Benzinin fiyatının 5 lira olmasıyla zaten ağır vergi baskısı altında olan otomobil sahibi olmak ve kullanmak giderek daha zor hale geldi. Yılda 15 bin kilometre yol yapan bir sürücünün 5 yıl içinde yakıta ödeyeceği para orta sınıf bir yerli otomobilin başlangıç fiyatı olan 30 bin TL’ye ulaştı Temmuz ayında ikinci kez zamlanan benzinin litre fiyatı 5 TL'yi gördü. Rakamın bu seviyeye gelmesiyle bir araç için 5 yıl içinde ödenecek olan yakıt fiyatı, aracın satın alma fiyatını geçti. Yakıt maliyeti, kredi maliyetiyle kıyaslandığında ise daha çarpıcı sonuçlar elde ediliyor. Araştırmalar, ortalama bir otomobil sahibinin günlük yaklaşık 40 kilometre araç kullandığını ortaya koyuyor. Bu hesapla yılda 14 bin 400 kilometre yol yapıldığını kabul etmek gerekiyor.
ORTALAMA YAKIT TÜKETİMİ 8 LİTRE
Türkiye'de bir yılda yapılan yolu 15 bin kilometre olarak kabul edip haberimize konu olan hesaplamaları bunun üzerinden yapacağız. Çünkü Türkiye'deki kurumsal ikinci el satıcılarının tuttuğu kullanılmış araç istatistiklerinde yıllık araç kullanımının 15 bin kilometre civarında olduğu görülüyor. Bu bilgiler bir aracın yılda yaklaşık ne kadar yakıt tükettiğinin hesaplanabilmesi için önemli. Her ne kadar otomobil markaları özellikle benzinli araçların yakıt tüketimlerinin ortalama 5 litreler civarına geldiğini iddia etseler de, özellikle şehir içi kullanımında en modern benzinli araçlar dahi 100 kilometrede 9-10 litrelik tüketimin altına inemiyorlar.
6 BİNİ GÖZDEN ÇIKARIN!
Biz insaflı davranıp, benzinin litre fiyatının psikolojik sınır olan 5 lirayı aşmasıyla ilgili yapacağımız bu basit hesaplamada ortalama yakıt tüketimini 100 km'de 8 litre olarak alacağız. Yılda ortalama 15 bin kilometre yol yapan bir benzinli araç sahibi sadece yakıt için 6 bin TL'yi gözden çıkarmak zorunda. Bu sürücünün anahtar teslimi satış fiyatı 30 bin TL (en ucuz benzinli araç fiyatı) olan bir aracı 48 ay vadeyle ve ayda yüzde 0.80 faizle (ki bu şu sıralar en düşük faiz oranı) 20 bin TL kredi kullanarak satın aldığı varsayılırsa, vade sonuna kadar kredi için faizleriyle birlikte ödeyeceği 25 bin 55 TL olurken, yakıt için ödeyeceği para 24 bin TL'yi buluyor. Bir de bu sürücünün 30 bin TL'lik aracı satın alırken, yaklaşık 12 bin 500 TL'de KDV ve ÖTV ödediği düşünülürse, 48 ay sonunda devlete ödediği vergi toplamı 28 bin 100 TL'ye ulaşıyor. Tabii sürücünün ödediği vergiler bunlarla kısıtlı kalmıyor. Bir de bunun üstüne en düşüğü 518 TL olan Motorlu Taşıtlar Vergisi eklendiğinde, sürücünün araç kredisinin vadesi bitene kadar ödediği toplam vergi miktarı, aracın ilk alım fiyatını aşıyor.
AKARYAKIT İSTASYONU EN BÜYÜK VERGİ DAİRESİ
Ayda 1250 kilometre yol yapan ve ortalama yakıt tüketimi 8 litre olan yeni kuşak benzinli bir aracın yıllık yakıt harcaması yaklaşık 6 bin TL olur. Bu rakamın yüzde 65'inin vergi olduğu düşünülürse benzinli bir araç kullanan tüketiciler her yıl 3 bin 900 TL vergiyi devlete akaryakıt istasyonları aracılığıyla ödüyorlar denebilir. Türkiye'de trafiğe kayıtlı 17 milyon 440 bin aracın, 8 milyon 900 bin adedinin binek araçlar olduğundan yola çıkılarak hesaplanırsa, devlet kaba bir hesapla sadece binek araçlardan yılda 35 milyar TL vergi tahsilatını pompa üzerinden yapıyor.
