Türkiye'de ve dünyada önemli ekonomi gelişmeleri yaşanmaya devam ediliyor. Bugün Türkiye ekonomisi için kritik bir gün. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu sonrası faiz kararını açıklayacak. İşte Fintables finans dünyasında yaşanan tüm gelişmeleri derledi...
Ukrayna ordusu, ABD’nin sağladığı ATACMS füzelerinin ardından Batı'dan sağlanan uzun menzilli silahların kullanımını genişleterek, Rusya'daki askeri hedeflere ilk kez İngiliz yapımı Storm Shadow füzeleriyle saldırı düzenledi. Bugünkü Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında faiz oranında değişiklik beklenmese de, karar metninde kullanılacak dil çok önemli olacak. Kullanılacak yumuşak bir dil, piyasalara aralık ayında faiz indirimlerinin başlayabileceğine dair sinyaller verebilir.
Son dönemde Türkiye'nin risk primindeki düşüş, uluslararası piyasalarda daha düşük faiz oranlarıyla finansman sağlanmasına olanak tanıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı, 5,5 yıl vadeli 2,5 milyar dolarlık sukuk ihracı gerçekleştirdi. İhraçta kira oranı %6,50, getiri oranı ise %6,55 olarak belirlendi. Talep 2,5 kat oldu. Nvidia, 2025 mali yılının üçüncü çeyreğine ilişkin açıkladığı finansal sonuçlarla yatırımcıları ve piyasayı şaşırtmaya devam ediyor. Şirket, gelirini yıllık bazda %94 artırarak 35,1 milyar dolara ulaştırdı ve piyasa beklentisi olan 33,2 milyar doları geride bıraktı.
Ukrayna ordusu, ABD’nin sağladığı ATACMS füzelerinin ardından Batı'dan sağlanan uzun menzilli silahların kullanımını genişleterek, Rusya'daki askeri hedeflere ilk kez İngiliz yapımı Storm Shadow füzeleriyle saldırı düzenledi. Bu adım, bin gündür devam eden savaşın yeni bir aşamaya geçiş yaptığını gösteriyor. Putin, Trump ile potansiyel bir ateşkes görüşmesine hazır olduğunu belirtirken bu öneri Batılı yetkililer tarafından şüpheyle karşılanıyor. NATO yetkilileri, Putin'in ciddi müzakerelere hazır olmadığın, Ukrayna'da toprak kazanımlarını genişletmeyi ve Ukrayna kuvvetlerini Kursk bölgesinden çıkarmayı hedeflediğini savunuyor. Trump'ın Beyaz Saray'a dönmesi, ABD'nin Ukrayna'ya sağladığı yardımlarda keskin bir düşüş olasılığını da artırıyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy, ülkesinin egemenlik veya topraklarından taviz vermeyeceğini bir kez daha vurguladı.
BIST-100, dün %2,18 değer kaybıyla 9.031,82 puandan tamamladı. Bloomberg’in Ukrayna’nın saldırı haberinden sonra satışlar derinleşti. En sert satışlar jeopolitik duyarlılığı yüksek olan ulaştırma endeksinde gerçekleşti. Ulaştırma endeksi %3,04 değer kaybetti. Ukrayna'nın ATACMS füzeleriyle Rusya'ya düzenlediği son saldırının ardından gerilim artarken, Putin'den ateşkes için olumlu mesajlar geldi. Reuters'a göre Putin, ABD'nin seçilmiş Başkanı Donald Trump ile ateşkes görüşmelerine açık olduğunu, ancak ciddi bir toprak teslimi talebi olmadığını belirtti. Aynı gün, Rusya nükleer doktrinini genişlettiğini duyurarak, insansız hava araçları dahil topraklarına yönelik büyük konvansiyonel saldırılara karşılık nükleer silah kullanımını içeren bir kararname yayımladı.
