yılında ise bu oran yüzde 6,6 idi. Kamulaştırma hariç toplam kamu sabit sermaye yatırımlarını ise 2015 yılında 88,5 milyar liraya yükseltiyoruz. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; iktidarımız döneminde kamu çalışanlarımızı ve emeklilerimizi gözettik, gelirlerini reel bazda artırdık. 2002 yılı sonunda 2014 Aralık ayına kadar enflasyondaki artış yüzde 182,4'tür. Aile yardımı ödeneği dâhil en düşük memur maaşı ise yüzde 416,8 oranında artarak 2025'e yükselmiş ve reel olarak yüzde 82,7 artmıştır. Aile yardımı ödeneği dâhil ortalama memur maaşı yüzde 309,7 oranında artarak 2.368 liraya yükselmiş ve reel olarak yüzde 44,9 oranında artmıştır. Net asgari ücret nominal olarak yüzde 383,6 artarak 891 liraya yükselmiş ve reel artış yüzde 71 olmuştur. En düşük SSK emekli aylığı yüzde 307,4 artarak 1.047 liraya yükselmiş ve reel olarak yüzde 44 artmıştır. Gösterge niteliğindeki bu artışlara paralel unvanlar itibarıyla da iktidarımız döneminde kamu çalışanlarının gelirleri enflasyonun oldukça üzerinde artmıştır. Emekli ve dar gelirli vatandaşlarımızın harcanabilir gelirindeki artışa paralel olarak bu dönemde satın alınabilen temel ürün miktarları da önemli ölçüde artmıştır. Dağıttığım kitapçıktaki tablo 3 ve 4'e de bakılırsa bu görülecektir. 2014 yılına ilişkin, kamu görevlilerinin mali ve sosyal hakları 2014-2015 yıllarını kapsayan 2. Dönem Toplu Sözleşme'yle belirlenmiştir. Bu kapsamda, kamu görevlilerinin tamamının maaşlarında yılın başından itibaren geçerli olmak üzere brüt seyyanen 175 lira artış, merkezî yönetim kapsamındaki çalışanların neredeyse üçte 1'inci oluşturan öğretmenlere Ocak ayında ilaveten 75, Temmuz ayında da 75 olmak üzere brüt 150 liralık tazminat artışı; geçici personel ücretlerinde ise brüt 350 liralık artış yapılmış ve geçici personele ayrıca -memurlarda olduğu gibi- aile yardımı ödeneğinden faydalanma imkânı getirilmiştir. Böylece, 2014 yılında göreve yeni başlayan bir öğretmenin maaşı yüzde 14,4; en düşük memur emekli aylığı yüzde 12,8; ortalama memur maaşı yüzde 8,5; en düşük memur maaşı yüzde 8,3 oranında artmıştır. Bu sözleşme uyarınca çalışanlarımızın maaş ve ücretlerinde 2015 yılında Ocak ve Temmuz aylarında yüzde 3'er olmak üzere kümülatif bazda yüzde 6,1'lik artış yapılacaktır. Bunun yanı sıra, 2015 yılının birinci yarısında TÜFE oranının yüzde 3'ü aşması hâlinde aradaki fark 2015 yılı temmuz ayından geçerli olmak üzere maaşlara yansıtılacaktır" dedi.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; iktidara geldiğimiz günden beri sosyal yardıma ve korunmaya ihtiyacı olanları gözettik. Kimsesiz çocuklarımızın koruyucu, eğitici hizmetlere ve aile sıcaklığını hissettirecek ortamlara kavuşmasını, engelli vatandaşlarımızın topluma sunulan tüm hizmetlerden yararlanmasını amaçladık. Sosyal yardım programlarını çeşitlendirdik, sosyal harcamalara ayırdığımız kaynağı yıldan yıla hızlı bir şeklide artırdık. 32,9 milyar lirayla 2015 yılı bütçesinin yüzde 7'sini sosyal harcamalara ayırıyoruz. Benzer şekilde, 2015 yılı bütçemizde sosyal güvenlik kurumlarına yapılacak transferleri 80,6 milyar lira olarak öngörüyoruz. