A’dan Z’ye Formula 1 Türkiye içeriği ile Türkiye'de yapılan Formula 1 yarışları hakkında merak edilenleri yanıtladık. Türkiye'de ilk Formula 1 ne zaman yapıldı / Türkiye Formula 1 sponsorları / geçmişte Türkiye Formula 1 sonuçları ve daha fazlası...
Yarışseverlerin tüm yıl merakla beklediği Formula 1, uzun bir aradan sonra tekrar Türkiye’de gerçekleşecek. Biz de oturduk ve bu yarışın ülkemizdeki tarihini sizler için derledik. Yazımızda kısaca Formula 1 yarışlarının ne olduğundan bahsettikten sonra Türkiye’de Formula 1 yarışlarının nasıl başladığından, Türkiye Grand Prix’inin özelliklerinden, yaşanmış önemli olaylarından, Türkiye’de Formula 1 yarışının nasıl son bulduğu, nasıl tekrar düzenlenme kararı alındığından ve Türkiye Grand Prix kazananlarından bahsedeceğiz.
Otomobillerle zerre ilgisi olmayanlar bile Formula1 adını bilir ve en azından “araba yarışları” ile ilgili olduğunu anlar. Yıllar boyunca yapılan bu prestijli yarışlar, bilinirlik yaratma konusunda çok ama çok başarılı oldular. Ama biz, gerçekten Formula 1 nedir, diye düşünenler için bir özet yapalım:
Kısaltması F1 olan, Grand Prix diye de adlandırılan, tek kişilik açık tekerlekli otomobil yarışlarının en yüksek düzeyini oluşturan yarış dizisidir. Dünyanın en çok izlenen spor dallarından olan bu yarışlar, yıl boyunca devam eden, Grand Prix olarak isimlendirilen farklı ülkelerde düzenlenen çeşitli etaplardan oluşur. Etaplar sonucu belirlen puanlar toplanarak kazanan yarış pilotu ve takımı belli olur.
Türkiye‘de ilk Formula 1 yarışı, 2005 yılının Ağustos ayında 110 bin kişinin katılımıyla İstanbul Park’ta düzenlenmiştir. Bu yarış Türkiye’nin en kalabalık spor organizasyonu olarak bir devrin başlangıcı olmuştur. 7 yıllık bu macerada akıllara kazınan önemli mücadeleler yaşanmış ve 2011 yılında Türkiye’deki son Formula 1 yarışı düzenlenmiştir fakat ülkemizde son bulduğunu düşünülen bu yarışların yapılan son görüşmelerle yeniden düzenlenmeye başlanmasına karar verilmiştir. Şimdi, Türkiye’deki Formula 1 tarihçesine detaylıca bakalım...
Türkiye’de Formula 1 fikrini ortaya atan ilk isimlerden biri dönemin TOSFED (Türkiye Otomobil Sporları Federasyonu) başkanı Mümtaz Tahincioğludur. Mümtaz Tahincioğlu bunu gerçekleştirmek için bir Formula 1 Derneği kurarak çalışmalara başladı. Bu yarışın Türkiye’ye getireceği faydayı konuşmaya başladılar. Fakat sadece hayal kurmak yetmiyordu bu iş için 100 milyon dolarlık devasa bir piste ve devletin yılda 15-20 milyon dolarlık ekonomik desteğine ihtiyacı vardı.
Pistin inşası için Bernie Ecclestone ‘a ulaşmak istediler şansa bakın ki Ecclestone da tam o sıralarda Türkiye’de yat yaptırmaya karar verir ve bu önemli tesadüf sonucu iletişime geçerler. 2002 yılında yapılan Avrupa Ralli Şampiyonasını başarılı bir şekilde düzenlememiz ile yükselen itibarımız ve kurulan iletişimin meyvesi sonucunda Ecclestone ‘un federasyona Türkiye için yazdığı niyet mektubu yazar. Tüm bu süreçlerin sonunda onay alınmış ve hazırlıklar başlatılmıştır.
Türkiye Grand Prix’i tasarlayan mimar F1 pistlerinin birçoğunu da tasarlamış olan Hermann Tilke oldu. Özelliklerine bakıldığında saatin tersi yönünde dönen pist bu yönüyle Brezilya’nın ardından ikinci olmuştur. 5,338 km uzunluğundaki pistte 58 tur koşulmaktaydı. Bunun yanında pistte 40 metrelik bir düşüş bulunmaktadır, bu özellik gerek seyirci gerek sürücü açısından ayrı bir zevk unsuru olarak farklılığını ortaya koymuştur. Türkiye Grand Prix‘inin 8. virajı oldukça konuşulmuştur temelde birkaç farklı virajın kombinasyonunun içeren bu virajda G kuvveti temel özelliktir. Zorlayıcı yükseklik değişimleri ve değişik virajları ile kendine has bir yarış pistidir.
Türkiye Grand Prix’inin 7 yıllık bu macerasında her yarışta olduğu gibi dikkat çeken ve büyük sükse yaratan bazı olaylar gerçekleşti. Şimdi gelin bu olaylara bir göz atalım.
2006 yılı Türkiye Grand Prix kazananı Felipe Massa’ya ödülünü Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat’ın vermesi Kıbrıs Cumhuriyeti tarafından kınandı. Bunun üzerine FIA (Federation İnternationale D’Automobile), Türkiye Otomobil Sporları Federasyonuna 5 milyon dolar ceza ödemesi yaptı.
2010 yılında sezonun 7. yarışı olan İstanbul Grand Prix’inde Red Bull’un Alman pilotu Sebastian Vettel,1. sırada bulunan arkadaşı Webber’i geçmeye çalışırken yaptığı hata sonucunda akıllara kazınan üzücü bir kaza gerçekleşti. Kaza sonucunda Vettel yarış dışı kalırken arkadaşı Webber ise pistin dışına çıktı. Yarışın kazananı Hamilton olurken, 2. sırada Hamilton’un takım arkadaşı Button vardı, yarışın üçüncüsü ise kaza geçiren Webber olmuştur.
Türkiye Formula 1 yarışları 7 yıllık sözleşmenin ardından 2011 yılında yapılan yarış ile sona erdi. Sözleşmenin devam edebilmesi için ödenmesi gereken 25 milyon doları devletin ödemeyi reddetmesi ve bunun için bir sponsor bulunamaması sebebiyle sözleşme iptal edildi ve Türkiye’de Formula 1 yarışı devri kapanmış oldu.
Türkiye’de ilk kez 2005 yılında düzenlendikten sonra 2011 yılında ülkemize veda eden Formula 1 yarışları 9 yıllık aradan sonra bu yıl yeniden geri dönüyor. Bu, sadece bu sektör için ya da motor sporlarına meraklı olanlar için oldukça fazla insan için büyük bir heyecan demek.
Formula 1; 13-14-15 Kasım tarihlerinde İntercity’nin finansmanıyla İntercity İstanbul Park pistinde gerçekleşecek.
Türkiye Grand Prix ‘de en çok yarış kazanan pilot Felipe Massa’dır. 25 Nisan 1981 doğumlu olan Brezilyalı yarış pilotu Felipe Massa kariyerine karting yarışları ile başlamıştır. F1 pilotluğuna ise 2002 yılında Sauber takımında başladı. Kariyerindeki ilk birinciliğini 2006 yılında yapılan İstabul Grand Prix’inde elde etti. Devamında gelen 2 yılda da üst üste İstanbul Grand Prix’inde birincilik elde ederek toplam 3 birincilikle İstanbul’da hattrick yapmış oldu. Böylece Türkiye Formula 1 tarihinde akıllara kazanan bir yarış pilotu oldu.