WASHINGTON (İHA) - Saddam yönetiminin Birleşmiş Milletler'e (BM) sunduğu silah denetim raporlarını yeterli bulmayan ABD, Basra Körfezi'ne askeri yığınağını artırıp, Kuveyt'teki tatbikatta silahlarını test ederken, BM'nin de savaş ihtimali nedeniyle gizli hazırlık yaptığı bildirildi.
BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın, "BM silah denetçilerinin Irak'ta sürdürdükleri çalışmaların boşa gittiği ve Amerikan saldırısının kaçınılmaz olduğu" izlenimini vermemek için hazırlıkları gizli tuttuğu öğrenildi. BM'de "hizmete özel" olarak yayınlanan raporlar, Irak'ta muhtemel bir savaşın petrol üretimini durduracağı, ülkenin elektrik, su ve enerji dağıtımını ciddi biçimde aksatacağı, gıda stoklarını tüketeceği, halk arasında bunalıma yol açacağı ve 900 bin kişinin mülteci durumuna düşeceği ihtimalini göz önüne alıyor.
BM yardım örgütlerinin tüm bu ihtimallere karşı acil yardım malzemeleri getirmekte olduğunu bildiren yetkililer, muhtemel bir savaşta Irak'ta bulunan BM görevlilerini de tahliye etme planları yapıldığını kaydettiler.
Gizli planların, Güvenlik Konseyi'nin Kasım ayında Irak'ta silah denetimlerinin yeniden başlamasını ve savaştan kaçınmak için son şans tanınmasını öngören kararın ardından hazırlanmaya başladığı ve BM sekreteryasının, özellikle savaş halinde Irak'ta ortaya çıkacak insani krizle baş edebilmek üzerine yoğunlaştığı da kaydedildi.
KÜRTLERİN KONTROLÜNDEKİ KUZEY IRAK ÇATIŞMA DIŞINDA KALACAK Savaşın başlamasının ardından en şiddetli çarpışmaların Bağdat ve çevresinde olacağını, Kürtlerin kontrolündeki kuzeyin ise büyük ihtimalle çatışma dışında kalacağını tahmin eden BM, hava bombardımanının kara ve demir yollarıyla köprülere ve haberleşme tesislerine zarar vermesi ve yardım götürülmesinin imkansız hale gelmesinden de endişeleniyor.
Genel Sekreter Annan'ın sözcüsü Fred Eckhard da, muhtemel Irak krizinin hazırlıklarını finanse etmek amacıyla, 10'u aşkın ülkeden 37.4 milyon dolar bağış talep edildiğini açıkladı. Dünya Gıda Örgütü'nün de ayda 900 bin kişiye yetecek kadar gıda stoku temin etmeye başladığı belirtildi.
Bu arada, Amerikan Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, Iraklı rejim muhaliflerinin eğitimi için 9 milyon dolar harcanmasını onayladı. Eğitim çalışmaları Ocak ayında başlayacak. Iraklı casusların, eğitim görecek muhaliflerin arasına sızmamaları için gereken önlemlerin de alınacağı bildirildi.
Öte yandan, ABD, bir kısmının CIA (Merkezi Haberalma Teşkilatı) tarafından sağlandığı Irak'taki gizli silah üretimiyle ilgili istihbarat bilgilerini, araştırmalarında kullanmak üzere yavaş yavaş BM silah denetçilerine iletmeye başladı. Yetkililer, hassas istihbarat bilgilerinin başka ellere geçmesinin önlenmesi ve onları sağlayan kişilerin kimliklerinin gizli tutulması ve can güvenliklerinin korunması için, tedricen iletildiğini kaydettiler.
KUZEY KORE'YE DİPLOMATİK BASKI İstihbarat bilgilerinin, Irak üzerindeki casus uçaklarının elde ettiği bilgi ve resimlerle, Iraklı muhaliflerle yapılan mülakatlar sonunda toplandığı bildirildi.
Amerikan yönetimi, ayrıca, Bağdat'ın CIA görevlilerinin Irak'a gelerek BM silah denetim çalışmalarına katılma davetini dolaylı biçimde reddetti. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Philip Reeker, Irak'ın önerisine ilişkin soruyu yanıtlarken, "Şu anda Irak'ta BM aracılığıyla bir mekanizma çalışıyor, biz de bunu destekliyoruz. Irak rejimi, BM kararlarıyla oluşturulmuş kontrol mekanizmaları bulunduğu ve kendisinden de bunlara tam anlamıyla uymasının istendiğinin bilincine varmalı" dedi.
ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, ABD'nin aynı anda Irak ve Kuzey Kore'yle savaşabileceği ve iki ülkeye karşı da kesin zafer kazanabileceği uyarısında bulunurken, Bush yönetimi, faal olmayan bir nükleer reaktörü yeniden çalıştırmaktan kaçınması için Kuzey Kore'ye diplomatik baskılarını arttırdı.
Rumsfeld, nükleer programını tekrar faaliyete geçireceğini açıklayarak, yeni bir krize neden olan Kuzey Kore'ye ilişkin askeri planları olmadığını belirterek, "Ancak iki büyük bölgesel savaşı kazanma kapasitemiz var" dedi. Donald Rumsfeld, terörle mücadele veren ülkesinin Irak ile savaşabileceğini, eş zamanlı olarak Pyongyang ile mücadele kapasitesine sahip olduğunu belirtti ve "Gerekeni yapacak kapasiteye sahibiz" dedi.