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sürdürülebilir yüksek büyüme için yurt içi tasarruf oranının artırılması büyük önem taşımaktadır. Bu konuyu daha önce vurguladım. Bu amaçla, bireysel emeklilikte teşvik sistemini değiştirip doğrudan devlet katkısı sistemine geçiş yaptık. Yeni sistem katılımcı sayısı 2014 yılı Aralık itibarıyla yaklaşık 5 milyon kişiye, fon büyüklüğü ise 36,8 milyar liraya ulaştı. 2014 yılı Kasım sonu itibarıyla bireysel emeklilik devlet katkısı olarak toplam 2,9 milyar liralık ödeme gerçekleştirdik. 2015 yılı bütçesinde bu sistem için 2,4 milyar lira ödenek ayırdık. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; tarımda verimliliği ve çiftçilerimizin yaşam standartlarını artırmak hükûmetlerimizin öncelikli hedeflerinden biri olmuştur. 2015 yılında tarıma ayırdığımız kaynaklarla tarımsal destekleme bütçesini 2002 yılına göre 5 katına çıkarmış olacağız. 2015 yılı bütçemizde tarımsal destekler için toplam 10 milyar lira kaynak ayırıyoruz. Öte yandan, tarımsal kredi sübvansiyonu, müdahale alımları ve KİT'lerin finansmanı da dâhil, 2015 yılı merkezî bütçesine tarım için toplamda 13,1 milyar liralık kaynak ayırdık. Bu tutarın gayrisafi yurt içi hasılaya oranı yüzde 0,68'tir. Ancak, vergi teşvikleri, tarıma sağlanan hizmetler ve tüketiciler üzerinden sağlanan destekleri de dikkate alırsak bu oran yüzde 2'ye kadar çıkmaktadır. Böylece Türkiye 2013 yılında tarıma en çok destek veren 2'nci OECD ülkesi konumundadır. AK PARTİ hükûmetleri döneminde tarıma verdiğimiz destekler ve uygulamaya koyduğumuz reformlar sayesinde 2002 yılında 23,7 milyar lira olan tarımsal gayrisafi yurt içi hasıla yaklaşık 3 katına çıkarak 2013 yılında 60,7 milyar dolara ulaşmıştır. Böylece Türkiye tarımsal gayrisafi yurt içi hasılada Avrupa'nın en büyük ülkesi konumuna gelmiştir" dedi.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; göreve geldiğimiz günden bu yana güçlü Türkiye'nin bilgiyle ve bilimle atılan temeller üzerinde yükseleceğinin bilinciyle bilim ve araştırma çalışmalarını destekledik. 2015 yılında TÜBİTAK'ın AR-GE harcama kapasitesini 3,2 milyar liraya çıkarıyoruz. Yine, hükûmetlerimiz döneminde mahallî idarelere hem daha fazla görev ve sorumluluk verdik hem de bütçeden ayrılan kaynağı artırdık. 2015 yılı bütçesinde mahallî idarelerin gelir payını bir önceki yıla göre yüzde 15 artırarak 44,7 milyar liraya çıkarıyoruz. Öte yandan, sokak aydınlatma, köy hizmetleri personelinin maaş ve diğer ödemeleri, KÖYDES, SUKAP, belediyelere verilen denkleştirme ve belediye katı atık ve atık su arıtma desteği için yaklaşık 3,5 milyar lira ilave ödenek öngördük. Böylece merkezî yönetim bütçesinden yerel yönetimlere ayırdığımız toplam kaynağı 48,2 milyar liraya çıkarıyoruz" dedi.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu bölümde son olarak Bakanlığımızca yürütülen program bütçe çalışmalarından kısaca bahsetmek istiyorum. Program bütçeyle bütçemizi daha şeffaf ve halkımız tarafından daha iyi anlaşabilecek bir yapıya kavuşturmayı hedefliyoruz. Yeni bütçe yapısıyla bütçemizin kamu programlarını gösterecek şekilde yeniden tasarlanmasını ve Hükûmetimizin öncelikleri ile bu önceliklere ayrılan kaynakların halkımız tarafından daha iyi takip edilmesini amaçlıyoruz" diye konuştu.