23 Nisan günü Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihinde çok önemli bir yere sahiptir. 23 Nisan 1920 Türki Büyük Millet Meclisi açılmış ve egemenlik kayıtsız şartsız milletin olmuştur. Bu önemli gün 1935 yılından bu yana millî bayram olarak kutlanmaktadır. Tabii günümüzde çalışanlar ve öğrenciler 23 Nisan resmi tatil mi sorusu günün anlam ve öneminin önüne geçmiş durumda. Peki 23 Nisan günü kamu kurumları, özel kuruluşlar, üniversiteler ve liseler tatil mi?
Evet, 2429 numaralı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun’a göre 23 Nisan Egemenlik ve Çocuk bayramı ulusal bayram ve resmî tatildir. Peki resmi tatil ne demek? Türkiye’de resmi tatil olarak tanımlanan günler kamu ve özel kuruluşlar için tatil anlamına gelir.
Sürekli görev yapması gereken hastane, karakol, askeriye vb. gibi kurumların birimleri hariç kamu kuruluşları, resmi kurumlar 23 Nisan tarihinde ya kapalıdır ya da sınırlı hizmet verir.
Resmi tatillerde özel kurumlar da tatildir ama şirketlerin kapalı olması zorunlu değildir. Açık olan kuruluşlar resmi tatil günü iş başında olan çalışanlarına başka bir günde tatil vermek veya tatil günün mesai ücretini ödemek durumundadırlar.
23 Nisan ulusal bayramı Atatürk tarafından çocuklara armağan edilmiş bir tatildir bu nedenle törenler ve etkinlikler özellikle ilk okullara odaklanmıştır. Çocuklara armağan edilen bir bayram olmasının etkisiyle liseye giden öğrenciler bu günün kendileri için de tatil olup olmadığı konusunda şüpheye düşüp 23 Nisan tatil mi diye araştırma yapalar.
Her resmi tatil de olduğu gibi okullar da 23 Nisan’da tatil yaparlar ki buna liseler de dahildir. Lise öğrencileri gönüllerini ferah tutabilirler.
Gene çocuklara armağan edilen bir tatil olması nedeniyle üniversite öğrencileri özellikle de yeni olanlar, üniversiteler 23 Nisan’da tatil mi bilemeyebiliyorlar. Aynı şekilde resmi tatil olması nedeniyle bu tarihte de üniversitelerde eğitim ara verilir ve tatil yapılır.
23 NİSAN HANGİ GÜNE DENK GELİYOR?
Her resmi tatil de olduğu gibi sadece 1 gün bile olsa 23 Nisan bayramı tatil planların dikkate aldığı bir gündür. Çünkü Cuma veya Pazartesi gününe denk gelmesi durumunda 3 günlük tatil yapma fırsatı doğmaktadır. Bu nedenle insanlar 23 Nisan her yıl hangi güne denk gelir bakıp ona göre tatil planı yaparlar. Örneğin 2021 yılında bizi 3 günlük tatil bekliyor.
Sizin için 2019 dahil önümüzdeki 5 yılda 23 Nisan haftanın hangi gününe denk geliyor listeledik.
23 NİSAN TURLARI
Yukarıda değindiğimiz gibi 1 gün resmi tatil olan 23 Nisan bayramı için tur şirketleri özel programlar hazırlamaktadır. Çünkü çalışanlar sadece Pazartesi ve Cuma’ya denk geldiğinde değil salı ve perşembe günlerine denk geldiğinde de 1 günlük izin kullanıp hafta sonu ile birleştirere 4 gün tatil yapanlar olabiliyor. Bu yüzden seyahet ve tatil firmaları da 3 günlük - 4 günlük yurt içi ve yurt dışı turlar düzenliyorlar.
23 Nisan turlarına örnek olarak Balkanlar, Dubai, Avrupa şehirleri, Karadeniz ve Kapadokya turları örnek gösterilebilir.
23 NİSAN’IN NASIL ULUSAL BAYRAM OLMASI
Yazımızın değindiğimiz gibi 23 Nisan tarihi Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılması nedeniyle Cumhuriyetimiz için önemli bir gündür. Ancak bu bayram her zaman bu tarihte kutlanmamıştır. Hatta aslında 3 ayrı bayramın birleşmesinden meydana gelmiştir.
"23 Nisan", 1921'de çıkarılan 23 Nisan'ın Milli Bayram Addine Dair Kanun ile, Türkiye'nin ilk ulusal bayramı olmuştur. Daha sonra 1 Kasım 1922'de saltanatın kaldırılmasıyla 1 Kasım, Hakimiyet-i Milliye Bayramı (Ulusal Egemenlik Bayramı) olarak kabul edilmiştir. Takip eden yıllarda ise TBMM'nin açılış tarihi olan 23 Nisan "Milli Hakimiyet Bayramı" olarak kutlamış ve bu durum 1 Kasım'ın uzun vadede bayram olarak unutulmasına neden olmuştur. Böylece 1935'te bayramlar ve tatil günleriyle ilgili kanun değiştirilmiş ve "23 Nisan Millî Bayramı"nın adı "Millî Hakimiyet Bayramı" haline getirilmiş, böylece 1 Kasım Hakimiyet-i Millîye Bayramı ile 23 Nisan Millî Bayramı birleştirilmiştir.
