Türkiye'de son dönemlerin en tartışmalı konularının başında gelen alkol yasakları Meclis Genel Kurulu'nda tartışmaların ardından kabul edildi. Tasarıya eskisinden farklı olarak gece saat 22.00'den sonra perakendede alkol satışı yasağı ve araç kullanmadaki promil sınırının 1,00'den 0,50'ye çekilmesinin de arasında bulunduğu önemli maddeler eklendi.
Alkol ile ilgili düzenlemeleri de içeren Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. İşte alkolle ilgili yeni düzenlemeler:
* Alkollü içkiler, 22.00 ile 06.00 saatleri arasında perakende satılamayacak.
* Televizyonlarda yayınlanan dizi, film ve müzik kliplerinde alkollü içkinin özendirici görüntülerine yer verilemeyecek.
PROMİL DÜŞÜRÜLDÜ, HAPİS CEZASI DA GELDİ
*0,50 promilin üzerinde alkollü araç kullandığı tespit edilen sürücülere 700 TL idari para cezası verilecek ve sürücü belgesi 6 ay geri alınacak. Teklifin komisyondan geçen halinde, promil sınırı 1,00 idi.
*Alkollü olarak araç kullanma nedeniyle ehliyeti geri alınan kişiye, son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru 5 yıl içinde; ikinci defasında 877 TL idari para cezası verilecek ve sürücü belgeleri 2 yıl süreyle geri alınacak. 3 veya 3'ten fazlasında ise bin 407 TL idari para cezası verilecek ve sürücü belgeleri her seferinde beşer yıl geri alınacak.
*Yapılan tespit sonucunda, 1,00 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilen sürücü ayrıca 2 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.
ÜFLEMEYENE AĞIR CEZA
* Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılıp kullanılmadığı ya da alkolün kandaki miktarını tespit amacıyla, kollukça teknik cihazlar kullanılmasını kabul etmeyen sürücüler, alkollü olarak sayılmak yerine, 2 bin TL idari para cezasına çarptırılacak ve sürücü belgesi 2 yıl geri alınacak.
*Uyuşturucu veya uyarıcı madde aldığı tespit edilen sürücülere 3 bin 600 TL idari para cezası verilecek ve sürücü belgesi beş yıl süreyle geri alınacak.
REKLAM TAMAMEN BİTTİ
*Alkollü içkilerin her ne surette olursa olsun reklamı ve tüketicilere yönelik tanıtımı yapılamayacak. Bu ürünlerin kullanılmasını ve satışını özendiren veya teşvik eden kampanya, promosyon ve etkinlik yapılamayacak. Ancak alkollü içkilerin uluslararası düzeyde tanıtımına yönelik ihtisas fuarları düzenlenebilecek.
*Alkollü içkileri üreten, ithal eden ve pazarlayanlar, her ne suretle olursa olsun, hiçbir etkinliğe ürünlerinin marka, amblem ya da işaretlerini kullanarak destek olamayacak. Açık alkollü içki satışı yapmaya ilişkin izin belgesi olan işletmelerde servis amaçlı materyallerden marka, amblem ve logo kullanılabilecek.
*Alkollü içkileri üretenler, ithal edenler ve pazarlayanlar, teşvik, hediye, eşantiyon, promosyon veya bedelsiz olarak alkollü içki dağıtamayacak. Bu hükümlere aykırı hareket edenlere 5 bin TL'den 200 bin TL'ye kadar idari para cezası verilecek.
- Perakende ya da açık alkollü içki satışı yapılan işyerlerinin tabelaları, yürürlük tarihinden itibaren bir yıl içinde bu hükümlere uygun hale getirilecek.
18 YAŞIN ALTINA YOK
- Alkollü içkiler, tüketilmek veya beraberinde götürülmek üzere 18 yaşını doldurmamış kişilere satılamayacak. Buna aykırı hareket edenlere, para cezasının yanı sıra, çocuğun sağlığının tehlikeye sokulması halinde, TCK'nın "Sağlık için tehlikeli madde temini" başlıklı 194. maddesi hükümleri uyarınca 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası verilecek.
- 18 yaşını doldurmamış kişiler, alkollü içkilerin üretiminde, pazarlanmasında, satışında ve açık sunumunda istihdam edilemeyecek. Yasal düzenlemeler uyarınca gerçekleştirilen eğitim amaçlı çalışmalar bu hükmün dışında olacak.
- 18 yaşını doldurmamış kişilerden, alkollü içkilerin üretiminde, pazarlanmasında ve satışında halen çalışmakta olanlar, maddenin yayımı tarihinden itibaren bir yıl süreyle çalışmaya devam edebilecek. Bu hükümlere aykırı davrananlara 10 bin TL'den 500 bin TL'ye kadar ceza verilecek.
- Alkollü içkiler, otomatik satış makineleri ile satılamayacak, her nevi oyun makineleri veya farklı yöntemlerle oyun ve bahse konu edilemeyecek. Bu ürünler basın ve yayın yoluyla tüketicilere satılamayacak ve posta ile satış yöntemi kullanılarak gönderilemeyecek.