Bugünkü Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında faiz oranında değişiklik beklenmese de, karar metninde kullanılacak dil çok önemli. Kullanılacak yumuşak bir dil, piyasalara aralık ayında faiz indirimlerinin başlayabileceğine dair sinyaller verebilir. Reuters anketine katılan 19 kurumun tamamı, TCMB'nin Para Politikası Kurulu toplantısında politika faizini %50 seviyesinde sabit tutacağını öngörüyor. Bununla birlikte, ilk faiz indirimi tahminleri aralık ve ocak aylarında yoğunlaşıyor. Ankete katılan altı kurum aralık ayında, sekiz kurum ise ocak ayında faiz indirimi bekliyor. Piyasa beklentileri, 2024 yılı boyunca politika faizinde toplamda 20 puanlık bir indirim öngörüyor ve TCMB’nin para politikasını gevşetmeye yönelik adımlarının özellikle Aralık veya Ocak ayında başlayabileceğine işaret ediyor. Eylül ve ekim aylarında yüksek gelen enflasyon verileri faiz indirimi beklentilerini belirsizleştirmiş olsa da, Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan’ın yukarı yönlü revize edilen enflasyon projeksiyonları sırasında kullandığı ılımlı ton, faiz indirimi olasılığını yeniden gündeme taşıdı. Deutsche Bank, daha önce ocak ayında beklediği faiz indirimi tahminini aralık ayına çekerken, Goldman Sachs ve Morgan Stanley gibi kurumlar, indirimlerin 2025 Ocak ayında başlayacağını öngörüyor. Ekim ayında yıllık enflasyon %48,6'ya gerilerken, TCMB’nin yıl sonu tahmini %44 seviyesinde bulunuyor. Bloomberg Türkiye ekonomisti Selva Bahar Baziki, kasım ayında aylık enflasyonda önemli bir düşüş beklediklerini ve bunun Aralık ayında faiz indirimlerinin yolunu açabileceğini belirtiyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 19 Kasım 2024 tarihinde uluslararası sermaye piyasalarında 5,5 yıl vadeli 2,5 milyar dolarlık sukuk ihracı gerçekleştirdi. İhraçta kira oranı %6,50, getiri oranı ise %6,55 olarak belirlendi. Hazine, ihracın tutarının 26 Kasım'da hesaplarına geçeceğini açıkladı. Bu ihraçla birlikte 2024 yılında uluslararası piyasalardan sağlanan toplam finansman 13 milyar dolara ulaştı. Bakanlık, yılın geri kalanında piyasa koşullarına bağlı olarak konvansiyonel tahvil veya sukuk ihracı yapılabileceğini açıkladı.
Sukuk ihracına 135 yatırımcı ilgi gösterirken, ihraç tutarının yaklaşık 2,5 katı talep geldi. Sertifikaların dağılımında %66 Orta Doğu, %15 Birleşik Krallık, %9 ABD, %6 Türkiye, %3 diğer Avrupa ülkeleri ve %1 Asya yatırımcılarına satıldı. Bu süreçte, ülke risk primindeki iyileşmenin etkilerini görmeye devam ediyoruz. Son dönemde Türkiye'nin risk primindeki düşüş, uluslararası piyasalarda daha düşük faiz oranlarıyla finansman sağlanmasına olanak tanıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Brezilya'daki G20 Liderler Zirvesi dönüşünde, asgari ücret, memur ve emekli maaş zamlarına dair önemli mesajlar verdi. Erdoğan, “Vatandaşımızın alım gücünü kalıcı olarak artırmak istiyoruz ve bunun yolu enflasyonu tek haneye indirmekten geçiyor. Mayıs ayından bu yana enflasyonda düşüş var ve bu trend devam edecek” ifadelerini kullandı. Ayrıca, toplumun hiçbir kesimini enflasyona ezdirmeyeceklerini belirten Erdoğan, 2023’te asgari ücrete yapılan %107,5 ve 2024’te de %49’luk zam oranlarını hatırlattı.
