Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, "KOBİ düzeyinden başlayıp kurumsallaşma ve küresel marka olma yolunda ilerleyen her seviyedeki ihracatçımıza, bu yıl toplamda 2 milyar 34 milyon lira civarında destek vermeyi öngörüyoruz." dedi.
Pekcan, Bakanlığın 2019 yılı bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda yaptığı sunumda, vefatının 80. yılı nedeniyle Mustafa Kemal Atatürk'ü rahmet ve minnetle andığını söyledi.
Gümrük ve Ticaret ile Ekonomi bakanlıklarının birleştirilmesiyle iç ve dış ticaretin bir bütün olarak ele alındığını, daha etkili bir model oluşturulduğunu dile getiren Pekcan, dış ticaret ve gümrüklerin tek elden yönetiminin reel politikaların uygulamaya konulmasına ve daha hızlı çözümlere imkan tanıdığını ifade etti.
Küresel ticaret ile ilgili gelişmelere değinen Pekcan, dünyanın önemli coğrafyalarında ekonomik, teknolojik ve sosyal değişimler yaşandığını kaydederek, "Bu dönemde ABD'nin fitilini ateşlediği ticaret savaşları ve korumacı ticari söylemler, İngiltere'nin AB'den ayrılma sürecine ilişkin belirsizlik, sıkılaşan finansal koşulların gelişmekte olan ülke ekonomilerinin kırılganlığını artırması ve jeopolitik gelişmeler ön plana çıkıyor." diye konuştu.
Pekcan, bakanlık olarak bu süreçleri proaktif bir şekilde takip ettiklerini ve tüm muhtemel senaryoları ve bunların etkilerini göz önünde tutarak milli politikalar geliştirdiklerini söyledi.
- "İhracatımızın 170 milyar dolara ulaşmasını hedefliyoruz"
Türkiye'nin dış ticaretine ilişkin istatistikleri de paylaşan Pekcan, 2016'nın son çeyreğinde artış eğilimine giren ihracatın geçen yıl yüzde 10,1 artışla 157 milyar dolara ulaştığını, ithalatın da yüzde 17,7 artışla 233,8 milyar dolar olarak gerçekleştiğini hatırlattı.
Böylece Türkiye 2017 yılında tarihinin en yüksek ikinci ihracat tutarına ulaştığını kaydeden Pekcan, ihracatın bu yılın ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,9 artışla 166,8 milyar dolara ulaştığını dile getirdi.
Pekcan, "Dolayısıyla şimdiden 2014 yılındaki tarihi rekor olan 157,6 milyar dolarlık ihracat tutarını geçti. Yıl sonunda ise ihracatımızın 170 milyar dolara ulaşmasını hedefliyoruz." ifadelerini kullandı.
Hizmet ticaretine de değinen Pekcan, Türkiye'nin bu alanda son derece rekabetçi bir ülke konumunda bulunduğunu söyledi.
Türkiye'nin bulunduğu bölgede 2016'da yaşanan siyasi ve jeopolitik gelişmelerin etkisiyle hizmet gelirlerinin yüzde 19,8 azaldığını hatırlatan Pekcan, "Buna karşın, özellikle turizmde yaşanan olumlu gelişmelerin etkisiyle 2017'de yüzde 16,8'lik artışla hızlı bir toparlanma gerçekleştirdik. 2018'in ilk 8 ayında ise hizmet gelirlerimiz geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16,4 artışla 32,4 milyar dolar oldu." dedi.
- İhracatçıya destek 2 milyar lirayı aşacak
İhracata yönelik devlet destekleri hakkında bilgi veren Pekcan, şunları kaydetti:
"Bakanlığımızca, KOBİ düzeyinden başlayıp kurumsallaşma ve küresel marka olma yolunda ilerleyen her seviyedeki ihracatçımıza, bu yıl 2 milyar 34 milyon lira civarında destek vermeyi öngörüyoruz. Bu destekleri, Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi, yurt içi ve yurt dışı fuarlar, ticaret ve alım heyetleri, markalaşma ve tasarım gibi Türkiye’nin ihracat potansiyeline direkt katkı sağlayacak olan alanlarda veriyoruz. Kümelenme esasına dayalı olarak geliştirilen UR-GE Projesi kapsamında halen 188 proje destekleniyor. Bu desteklerden 8 bin 232 firma faydalandı. 2018 yılında 6 bin 273 firmamızın 11 bin 770 yurt dışı fuar destek başvurusu sonuçlandırıldı.