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; konuşmamın bu bölümünde sizlere gelir politika ve uygulamalarımız hakkında bilgi vermek istiyorum. Gelir politikalarımızı sürdürülebilir büyüme ve istihdam artışını destekleme, mali kazanımları sürdürme, yurt içi tasarruf oranlarını artırma ve cari açığı azaltma hedefleri kapsamında sosyal amaçlarla uyumlu bir şekilde yürütmekteyiz. Bu çerçevede, vergi mevzuatını modern ve adil bir yapıya kavuşturma çabalarımız devam edecek. Geçen yıl Meclise sevk ettiğimiz Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı üzerindeki görüşmeler Plan ve Bütçe Komisyonu tarafından oluşturulan alt komisyonda devam etmektedir. Yine, 1961 yılında yürürlüğe giren Vergi Usul Kanunu'nu uluslararası standartları ve modern vergi ilkelerini esas alan bir anlayışla gözden geçiriyoruz. Ümit ederim ki önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde veya ilk yarısında yine yüce Meclislimize bu tasarıyı da sunmuş olacağız. Benzer şekilde, Damga Vergisi Kanunu ila Harçlar Kanunu'nu da gözden geçiriyoruz. Yine, vergi mevzuatımızın sadeleştirilmesi ve mükellef uyumunun artırılması için sayısı 123'e ulaşmış olan KDV tebliğlerini birleştirdik ve KDV Genel Uygulama Tebliği'ni yayımladık. Böylece hem mevzuattaki dağınıklığı gidermiş olduk hem de KDV iadelerini hızlandırdık. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 1 Aralık 2014 tarihi itibarıyla G-20 Dönem Başkanlığı ülkemize geçmiştir. Uluslararası vergi konularıyla ilgili çalışmaları da Maliye Bakanlığımız yürütecektir. G-20 ve OECD üyeliğimiz çerçevesinde vergide şeffaflık ve bilgi değişimi ile matrah aşındırması ve kâr aktarımı çalışmalarını yakından takip ediyoruz. Bu alanlarda küresel ölçekte düzenlemeler yapılmasına katkıda bulunacağız.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Hükûmetlerimiz döneminde istihdam üzerindeki vergi yükünü düşürdük. Gelir vergisi tarifesine yaptığımız indirimlerle çalışanlar üzerindeki vergi yükünü azalttık. Gelir vergisi tarifesindeki dilim sayısını 6'dan 4'e, en yüksek vergi oranını ise yüzde 49,5'tan yüzde 35'e indirdik. Benzer şekilde en alt dilimdeki gelir vergisi oranını da yüzde 22'den yüzde 15'e düşürdük. Asgari geçim indirimi müessesesiyle de 4 çocuklu bir asgari ücretlinin yüzde 12,8 olan gelir vergisi yükünü sıfıra indirdik. Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı'nda ise 3 çocuklu asgari ücretlinin gelir vergisi yükünü sıfıra indirmeyi öngördük. Benzer şekilde, iktidara geldiğimiz 2002'de yüzde 65 olan kurum kazançları üzerindeki vergi yükünü yaptığımız indirimlerle yüzde 34'e çektik. Böylece, ülkemizin uluslararası rekabet gücünü artırdık ve vergi yükü açısından, OECD ülkeleri arasında, kurum kazançları üzerindeki en düşük vergi yüküne sahip 7'nci ülke konumuna geldik" dedi.