- Alkollü içkiler sunum izni verilen yerlerde açık tüketilebilecek ve bu yerlerde tesis sınırları dışında tüketilmek üzere alkollü içki satışı yapılamayacak. Alkollü içkiler, işletme dışından görülecek şekilde perakende olarak satılamayacak. Bu hükümlere aykırı hareket edenlere 5 bin TL'den 50 bin TL'ye kadar ceza verilecek.
UYARI YAZISI YAZILACAK
* Türkiye'de üretilen veya ithal edilen alkollü içkilerin ambalajları üzerine, alkol ürünlerinin zararlarını belirten Türkçe yazılı uyarılar veya mesajlar konulacak. Uyarı mesajlarını taşımayan alkollü içkiler satılamayacak. Uyarı mesajlarının şekli, boyutu ve içeriği; sağlık bakanlığı'nın uygun görüşü alınarak Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumunca belirlenecek.
*Alkollü içkilerin marka, tanıtıcı ve ayırt edici hiçbir işareti, alkolsüz içki ve sair ürünlerde; alkolsüz içki ve sair ürünlerin marka, tanıtıcı ve ayırt edici hiçbir işareti de alkollü içkilerde kullanılamayacak ancak ihraç amaçlı üretilenlerde bu hüküm uygulanmayacak.
*İhraç amaçlı üretilenler hariç olmak üzere; alkollü içki kategorisindeki ürünlerin işlenmesi sonucunda elde edilen alkolsüz içkilerde; içeriğinde alkol kalmış içeceklerin ambalajları üzerine içerdiği alkol miktarı, alkol tamamen alınmış ise bu husus tüketiciler tarafından kolaylıkla okunabilecek şekilde yazılacak. Bu fıkralara aykırı hareket edenlere de 100 bin TL'den az olmamak üzere, yasaklara aykırı olarak piyasaya sürülen malların değeri kadar ceza kesilecek.
*Meskun mahaller ve konaklama yerleri hariç olmak üzere; otoyollardaki ve devlet karayollarındaki yapı ve tesislerde alkollü içki satışına ve tüketimine izin verilmeyecek. Öğrenci yurtları, sağlık hizmeti verilen yerler, spor müsabakası yapılan stadyum ve kapalı spor salonları, her türlü eğitim ve öğretim kurumları, kahvehane, kıraathane, pastahane, bezik ve briç salonları ile akaryakıt istasyonlarının mağaza ve lokantalarında alkollü içkilerin satışı yapılamayacak. Aykırı hareket edenler, 10 bin TL'den 100 bin TL'ye kadar ceza ödeyecek.
*Tütün mamulü, etil alkol, metil alkol ve alkollü içki satmak isteyenlerin, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan (TAPDK) satış belgesi almaları zorunlu olacak.
*Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumundan (TAPDK) satış belgesi almak isteyenler, öncelikle belediye veya il özel idaresinden işyeri açma ruhsatı ya da Kültür ve Turizm Bakanlığından turizm belgesi almaya mecbur olacak.
*Belediye veya il özel idaresi, ruhsat vermeden önce yetkili kolluk kuvvetinin görüşünü alacak.
*Bu kanun kapsamına giren ürünlerin toptan, perakende veya açık satışının yapıldığı yerler ile örgün eğitim kurumları ve dershaneler, öğrenci yurtları ve ibadethaneler arasında kapıdan kapıya en az 100 metre uzaklığın bulunması zorunlu olacak. Bu mesafe şartı turizm belgeli işletmeler için uygulanmayacak. Mesafe şartı satış belgesinin verildiği tarih itibarıyla aranacak.
*Bu mesafe içerisinde bulunan taşınmaz kültür varlığı tescilli yapılarda düzenlenecek süreli etkinlikler için, TAPDK tarafından açık alkolü içki sunum izni verilebilecek.
*Bu hükümler, maddenin yayımı tarihinden önce işyeri açma ruhsatı ve satış belgesi almış işletmeler için uygulanmayacak. Bu işletme sahipleri, işletmelerini birinci ve ikinci derece kan hısımlarına devredebilecek.
SOĞUTUCULARA ÜÇ YIL SÜRE
*Perakende alkollü içki satışı yapılan işyerlerindeki alkollü içkilerin konulduğu ve üzerlerinde alkollü içkilerin marka, amblem ve logosu bulunan mevcut soğutucular, işyerlerinin kapalı bölümlerinde bulunması kaydıyla üç yıl kullanılabilecek.
- Ürünler, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından çıkarılacak ikincil düzenlemelerin Resmi Gazete'de yayımından itibaren on ay içerisinde, düzenleme hükümlerine uygun hale getirilecek.
SÜRÜCÜYE SİGARA İÇMEK YASAK
*Sigara ve diğer tütün ürünlerinin, özel araçların sürücü koltuklarında da içilmesi yasak olacak.
*Tütün içermeyen ancak tütün mamulünü taklit eder tarzda kullanılan her türlü nargile ve sigara, tütün ürünü kabul edilecek.
*Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkındaki Kanunu'nun cezaları gerektiren fiillerin bir yıllık dönemde tekerrürü halinde idari para cezası bir kat; ikinci tekerrürü halinde iki kat artırılarak verilecek. Aynı dönemdeki üçüncü tekerrürde de işyeri 10 günden 1 aya kadar kapatılacak.
[**