Bu yıl 35 uluslararası nitelikteki yurt içi fuarı destek kapsamına aldık ve firmalarımızın bin 108 başvurusuna destek sağladık.
2018 yılında 9 adet genel ticaret heyeti programı ile 10 farklı ülkeye 10 ziyaret, 139 adet sektörel ticaret heyeti programı ile 57 farklı ülkeye 169 ziyaret gerçekleştirdik. Ayrıca, 146 alım heyeti programı ile ülkemize getirdiğimiz 3 bin 900 yabancı firma, kurum, kuruluş temsilcisini 6 bin 550 firmamızla buluşturarak yaklaşık 13 bin 500 iş görüşmesi gerçekleştirdik."
Turquality programını daha etkin hale getirecek kurgular üzerinde çalıştıklarını anlatan Pekcan, bugüne kadar 162 firmanın 173 markasını desteklediklerini bildirdi. Pekcan, destekleri ihracatçıya basit bir dille anlatan kolaydestek.gov.tr sitesini devreye aldıklarını dile getirdi.
İhracatçıların dünyanın her noktasında daha aktif olmalarını sağlamak amacıyla 2018'de bin 487 firmanın bin 705 yetkilisi için onayladıkları pasaport formlarıyla pek çok ülkeye vizesiz seyahatin yolunu açtıklarını belirten Pekcan, toplam 11 bin 260 ihracatçı firmanın toplam 14 bin 406 yetkilisi için hususi pasaport alma hakkına sahip olduğunu ifade etti.
- "Önleme tabi ihracat 5,6 milyar dolara ulaştı"
Pekcan, dünya genelinde, 2007-2017 yılları arasındaki dönemde toplam ticaret politikası önlemlerinin yaklaşık yüzde 70 arttığının altını çizerek, bu önlemlerin son yıllarda haksız rekabet yaratmayan ithalata karşı da uygulandığını ifade etti.
Son dönemde uluslararası ticarette artan korumacı politikalar nedeniyle 2017'de 893 milyon dolar olan bir ticaret politikası önlemine tabi ihracatın bu yılın dokuz ayında yaklaşık 5,6 milyar dolara yükseldiğini bildiren Pekcan, bu tutarın 3,6 milyar dolarlık kısmını AB tarafından tüm dünyadan yapılan çelik ithalatına karşı başlatılan önlemin oluşturduğunu söyledi.
Ayrıca, ABD'nin Section 232 önlemleri kapsamında ilave vergi getirdiği çelik ve alüminyum ürünlerinde 2017 yılında 1,1 milyar, 2018 yılı ilk 9 ayında ise 792 milyon dolarlık ihracat bulunduğunu kaydeden Pekcan, söz konusu ihracatımızın etkilenmemesi için ABD nezdinde derhal girişimlerde bulunduklarını anımsattı.
ABD'nin çelik ve alüminyum ithalatında Section 232 önlemleri kapsamında başlattığı haksız vergileri 15 Ağustos'ta Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) bünyesine taşıyarak dava konusu yaptıklarını kaydeden Pekcan, "ABD ile süreç içinde önlemlerin kaldırılmasına yönelik olumlu bir sonuca ulaşılamamış olması nedeniyle, 29 Ekim 2018 tarihli Anlaşmazlıkların Halli Organı (AHO) toplantısında panel kurulması talebinde bulunduk. DTÖ usulleri çerçevesinde panelin bu ay gerçekleştirilecek AHO toplantısında kurulmasını bekliyoruz." diye konuştu.
Pekcan, ABD'nin çelik petrol borularındaki telafi edici vergi uygulamasına karşı açılan davada ara kararın Türkiye'nin lehine çıktığını, nihai kararı da yakın zaman içinde beklediklerini söyledi.
Ticaret Bakanlığının, 2019 yılı bütçesinin toplam 5 milyar 693 milyon 573 bin lira olduğunu bildiren Pekcan, bu tutarın 3 milyar 778 milyon 161 bin lirasının ihracatçı ve ticaret erbabının desteklenmesi ile ilgili giderlere tahsis edildiğinin altını çizdi.
(Sürecek)