SAMER (Siyasal Ve Sosyal Araştırmalar Merkezi) 24 Haziran seçimlerine ilişkin seçmenin ‘siyasal algı’, ‘tutum’ ve ‘eğilimleri’ne yönelik araştırmasını açıkladı.
1-5 Haziran 2018 tarihlerinde aralarında Erzurum, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Muş, Van, Diyarbakır, Mardin, Kars gibi şehirlerin de yer aldığı 18 bölge ilini kapsayan araştırma, hanelerde 2 bin 100 kişiyle yüz yüze görüşülerek gerçekleştirildi. Araştırma için yüzde 95 ‘güven aralığı’ ve yüzde 2 ‘hata payı’ olduğu belirtildi.
SAMER’in raporuna göre açığa çıkan ilk sonuç; araştırma grubunun yüzde 65,9 gibi bir çoğunluğunun, “Tüm aday ve siyasi partilerin seçim sürecinde eşit koşullara sahip olmadıklarını” düşündükleri oldu. Yüzde 26,6 ise ‘eşit koşullara sahip olunduğunu’ beyan etti. En çok AK Parti’ye oy verecek seçmenler koşulların eşit olduğuna dair görüş bildirdi.
“Bu pazar seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz?” sorusuna araştırmaya katılanların yüzde 39’u HDP, yüzde 33,7’si AK Parti, yüzde 8,4’ü CHP, yüzde 6,6’sı KARARSIZ, yüzde 4,7’si MHP, yüzde 3,7’si İYİ Parti, yüzde 1,5’u SAADET Partisi yanıtlarını verdi.
Aynı örneklem grubunun 1 Kasım 2015 seçimlerinde yüzde 36,5’inin AK Parti’ye, yüzde 34,3’ünün HDP’ye, yüzde 6,7’sinin CHP’ye, yüzde 4,7’sinin MHP’ye oy verdiği yüzde 14,4’ünün oy kullanmadığı belirtilirken HDP’nin 1 Kasım 2015 seçimlerine göre oyunu 4,7 oranında artırarak örneklem alanında ilk sıraya yerleştiği görüldü.
1 Kasım 2015 verilerine göre AK Parti seçmeninin yüzde 82,5’i tekrar AK Parti’ye oy vereceğini beyan ederken; HDP seçmeninin yüzde 93,9’u tekrar HDP’ye, CHP seçmeninin yüzde 84,4’ü tekrar CHP’ye, MHP seçmeninin yüzde 67,7’si tekrar MHP’ye oy vereceğini beyan etti.
Seçmenini en fazla koruyan parti HDP olurken; yüzde 4,5 gibi bir oranla en çok kararsız seçmen AK Parti’de ölçüldü. Oylarının yüzde 23,2’sini İYİ Parti’ye, yüzde 6,1’ini AK Parti’ye kaptıran MHP’nin bölgede en fazla oy kaybeden parti olduğu tespit edildi. İYİ Parti’nin en çok seçmen aldığı ikinci partinin CHP olduğu görüldü.
“Bu pazar cumhurbaşkanlığı seçimi olsa hangi adaya oy verirsiniz?” sorusuna katılımcıların; yüzde 39’u Selahattin Demirtaş, yüzde 38’i Recep Tayyip Erdoğan, yüzde 9,5’i Muharrem İnce, yüzde 5,2’si Meral Akşener, yüzde 1,3’ü Temel Karamollaoğlu yanıtlarını verdi. Yüzde 5,3’ü ‘kararsız’ olduğunu bildirdi.
“10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimleri’nde kime oy verdiniz?” sorusu sonuçlarına göre ise, 2014 yılında Recep Tayyip Erdoğan’a oy verenlerin yüzde 83,3’ü tekrar aynı adaya oy vereceklerini belirtirken, yüzde 4,5’i Meral Akşener, yüzde 4,4’ü Muharrem İnce yanıtını verdi. Selahattin Demirtaş’a oy verenlerin yüzde 93,4’ü yine aynı adaya oy vereceklerini belirtirken, yüzde 3,2’si Muharrem İnce’ye vereceğini, yüzde 1,1’i ise oy kullanmayacaklarını belirtti.
Ekmeleddin İhsanoğlu’na oy verenlerin yüzde 60,3’ü Muharrem İnce’ye, yüzde 17,8’i Meral Akşener’e, yüzde 13,7’si de Recep Tayyip Erdoğan’a oy vereceklerini belirtti. Seçmen grubunu en fazla koruyan aday Selahattin Demirtaş oldu. Yine bugün Cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılsa:
Recep Tayyip Erdoğan’a oy vereceklerini söyleyen katılımcıların yüzde 87,8’si AK Parti’ye, yüzde 7,4’ü MHP’ye oy vereceklerini;
Selahattin Demirtaş’a oy vereceklerin yüzde 97,1’i HDP’ye oy vereceklerini;
Muharrem İnce’ye oy vereceklerin yüzde 80,8’i CHP’ye, yüzde 9,1’i HDP’ye, yüzde 3’ü MHP’ye oy vereceklerini;
Meral Akşener’e oy vereceklerin yüzde 64,8’i İYİ Parti’ye, yüzde 22,2’si MHP’ye oy vereceklerini belirtti.
Cumhurbaşkanı adayı- Parti seçmeni ilişkisinde en güçlü bağın Selahattin Demirtaş ile HDP seçmeni arasında olduğu görülürken, yüksek gelir grubunun Muharrem İnce’yi, orta gelir grubunun Recep Tayyip Erdoğan’ı, düşük gelir grubunun ise Selahattin Demirtaş’ı ağırlıklı olarak tercih ettiği belirtildi. Yine ağırlıklı olarak genç yaş grubunun Demirtaş’ı, orta yaş grubunun İnce’yi, ileri yaş grubunun ise Erdoğan’ı desteklediği tespit edildi.
Kamuoyunda çokça tartışılan bir başka konu Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci tura kalıp kalmayacağına ilişkindir. Bu bağlamda araştırma grubuna yönelttiğimiz “Sizce Cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kalır mı?” sorusuna, katılımcıların yüzde 53,2’si ‘Hayır’ derken, yüzde 46,8’i ‘Evet’ yanıtını verdi.
“Cumhurbaşkanlığı 2. tura kalır” diyen görüşmecilerin; yüzde 46,2’si Selahattin Demirtaş’a, yüzde 23,3’ü Muharrem İnce’ye, yüzde 16,7’si Recep Tayyip Erdoğan’a, yüzde 6,2’si Meral Akşener’e, yüzde 4,6’sı Selahattin Demirtaş kalamazsa Muharrem İnce’ye oy vereceklerini söyledi.
Selahattin Demirtaş’ın 2. tura kalmasına dönük seçmeninin önemli bir kısmı görüş bildirmiş olmakla birlikte Demirtaş’ın kalmaması halinde İnce’ye oy verme eğiliminin çalışma sürecinde en çok dillendirilen tercih olduğu gözlendi. Araştırmanın ayrıntılarına ssamer.com adresinden ulaşılabilir.