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yine hükûmetlerimiz döneminde temel ihtiyaç maddeleriyle hizmetler üzerindeki KDV oranlarını da indirdik. Bu kapsamda, KDV oranını, eğitimde, turizmde, sağlıkta, giyimde yüzde 18'den 8'e, birçok gıda maddesinde ise yüzde 1'e kadar indirdik. 2014 yılı itibarıyla Avrupa Birliği ülkelerinde ortalama standart KDV oranı yüzde 21,5; OECD ülkelerinde yüzde 19,1; hem OECD hem AB üyesi olan 21 ülkede ise yüzde 21,7 olarak gerçekleşmiştir. Yaptığımız KDV indirimleri neticesinde ülkemizde efektif KDV oranı yüzde 14,4'e gerilemiştir. Genel KDV oranı bakımından ise ülkemiz, OECD ülkeleri arasında en düşük oran sıralamasında 6'ncı sıradadır. Avrupa Birliği ülkeleriyle karşılaştırıldığında ise en düşük 2'nci orana sahip ülkeyiz. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 2014 yılında 1.300'den fazla mükellef tarafından beyan edilen 6,4 milyar liralık matraha, teşvik sistemi kapsamında indirimli kurumlar vergisi uygulamasını yaptık. Yine, kıymetli taş ithalatının borsa üzerinden yapılmasını destekliyoruz. Ayrıca, kıymetli taşlar ve bunları içeren mücevheratın tüketiciye tesliminde KDV istisnasını kaldırdık. Böylece, lüks tüketim niteliğinde bu ürünlerden yüzde 18 oranında KDV alınmasını sağlayarak vergide adaleti bir miktar da olsa iyileştirdik" diye konuştu.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hükûmetlerimiz döneminde Türkiye, vergisel açıdan dünyadaki en rekabetçi ülkelerden biri hâline gelmiştir. Bunu ben söylemiyorum. Ülkelerin vergi rekabetini ve tarafsızlığını ölçen Uluslararası Vergi Rekabeti Endeksi'ne göre Türkiye 2014 yılında 34 ülke arasında en rekabetçi 9'uncu ülke olmuştur. Söz konusu endekste birçok gelişmiş ülke bizden çok daha geridedir. Vergi yükünün yüksek olduğu algısı gerçeği yansıtmıyor. Ülkemizde temel sorun dolaylı vergi yükünün yüksekliği değil, dolaysız vergi gelirlerinin yeterli düzeyde olmamasıdır. Ülkemizde mahallî idareler ve sosyal güvenlik primleri dâhil, dolaysız vergi gelirlerinin gayrisafi yurt içi hasıla içindeki payı yüzde 15,2'dir. Bu oran OECD'de ise ortalama yüzde 23,4'tür yani Türkiye 8,2 puan aşağıdadır. Oysa, dolaylı vergilere baktığımız zaman, gayrisafi yurt içi hasıla içindeki paylarına baktığımız zaman Türkiye'de yüzde 12,5; OECD ortalamasının yüzde 1,4 puan üzerinde ama Avrupa Birliği ortalamasının 0,8 puan altındadır" dedi.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; zamanım biraz azaldı, onun için bir kısım atlayacağım ama zaten metin olarak dağıtmıştım, o nedenle oradan takip edilebilir. Son olarak şunu ifade edeyim: Sosyal politikalar ve mali imkânlar çerçevesinde vatandaşlarımızın yaşam standartlarını iyileştirmek için birçok destek sağlıyoruz. Bu kapsamda, engelli vatandaşlarımızın istihdamının ve fiziksel şartlarının iyileştirilmesi için korumalı iş yerlerini teşvik ediyoruz. Yine, çevre kirliliğinin azaltılması ve enerji verimliliğinin sağlanması kapsamında çalışmalarımız devam ediyor. Bu kapsamda, 2015 yılında üç önemli düzenlemeyi öngörüyoruz: Binalarda ısı yalıtımının teşviki, elektrik tüketiminde cimri beyaz eşyalarının yayınlaştırılması ve karbondioksit salınımlı düşük araçların teşviki" diye konuştu.