İngiltere'de yayınlanan Guardian Gazetesi, belgelerle ilgili bilinmesi gereken 7 önemli noktayı derledi:
Mossack Fonseca nedir?
Mossack Fonseca bir hukuk firması. Şirketin verdiği hizmetler arasında offshore şirketlere (vergi muafiyetinin olduğu ülkelerde kurulan şirketler) hukuki danışmanlık vermek bulunuyor. Mosscak Fonseca, offshore şirketlere verdiği hizmeti yıllık olarak faturalandırıyor. Şirket aynı zamanda varlık yönetimi de yapıyor.
Panama'daki şirketleri aracılığıyla vergi kaçıran üst düzey Rus yetkililer. İçişleri Bakanı, Ekonomi Bakanı var.
Şirket nerede?
Mossack Fonseca'nın ticari sicili Panama'da bulunuyor. Ancak şirket uluslararası ölçekte faaliyet gösteriyor.
Mossack Fonseca'nın ticari sicili Panama'da. Ancak şirket operasyonları küresel düzeyde. Mossack Fonseca'nın internet sitesinde 42 ülkede toplam 600 kişilik bir ekibin bulunduğu ifade ediliyor. Ayrıca dünyanın farklı yerlerinde satış yetkilileri de (franchise) bulunuyor. Şirket İsviçre, Kıbrıs ve Virgin Adaları gibi 'vergi cenneti' olarak bilinen ülkelerde yoğun faaliyet gösteriyor.
Ne kadar büyük?
Mossack Fonseca, offshore şirketlere hukuki danışmanlık hizmeti sunan en büyük dördüncü şirket. Bugüne kadar 300 binden fazla şirketi farklı düzeylerde temsil etmiş durumda. Temsil edilen şirketlerin yarısından fazlasıysa vergi cenneti olarak nitelenen ülkelerde kayıtlı şirketler.
Ne kadar belge sızdırıldı?
ICIJ araştırması bugüne kadar gerçekleşen en büyük doküman sızıntısı olarak kabul ediliyor. 2010'daki WikiLeaks ve 2013'teki Edward Snowden sızıntılarından daha büyük bir belge sızıntısı yaşandı. Toplamda 11,5 milyon Mossack Fonseca dokümanı sızdırıldı. Dosyaların toplam boyutu 2,6 terabayt idi.
Offshore şirketleri kullananlar sahtekar mıdır?
Hayır, offshore şirketleri ve yapılanmaları kullanmak uluslararası hukuku ihlal anlamına gelmiyor. Birçok ülkede işadamları yönetilen kur rejimlerinden korunmak için paralarını offshore şirketlerde tutmayı tercih ediyor. Bazı işadamları ise vasiyet planlamaları için offshore hizmetlerinden faydalanıyor.
Sahtekarlar offshore şirketlerini kullanır mı?
Evet, Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, offshore şirketler aracılığıyla vergiden kaçmanın yolsuzluk kapsamında değerlendirildiğini söylemiş vevergi cennetlerindeki gizlilikle mücadele ettiklerini ifade etmişti. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı (OECD) bünyesinde vergi cennetlerindeki gizliliğin ortadan kaldırılması ve bilgi paylaşımının artırılması adına da girişimlerde bulunuluyor.
Mossack Fonseca sızan belgeler için ne diyor?
Herhangi bir yasayı çiğnemediğini iddia eden şirket, "Hizmetlerimizin istismar edilmesi üzüntü vericidir" dedi.Şirketin kurulduğundan bu yana kara para aklamayla mücadele anlamında tüm yetkililerle işbirliği yaptığını belirten Mossack Fonseca yönetimi, aracıların yaptığı işlemler nedeniyle kendilerinin suçlanamayacağını da savunuyor.
Messi de listede
Barcelona'nın dünyaca ünlü oyuncusu Lionel Messi'nin de adı belgelerde geçiyor. Kayıtlar Messi ve babasının Panama şirketi Mega Star Enterprise adlı firmanın sahibi olduklarını gösteriyor. Şu an İspanya'da Messi'nin offshore hareketleri soruşturuluyor.
İzlanda Başbakanı'nın istifası isteniyor
Belgelerde adı geçen bir diğer ülke lideri ise İzlanda Başbakanı Sigmundur Gunnlaugsson.
Mossack Fonseca belgelerinde Başbakan Gunnlaugsson'un ülkesi finansal krizdeyken, kamu fonlarıyla kurtarılan banalara özel bir alaka gösterdiği görülüyor.
Belgelerde, Gunnlaugsson'un bir offshore şirket aracılığıyla sorunlu İzlanda bankalarına yüz milyonlarca dolarlık yatırım yaptığı ve bu yatırımları kamuoyuyla paylaşmadığı anlaşılıyor.
2009'da Başbakanlık görevini devralan Gunnlaugsson'un, bankalara yatırım yapan Wintris şirketindeki paylarını beyan etmediği, şirketteki yüzde 50 hissesini, Başbakan olduktan 8 ay sonra eşine devrettiği görülüyor.
Hisselerin devri ise, hisse başı 1 dolar bedel üzerinden gerçekleşmiş.
İzlanda'da Gunnlaugsson'un hemen istifa etmesi gerektiği yönünde baskılar artarken, Başbakan yasa dışı bir iş yapmadığını ve eşinin de hisse devrinden herhangi bir finansal çıkar sağlamadığını ifade ediyor.
'Hizmetlerimiz istismar edildi'
Hukuk şirketi Mossack Fonseca sızdırılan belgeler konusunda yaptığı açıklamada, hiçbir zaman uluslararası hukuku ihlal etmediğini, kara para aklama, terörün finanse edilmesi veya benzeri bir yasa dışı faaliyete karışmadığını iddia etti.
Şirket açıklamasında ayrıca "Verdiğimiz hizmetlerin istismar edilmesinden dolayı üzüntü yaşıyoruz" ifadesi de yer aldı.