BofA Securities’in Türkiye ekonomisine yönelik değerlendirmesinde, aralık ayında bir faiz indirimi için alan olduğu, ancak enflasyondaki riskler ve düşük işsizlik oranlarının aciliyeti ortadan kaldırdığı ifade ediliyor. Banka ekonomistleri, kasım enflasyonunun beklentilerin altında gelmesi ve hizmet fiyatlarındaki artışın yavaşlaması durumunda, TCMB'nin Aralık ayında 200-250 baz puanlık bir faiz indirimine gidebileceğini öngörüyor. BofA, TCMB’nin her toplantıda faiz indirimine gerek duymayabileceğini ve sıkı para politikası duruşunu korumak adına faiz indirimlerini makro ihtiyati tedbirlerle dengeleyebileceğini vurguluyor Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi (Tarım-GFE), Eylül ayında da artış trendini sürdürdü. Endeks, aylık bazda %1,77 artarken, yıllık bazda %31,83 yükseldi. Ana gruplarda, tarımda kullanılan mal ve hizmetler endeksi aylık bazda %1,58 artarken, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetler endeksindeki artış %2,87 olarak gerçekleşti. Yıllık bazda ise tarımda kullanılan mal ve hizmetler endeksi %29,71, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetler endeksi %45,28 oranında yükseldi. Nvidia, 2025 mali yılının üçüncü çeyreğine ilişkin açıkladığı finansal sonuçlarla yatırımcıları ve piyasayı şaşırtmaya devam ediyor. Şirket, gelirini yıllık bazda %94 artırarak 35,1 milyar dolara ulaştırdı ve piyasa beklentisi olan 33,2 milyar doları geride bıraktı. Net karı da %109 artarak 19,3 milyar dolara çıktı, bu da hisse başına karın 37 sentten 78 sente yükselmesini sağladı. Şirket, bir önceki çeyreğe göre gelirini %17 artırarak büyüme ivmesini korudu. Nvidia, mevcut çeyrek için 37,5 milyar dolarlık gelir beklentisiyle büyüme momentumunu sürdürmeyi hedefliyor. Yıllık gelir beklentisi ise 140 milyar dolar seviyesinde şekilleniyor. Ancak, bu büyümenin sürdürülebilirliği ve tedarik zinciri kısıtlamalarının etkisi, analistler tarafından yakından izleniyor.
Ford, Avrupa'da zorlu piyasa koşulları ve elektrifikasyon sürecine uyum sağlamak için yeniden yapılandırma planını duyurdu. Şirket, artan rekabet ve ekonomik zorluklar nedeniyle 2027'ye kadar Avrupa'daki iş gücünü azaltarak 4 bin kişiyi işten çıkaracak. Bu yeniden yapılanma, ağırlıklı olarak Almanya ve Birleşik Krallık'taki operasyonları etkileyecek. Açıklamada, zayıf talep ve ekonomik belirsizlikler nedeniyle elektrikli araç üretim planlarının ayarlandığı ve bu durumun 2025'in ilk çeyreğinde Köln fabrikasında ek kısa çalışma günlerine yol açacağı belirtildi. Ford, Avrupa'daki rekabet ve karbondioksit düzenlemeleri ile tüketici talebi arasındaki uyumsuzluğu işaret ederek, bu sorunların çözümü için sektör genelinde işbirliğine ihtiyaç olduğunu vurguladı.
Pegasus CEO'su Güliz Öztürk, CNBC-e yayınında, şirketin büyüme hedefleri ve hisse satışıyla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Pegasus’un ana hissedarı Esas Holding'in, şirketin yüzde 3,85 hissesini yüzde 7 iskonto ile uluslararası yatırımcılara satması hakkında konuşan Öztürk, "Esas Holding’in Pegasus’taki hissesi yüzde 56,7’den yüzde 52,8’e indi, ancak ana hissedar olarak kalmaya devam edecek. Satış piyasa koşullarına göre başarılı oldu ve Pegasus hisseleri dolar bazında bu yıl yüzde 50 kazanç oranına ulaştı" dedi.
Brent petrol fiyatları haftanın dördüncü işlem gününde varil başına 73 dolar seviyelerinde, ABD ham petrolü ise 69 dolara yakın seyrediyor. Petrol piyasaları, hem arz-talep dinamikleri hem de jeopolitik gelişmelerden etkilenmeye devam ediyor. Özellikle, ABD'nin ham petrol stoklarında geçen hafta yaşanan 545 bin varillik artış, önceki beklentilerin altında gerçekleşirken, bu durum fiyatlarda sınırlı bir hareket yarattı. Jeopolitik alanda ise İngiltere'nin Ukrayna'ya temin ettiği uzun menzilli "Storm Shadow" füzelerinin ilk kez Rusya topraklarında kullanıldığına dair haberler dikkat çekti.
Kaynak: Fintables