Çocuk Bayramı Oluşu
23 Nisan'ın Çocuk Bayramı oluşu yine TBMM'nin açılışıyla ilişkili olmasına rağmen, tamamen ayrı bir bayram olarak gelişmiş ve 1981 yılına kadar da öyle devam etmiştir. Bu Bayram 23 Nisan 1927'de Himaye-i Etfal Cemiyeti'nin (günümüz Çocuk Esirgeme Kurumu'nun) o günü "Çocuk Bayramı" olarak duyurmasıyla başlamış kabul edilir. Aslında Himaye-i Etfal Cemiyeti'nin 23 Nisan'la ilgili çalışmaları daha önceki yıllarda vardır ve hatta çocuklardan da söz edilmiştir. Kurum, 23 Nisan 1923'te millî bayram için pullar bastırmış ve satmıştır. 23 Nisan 1924'te Hâkimiyet-i Milliye gazetesinde "Bu gün Yavruların Rozet Bayramıdır" ibaresi yer almış, 23 Nisan 1926'da da yine aynı gazetede "23 Nisan Türklerin Çocuk Günüdür" başlıklı bir yazı kaleme alınmış ve bu yazıda cemiyetin bu günü çocuk günü yapmaya çalışarak doğru yolda olduğu ve para kazanan herkesin bu gün cemiyete çocuklar için bağışta bulunması gerektiği vurgulanmıştır.
Bu tarihten itibaren bu üç kavram, aynı gün üzerinde birleşecek ve çocuk bayramı olma konusunda bir kanunla belirlenmişlik olmaksızın kutlanmaya başlanacaktır. Cemiyeti buna iten neden ise cemiyetin yetim çocukları için gelir kaydetme anlayışıdır. Böylece çocuk bayramı ortaya çıkmıştır. Çocuk bayramı adı daha resmiyet kazanmamış olsa da, bundan sonra 23 Nisan "Millî Hâkimiyet Bayramı"nın yanı sıra "Çocuk Bayramı" olarak da kutlanacaktı.
1927'de ilk kez kez kutlanan çocuk bayramı, başta kaynak oluşturma olmak üzere, çocuklara neşeli bir gün geçirtmeyi hedeflerinde bulunduruyordu. 23 Nisan 1927'deki ilk bayram Türkiye Cumhuriyeti devletinin kurucusu ve dönemin cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa himayesinde gerçekleştirilmiş, etkinlikler için Atatürk arabalarından birini çocuklara tahsis etmiş ve Cumhurbaşkanlığı Bandosu'nun konser vermesini sağlamıştır. O yıl cemiyetin Ankara'daki binalarından birine Çocuk Sarayı adı verilmiş ve burada düzenlenen çocuk balosuna İsmet (İnönü) Bey'in çocukları da katılmıştır.
1929'da çocuklara ilgi daha da artmış ve o yıl ve daha sonraki yıllarda 23-30 Nisan haftası "çocuk haftası" olarak kutlanmıştır. Daha sonraları, 70'li yıllara kadar ulusal boyutta ünlenerek ve katılımı artırarak ilerleyen 23 Nisan Çocuk Bayramı kutlamalarına 1975'te Türkiye Radyo Televizyon Kurumu da katılmış ve bir hafta çocuk programları yayımlamıştır. 1978'de Meclis Başkanlığı'nın izniyle meclisteki törenlere çocukların da katılması sağlandı. 1979'da bu uygulama Ankara ilkokullarından gelen çocuklarla düzenli olarak başlatıldı, 1980'de de bütün illerden gelen çocuklarla "Çocuk Parlamentosu" oluşturuldu. 1979 yılının UNESCO tarafından Dünya Çocuk Yılı olarak duyurulması üzerine, TRT tarafından dünyanın bütün çocuklarını kucaklamayı amaçlayan bir proje hazırlandı ve 1979 yılından itibaren TRT Uluslararası 23 Nisan Çocuk Şenliği adıyla uygulamaya kondu.
Bayramın en son şeklini alışı ise 1981'de gerçekleşmiştir. Darbe döneminde Millî Güvenlik Konseyi bayramlar ve tatillerle ilgili kanunda yaptığı değişiklikle o güne kadar kanunen adı konmamış bir şekilde kutlanan bayrama "Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı" adını vermiştir.