Anneciğim bu hafta ikinci trimesteri de bitiriyoruz ve 3. trimestere giriyoruz. Biraz daha sabret birbirimizi görmemize çok az kaldı. Yaklaşık 12 hafta sonra buluşacağız. Kafan karıştıysa ve 28 haftalık gebelik kaç aylık olur diye soruyorsan eğer, artık 7. ayına girdiğini ve geriye sadece 3 ay kaldığını söyleyebilirim. Bu hafta ben büyük bir patlıcan boyutundayım.
Biliyorsun şimdiye kadar gözlerim kapalıydı. Ancak bu hafta artık gözlerimi açıp kapatabiliyorum ve gözyaşı üretebiliyorum. Hatta gözlerimle bir nesneyi takip edebilecek durumdayım. Saçlarım ve kaşlarım da uzadı ve iyice gürleşti.
Beynim hızla gelişmeye devam ediyor. Biliyor musun doğumda beynimin ağırlığı vücudumun ağırlığının %12’sini oluşturuyormuş. Şu anda 100 milyar beyin hücresine sahibim. Etkilendin değil mi? Bu harika bir şey. Ama yürümekten konuşmaya varıncaya kadar her şeyi kontrol edecek nörolojik ağı oluşturmak için bu hücrelerin aralarında bağlantı kurmaları gerek. Hayatımın ilk yılında da bir bebek olarak beynim diğer bütün memelilerinkinden hızlı büyüyormuş biliyor muydun? Bu büyümeyi gerçekleştirebilmek için de çok kalori harcadığım için yağlı şekilde beslenmem gerekiyor. Tabii ki bunu da senin mucizevi sütün bana sağlıyor. Ayrıca bu hafta talamokortikal kompleksim de aktif olmaya başlıyor. Bu da beynimin bilinçten sorumlu olduğu düşünülen kısmı.
Şu anda kalp atışlarım o kadar hızlı ki bir doktorun steteskopuyla dinlenebilecek seviyede. Hatta babam kulağını senin karnına koyar ve sessizce dinlerse kalp atışlarımı duyabilir bile. Ama bu da normal süreçlerden biri yani endişelenmene gerek yok.
Bu aralar başlıca görevim beynim, akciğerlerim ve karaciğerim gibi önemli organlarıma son dokunuşları yapmak. 3. trimester boyunca benim büyümemi desteklemek için plasental kan akışı da hızla artıyor ve plasenta da büyüyor. 20. haftada 170 gram olan plasenta şu anda 420 grama yakın bir ağırlıkta. Ne kadar hızlı büyüdüğümü görüyorsun değil mi anneciğim?
Plasenta İle Alakalı Daha Detaylı Bilgi İçin: Plasenta Nasıl Oluşur?, Ne İşe Yarar?
Bu hafta da derimin altında yağ birikmeye devam ediyor. Artık tam anlamıyla bir bebek gibi görünüyorum aslında ve kilo almaya başladım. Bu yağ dokusu ben doğduktan sonra vücut ısımı ayarlamama yardım edecek ve bana ihtiyacım olan enerjiyi sağlayacak.
Tat alma ve yutma fonksiyonlarım iyice gelişti. Bunun dışında artık koku alma duyum da harekete geçti. Tıpkı senin gibi koku alabiliyorum ben de şu an. Bu harika bir şey! Ayrıca düzenli olarak uyuyup uyanıyorum. Ama uyku düzenim yetişkinlerinkine göre çok farklı tabii.
Benim hareketlerimi en çok yattığın ya da oturduğun zamanlarda hissedebilirsin. Bu haftadan itibaren bir sabah bir de akşamları olmak üzere günde iki defa hareketlerimi kontrol edebilirsin ve bunları not alabilirsin. Her gün aynı saatlerde kontrol et ve bir aralık bulmaya çalış. Eğer seni tedirgin eden bir durum olursa bunu doktorumuzla paylaşabilirsin. Hareket etmezsem hemen telaşlanma, çünkü uyuyor da olabilirim.
Evet biliyorsun ki artık büyük bir patlıcan boyutundayım ve her geçen gün daha da büyüyorum. Bu yüzden her hafta senin de aklında birtakım sorular oluyor. Mesela bu hafta 28 haftalık gebelikte bebeğin boyu kaç cm olur veya 28 haftalık gebelikte bebeğin kilosu kaç gram olur gibi sorular var aklında. Bu hafta itibariyle boyum 37 santimetreye ulaştı. Kilom ise 900 ile 1100 gram arasında olacaktır. Senin sayende çok sağlıklı besleniyorum ve çarçabuk büyüyorum.
Aklını kurcalayan başka bir soru da; bu hafta doğarsam yaşayıp yaşayamayacağım. Evet şu anda doğacak olursam eğer %85 ihtimalle hayatta kalabilirim anneciğim. Çünkü akciğerlerim ve diğer hayati organlarım büyük ölçüde gelişti. Ancak belki yoğun bakım ortamında yapılacak bir desteğe ihtiyaç duyabilirim.
Bu haftadan itibaren doktor kontrollerine iki haftada bir gitmeye başlayacaksın büyük ihtimalle. Ayrıca bu aralar hareketlerim ve ölçülerim dışında merak ettiğin başka bir konu daha var biliyorum. O da 28 haftalık gebelikte bebeğin pozisyonu ne olur? Genellikle 3. yani son trimesterde baş aşağı durma ihtimalim daha yüksek. Ama sürekli pozisyonumu değiştiriyorum. Kontrole gittiğimiz zaman doktor ultrasonla benim hareketlerimi inceleyip sana en doğru bilgiyi verecektir. Henüz baş aşağı pozisyonda durmasam bile bu sorun değil, endişelenme daha zamanımız var. Belki bu hafta ultrasonda elimi ağzıma götürdüğümü de görebilirsin. Heyecanlı mısın?
Ultrason Terimlerine Ne Kadar Hakimsiniz?: Tüm Ultrason Terimleri ve Anlamları
28 haftalık gebelik karnın artık iyice büyüdü. Uterusun (rahmin), göbeğinin bayağı üzerine çıktı. Pubik simfizden rahminin tepe noktasına kadar olan ölçün 28 santimetre civarında olmalı. Bu yüzden de arada bir nefes darlığı çekebilirsin. Çünkü ben bayağı büyüdüm ve seni biraz sıkıştırmaya başladım. Ama az kaldı bütün bunların bitmesine anneciğim dayan.
Bu aralar kilo alımını dengelemek için metabolizman da biraz hızlandı. Ayrıca son zamanlarda rüyaların da daha hareketli ve canlı olabilir ya da kâbuslar görüyor olabilirsin. Bunun nedeni duygu durumundaki değişiklikler. Gelişim yakınlaştıkça sen de heyecanla karışık doğum korkusu yaşıyorsun. Hormonlarının da etkisiyle gel-gitler yaşıyor olman çok doğal. Kendine daha fazla zaman ayır, arkadaşlarınla görüş, sevdiğin şeyleri yap ve sakin kalmaya çalış. Endişelenmen ve paniklemen ikimiz için de iyi değil anneciğim.
Gebelik Süreci Boyunca Hangi Dönemde Kaç Kilo Almak Normal?: Hamilelikte Kilo Alımı İle Alakalı Bilmeniz Gerekenler
Son dönemlerde kasıklarında ağrı olabilir. Bunun nedeni rahminin büyümüş ve ağırlaşmış olması. Bir zaman sonra kasık kemiğinle göğüs kafesin arasındaki boşluğun tamamını kaplayacak. Ama yine de şüphelerin varsa doktorumuzla bunu paylaşabilirsin.
28. hafta gebelik şikayetlerin arasında “gebelik maskesi” adı verilen ve genelde yüz bölgesi ile boyunda oluşan kahverengimsi cilt lekeleri yer alabilir. Bu durumun asıl ismi melazma ya da hiperpigmentasyondur. Oluşma sebebi ise hamileliğin sırasında cildini ultraviyole ışınların etkilerine karşı korumak. Eğer bu süreçte güneşe maruz kalırsan bu lekeler de koyulaşacaktır. O yüzden güneşe çıkarken koruyucu bir krem sürmeyi ve şapkanı takmayı unutmamalısın.
Göğüslerin bir hayli büyüdü ve beni ilk defa emzireceğin zaman yiyeceğim kolostrum adı verilen sarımtırak bir maddeyi üretmeye başladı. Zaman zaman bu maddenin göğsünden sızdığını görebilirsin. Ayrıca bu ay da mide yanması-ekşimesi sıkıntıların devam edebilir. Bu büyük ihtimalle 9. aya kadar sürecek, üzgünüm. Bunu kolay atlatmak için, bol su içmelisin, az ve sık yemelisin, kambur durmamaya özen göstermelisin.
Mide Ekşimesi ile Alakalı Daha Detaylı Bilgilere İhtiyacınız Olabilir: Gebelikte Mide Ekşimesi Neden Olur? Nasıl Geçer?
28 haftalık gebelik sancıları arasında Braxton-Hicks adı verilen yalancı kasılmalar da sayılabilir. Bunlar gerçek doğum kasılmaları değildir. Ancak seni doğuma hazırlayan kasılmalardır ve bunları düzensiz bir şekilde kasıklarında hissedebilirsin. Ağır bir çanta taşıdığında veya vücudun susuz kaldığında bu kasılmaları daha çok yaşayabilirsin. Bu durumda ılık bir banyo yapmak veya 3-4 bardak su içmek seni rahatlatabilir. Bu kasılmaların süresi ise 15-20 saniye olabilir, 1 dakikaya kadar uzayabilir de. Ancak düzenli aralıklarla oluyor ve şiddeti de giderek artıyorsa erken doğumun habercisi olabilir. Bu durumda hemen doktorumuzu aramalısın.
28 haftalık gebelikte kaç kilo alınmalı ve bu aşamada nasıl beslenilmeli gibi merak ettiğin konular olabilir. Bunların en doğru yanıtını doktorumuz verecektir. Ancak eğer hamileliğine ortalama bir kiloda başladıysan şu ana kadar 7 ile 10 kg arasında alman idealdir.
Her ne kadar vitamin açısından zengin besinlerle beslenmen gerekse de A, B ve C vitaminlerini içeren bazı besinler aşırı tüketildiğinde zararlı olabilir. Ancak bu, hiç yememen anlamına gelmiyor tabii ki. Sadece daha dengeli ve dikkatli bir şekilde tüketmelisin.
Günlük 5-6 porsiyon tahıl grubundan yemeye dikkat etmelisin. Yani tam buğday ekmeği, yulaf, bulgur, esmer pirinç gibi. Bu besinler lif açısından da zengindir ve kabız olmanı önleyebilir. Günlük D vitamini ihtiyacını da unutmamalısın. Gebelikte D vitamini eksikliği anemiye, benim düşük kiloda doğmama ve senin kendini sürekli yorgun ve halsiz hissetmene sebep olabilir. Bu yüzden bolca ıspanak, kabak, pazı, kırmızı et, yulaf, barbunya, nohut, mercimek vb. yemelisin.
D Vitamini Eksikliği İle Alakalı Daha Detaylı Bilgiler İçin: D Vitamini Eksikliği
Günlük 4 porsiyon süt ve süt ürünlerinden tüketebilirsin. Süt, yoğurt ve peynir gibi süt ürünleri ikimizin de ihtiyacı olan kalsiyumu büyük ölçüde karşılar. Aynı zamanda D vitamini de içerirler. Bunların haricinde yeşil yapraklı sebzeler, fındık, kuru fasulye ve bezelye de kalsiyum açısından zengindir. Kalsiyum sayesinde ben güçlü kemiklere ve dişlere sahip olurum. Senin de kemik erimesine yakalanma riskin azalır.
Ayrıca bu dönemdeki protein ihtiyacın da geçtiğimiz haftalara göre biraz daha fazla çünkü ben büyüme hızımı artırdım. Kırmızı et, tavuk ve balık tüketimine ağırlık vermelisin. Bunların haricinde yumurta, badem ve kuru baklagiller de protein bakımından zengindir. Bütün bunlara ek olarak bolca sebze ve meyve tüketmeyi de unutmamalısın. Günde 3 porsiyon meyve tüketebilirsin anneciğim.
Geçen haftalarda da olduğu gibi fazla yağlı ve acı yemeklerden, abur cuburlardan, çiğ ya da az pişmiş etten, kafeinden, alkolden, sigara ve ilaç gibi bana zarar verebilecek ve zor bir hamilelik geçirmene sebep olacak besinlerden ve alışkanlıklardan uzak durmalısın biliyorsun.
Gebelik Boyunca Beslenme Konusunda Tüm Dikkat Etmeniz Gerekenler: Gebelikte Beslenme Rehberi
Bu trimesterde kanamaların olursa bu plasentayla ilgili bir soruna işaret edebilir. Plasenta yırtılırsa eğer rahmin iç duvarından ayrılır ve rahim ağzını tıkar. Bu sorunun ismi “plasenta previa”dır ve başlıca belirtisi vajinal kanamadır, genelde kanın rengi kıpkırmızıdır. Yoğun bir kanaman ve beraberinde ağrın da varsa hemen doktorumuza haber vermelisin. Ama hemen telaşlanma, plasenta previa genellikle hamileliğin ilk aylarında ultrason aracılığıyla teşhis edilebilen bir durumdur.
Bu haftadan itibaren karnın iyice büyüdüğü ve büyümeye devam edeceği için daha da dikkatli olmanda fayda var anneciğim. Eğilip doğrulurken dizlerini bükmelisin, mesela ayakkabılarını bağlarken eğilmemen ve bir yere oturman daha iyi olur. Duş alacağın zaman da evde yalnız olmamalısın ve banyonun kapısını kilitlememelisin. Ayrıca çok sıcak su yerine ılık bir suyla duş almalı ve 15 dakikayı geçirmemeye özen göstermelisin. Suda çok fazla kalman kanama olma ihtimalini tetikliyormuş.
Ayrıca 20. haftadan sonra dikkat etmen gereken bir şey daha var anneciğim, o da "Preeklampsi" yani gebelik zehirlenmesi olarak bilinen durum. İsmi seni yanıltmasın besin zehirlenmesi gibi bir şey değil. Genel olarak tansiyon yükselmesi ile alakalıdır ve belirtileri yüksek tansiyon, idrarda protein, şiddetli baş ağrısı, bulanık görme veya görmede farklılık, ışığa duyarlılık, kaburgaların alt kısmında ağrı, el, ayak ve yüzün şişmesidir.
Gebelik Zehirlenmesi İle İlgili Daha Fazla Bilgi İçin: Gebelik Zehirlenmesi Rehberi
Bunun nedenleri gebelik yaşının 40 ve üzeri olması, yetersiz ya da dengesiz beslenme, diyabet, hamilelikten önce hipertansiyon, obezite, çoğul gebelik (üçüz, dördüz) ve ailede başka birinde daha preeklampsi görülmesi olabilir. Bu belirtilerden herhangi biri olduğunda hemen hastaneye gitmelisin anneciğim. Yalnız el ve ayaklarının şişmesi yani ödem, normal gebeliğin boyunca yaşayabileceğin belirtilerden biridir o yüzden karşılaştığında hemen telaşlanma. Preeklampsiyi önlemenin kesin bir yolu yoktur ancak uzmanların önerisine göre az tuzlu besinler tüketmen ve gebeliğinin en başından beri sağlık kontrollerini aksatmadan yaptırman önemli.
Gebeliğinizin 28. haftasında cinsel ilişkiye girmenizde bir sakınca yoktur, rahat olabilirsiniz. Rahminizde amniyotik kese içinde bulunan bebeğiniz sarsıntılara karşı korunur ve servikal kanalınızdaki mukus zararlı organizmaları ve enfeksiyon oluşumunu önler. Partnerinizin cinsel organı bu bölgeye ulaşamaz, bu yüzden bebeğiniz tehlike altında değildir.
Ancak hormonlarınızın değişimi ve ruhsal durumunuzdan ötürü cinsel ilişkiden kaçabilirsiniz. Gebelik şikayetleriniz keyfinizi kaçırıyor ve size sıkıntı veriyor olabilir. Böylesi bir durumda kendinize zaman tanımanız önemlidir. Partnerinizle konuşup içinde bulunduğunuz durumu ona anlatmanız, kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlayacaktır.
9. ayınıza kadar cinsel ilişkiye girmenizde bir sakınca yoktur. Yalnız son 4 haftada ilişki sırasındaki hareketler kasılmaları tetikleyebileceğinden önerilmez. Bu dönemlerde dikkat etmeniz gereken pozisyonunuzdur. Bebeğinizi baskılamayacak veya ona zarar vermeyecek bir pozisyon denemelisiniz. Ayrıca ilişki sonrasında ağrı veya yoğun bir kanama oluyorsa bunu doktorunuza haber vermeniz iyi olur.
Diğer tüm haftalar için Hafta Hafta Hamilelik sayfamızı ziyaret etmeyi unutmayın!