YAKITIN VERGİSİ KREDİ FAİZİNİ ÜÇE KATLIYOR
Bu sürücünün aracı için 'nasılsa yakıt alacağı' ve yakıta ödediği paranın tamamını bu hesaba katmanın doğru olmayacağını düşünenler olabilir. Bu yüzden hesabı bir de, sürücünün yakıt alırken ödediği vergiler üzerinden yaptık, ortaya şöyle bir tablo çıktı: 20 bin TL krediyi en düşük faizle kullanan sürücü 48 ay sonunda 25 bin 55 TL geri ödüyor. Sürücünün aynı 48 aylık süre içinde satın aldığı 24 bin TL’lik yakıt karşılığında devlete ödediği vergi ise 15 bin 600 TL'yi buluyor. Bu durumda kredi için sadece 5 bin TL faiz ödenirken, akaryakıta ödenen vergi miktarı kredi için ödenen faizin tam 3 katına ulaşıyor.
DÖVİZLE ENERJİ ALIMI TEHDİT OLUŞTURUYOR
Enerji Bakanı Taner Yıldız
Geçen yıl bu sektörden 46 milyar TL vergi toplandı. Vergi düzenlemesi olacaksa adresi Enerji Bakanlığı değildir. Yetki Maliye Bakanlığımızda. Türkiye, enerjiyi dövizle alıp TL ile satıyor. Bu şu demek: Hem döviz paritelerinin olumsuz katkılarına açık Türkiye, hem de ham petrol varil fiyatlarının artışı, her ikisi beraber benzin fiyatlarının artışıyla alakalı tehdidi oluşturuyor.
ZAM İHRACATTA 2013 HEDEFİNİ ZORLAŞTIRIYOR
KOSANO Başkanı-Ayhan Zeytinoğlu
1 hafta sonra mazota da zam gelecektir. Maalesef tüm yükümüzü karayolları ile taşıdığımız için bu zamlar bizi haddinden fazla etkiliyor. Yük taşımada deniz ve demiryolları kullanılmadığı sürece bu zamlar sanayiciyi etkilemeye devam edecektir. Rekabet gücümüz azalıyor, Türk mallarının ihracatı zorlaşıyor. Zamlar sürdükçe 2023 hedeflerinin tutması zorlaşıyor.
ENFLASYON BASKISI YARATIR
Gülay Elif Girgin-Ata Yatırım
Son benzin zamları temmuz ayı enflasyonu üzerinde 0.15 ile 0.20 puan arasında bir baskı yaratır. Son dönemde hem döviz kurunda hem de petrol fiyatlarında yükseliş var. Benzin de otomatik fiyatlandırmaya tabi olduğu için son zamlar zaten bekleniyordu. Herkes gibi biz de yıl sonu enflasyon tahminimizi yukarı yönlü revize etmiştik.
SON 1 YILDA BENZİN FİYATI 12 KEZ ARTTI, 8 KEZ İNDİ
Benzin, üst üste yapılan iki zamla birlikte tarihi bir rekor kırarak bazı illerde 5 TL'yi aştı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun (EPDK) belirlemelerine göre önceki günkü 8 kuruşluk zam, benzinin son bir haftada uluslararası piyasalarda ton fiyatının 980 dolardan bin 45 dolara çıkması sonucu gündeme geldi. EPDK kayıtlarına göre son 1 yılda benzin fiyatları 12 kez arttı, 8 kez de indi. Türkiye'de akaryakıt fiyatları belirlenirken, Akdeniz çanağında bulunan ülkeler İtalya, İspanya, Portekiz'deki fiyat hareketleri dikkate alınıyor. ‘Cenova Borsası'nda oluşan fiyatlara, CIF ekleniyor. Böylece, ürün alım fiyatı hesaplanıyor. Ürün alım fiyatlarını, döviz kuru ile brent ham petrol fiyatları doğrudan etkiliyor. Daha sonra rafineri, dağıtım şirketi ve bayi kâr payı konuluyor. KDV ve ÖTV ile ürünün nihai satış fiyatı ortaya çıkıyor.
Daha az yakıt tüketimi için ne yapmalı?
* Trafikte yakın takip etmeyin, ani fren yapmayın.
* Aracınızı mümkün olan en yüksek viteste, en düşük devirle kulanın.
* Gaza ayağınızın altında kırmamanız gereken bir yumurta olduğunu düşünerek basın
* Lastik şeçiminizi doğru yapın, aracınızın lastik hava basıncı fabrika verilerine uygun olsun
* Şehir içinde toplu taşımayı da kullabileceğiniz kombinasyonlar yapın.
* Klima yakıt tüketimini yükseltir, ama klimayı kapatıp cam açmak tüketemi daha da yükseltir.
* Sıcakta yakıt daha hızlı buharlaşır, yakıt alırken gece saatlerini tercih edin. Aracınızı gölgeye park edin.
* 1 saat geç varın, yüzde 15 daha az harcayın!
* (Şimdilik) komik gelse de fiyatları çok artmadan bisiklet alın. (Haberturk / Hakan Özenen)