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 2015 yılı bütçesi yeni Türkiye'nin kutlu yürüyüşünü devam ettirecek bir bütçedir. Bu bütçe, daha önceki bütçelerimizde olduğu gibi, günlük siyasi kaygıların çok ötesinde, ülkemizin uzun vadeli geleceği düşünülerek hazırlanan bir bütçedir. Bu bütçe, 21'inci yüz yıla damgasını vuracak olan yeni Türkiye'nin beşeri sermayesine, altyapısına ve toplumun tüm kesimlerine, kısacası geleceğine kaynak ayıran bir bütçedir. Bu bütçe ülkemizin dört bir yanını mamur edecek, refahı daha adil dağıtacak, 77 milyon insanımıza hizmet sunacak ve kardeşliğimizi pekiştirecek bir bütçedir. Bu bütçe misafirlerimize, muhacirlere ve mazlumlara da sahip çıkan bir bütçedir. Geçmişten ders ve ilham alamayanlar geleceği inşa ve ihya edemezler. Türkiye, Yahya Kemal'in de dediği gibi, kökü mazide olan bir atidir. Bu bütçe bu anlayışla hazırlanmış, geçmiş ile gelecek arasında bir köprü görevi görecek olan bir politika dokümanıdır. hükûmetlerinin ve iktidarımızın en belirgin vasfı hizmet olmuştur. Bu bütçe yine bir hizmet bütçesidir. 2015 bütçesi bu ülkenin, bu güzel ülkenin güzel insanları için, yarınlarımız için, dünyayı kendilerinden ödünç aldığımız çocuklarımız için, hayat standartlarımızı yükseltmek için, kardeşliğimizi daha da pekiştirmek için, istikrar ve güven içinde büyümek ve kalkınmak için, israf eden değil üreten bir ülke olmak için, gelişmiş ülkelerle arayı daha da hızlı kapatmak için hazırlanan bir bütçedir.
Mehmet Akif Ersoy'un dizelerinde de yer aldığı gibi:
"Varmak istersen diyor Sadi eğer maksada,
Tuttuğun yollar hiç bitmeyecek gibi olsa da,
Yola devam et, durmayıp git, yolda kalmaktan sakın!
Azim sahibi insan için neymiş uzak, neymiş yakın?
Hangi güçlüktür ki gayrete gelince kolaylaşmasın?
Hangi korkunç şey var ki insandan korkmasın?"
Bu duygu ve düşüncelerle tarihimizden ilham alarak 2023 ve sonrası hedeflere azim, sabır ve sebatla ilerlemeye devam edeceğiz. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bütçenin hazırlanmasında desteğini eksik etmeyen Sayın Başbakanımıza ve emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Bu vesileyle, Türkiye'de mali disiplinin ve ekonomik istikrarın kökleşmesini sağlayan, önceki 12 bütçemizin mimarı olan Sayın Cumhurbaşkanımıza değerli hizmetleri ve eserleri dolayısıyla şükranlarımızı arz ediyorum.Genel Kurulda yapacağınız yoğun ve yorucu çalışmalar için Hükûmetim ve şahsım adına sizlere şimdiden teşekkürü borç biliyorum. 2015 yılı bütçemizin hayırlara vesile olmasını diliyor, hepinizi saygıyla, sevgiyle selamlıyorum" dedi.

Anadolu Ajansı ve İHA tarafından yayınlanan yurt haberleri Mynet.com editörlerinin hiçbir müdahalesi olmadan, sözkonusu ajansların yayınladığı şekliyle mynet sayfalarında yer almaktadır. Yazım hatası, hatalı bilgi ve örtülü reklam yer alan haberlerin hukuki muhatabı, haberi servis eden ajanslardır. Haberle ilgili şikayetleriniz için bize ulaşabilirsiniz

Anahtar Kelimeler: