Menopoz kadınlığın sonu değil. Yumurtaların tükenmesi nedeni ile adetlerin durması anlamına geliyor. Dünyadaki ortalama menopoz yaşı 51. Genelde anne ve kızlar yaklaşık aynı yaşlarda menopoza giriyor. 46 yaşından önce menopoza giren bir kadının kızının da aynı yaşlarda menopoza girme ihtimali yüksek. Menopoz yaşı ile adetlerin başlama yaşı, ırk, doğum sayısı ve kilo arasında ilişki söz konusu değil. Sigara içenler birkaç yıl daha önce menopoza giriyor. Vejeteryanlar ve beslenme problemi olanlarda da menopoz daha erken başlayabiliyor.
Sebepleri
Erken menopoz ise 40 yaşından önce menopoza girildiğinde kullanılan bir terim. Doğal süreçten tamamen farklı bir durum. 40 yaşın altında her yaşta olabiliyor. 100 kadından birinde rastlanıyor.30 yaşın altında ise 1000’de bir oranında rastlanıyor. Erken menopozun sebeplerini Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Numan Bayazıt şöyle sıralıyor:
Operasyonlara bağlı hasarlar
Altta yatan hastalığın teşhis ve tedavisinin yumurtlamaları geri döndüreceğine dair kanıt bulunmuyor. Ancak ortada şöyle bir gerçek var. Yumurtalıkların çalışmasındaki duraklama kalıcı olabildiği gibi geçici de olabiliyor. Op. Dr. Numan Bayazıt bu konuda şunları söylüyor: "Folikül adını verdiğimiz ve içinde yumurta hücresini barındıran yapılar tamamen tükendiyse o kişi bir daha adet görmez. Ancak yetmezliğe girmesine rağmen bu yapıları barındırıyorsa, yumurtalık bir süre sonra tekrar çalışmaya başlayabilir ve kişi tekrar düzenli adet görmeye devam edebilir. Çalışmalar, erken menopoza girenlerin yüzde 50’sinin yumurtalıklarında halen yumurta bulunduğunu göstermektedir. 4 hastadan birinde yumurtlamalar tekrar başlamakta, yüzde 5-10’unda kendiliğinden gebelik olmaktadır.”
Tedavisi
Erken menopoza giren kadınlarda sıcak basması, vajinal kuruluk, kemik erimesini engellemek için, eksilen östrojen hormonunun yerine konulması öneriliyor. Bu tedavinin kendiliğinden oluşabilecek gebelikleri önleme veya zarar vermesi söz konusu değil. Op. Dr. Numan Bayazıt erken menopoza giren bir kadının bebek sahibi olmak istemesi durumunda tüp bebek tedavisi uygulanamayacağını belirterek şöyle diyor: “Bu hastalar yumurta bağışından faydalanabilirler. Burada başkasından alınan yumurta, tüp bebek yöntemleri kullanılarak erkeğin spermi ile döllendirilip oluşan embriyolar kadının rahmine nakledilmektedir. Ülkemizde yasal izin olmadığı için hastalar hazırlanıp Kıbrıs,Avrupa veya Amerika’ya gönderilerek yumurta almaktadırlar.”