ABD Başkanı Barack Obama, ABD'nin İranla varılacak "adil bir anlaşmayı" reddetmesi durumunda bu ülkeye uygulanan yaptırımların gevşeyeceği uyarısı yaparak "Eğer İranla bir nükleer anlaşma olmayacaksa bu İran'ın uluslararası toplum tarafından önerilen adil talepleri kabul etmemesi nedeniyle olmalı" dedi.
Obama, İtalya Başbakanı Matteo Renzi ile Beyaz Saray'da düzenledikleri ortak basın toplantısında İranla müzakerelerde varılan çerçeve anlaşması, Libya'daki sorunlar ve Rusya-Ukrayna krizine ilişkin açıklamalar yaptı.
Çerçeve anlaşmasına yönelik Kongre'den gelen tepkilerin İranla mümkün olan en iyi anlaşmayı yapma yolundaki çabaları engellememesi gerektiğini belirten Obama, Kongre üyelerine seslenerek "Önce bırakın nihai bir anlaşma olacak mı onu görelim. Daha sonra varılan anlaşmayı inceleme fırsatınız olacak ancak şu an halen müzakere aşamasındayız" dedi.
Rusya'nın İran'a S-300 hava savunma füzeleri satışına ilişkin soruyu da yanıtlayan Obama, bu satışın normalde 2009'da olmasının beklendiğini ancak ABD'nin isteği üzerine Rusya'nın askıya aldığını kaydederek, "Açık konuşmak gerekirse ben aslında bu kadar beklemelerine şaşırdım" diye konuştu.
Rusya'nın bugünkü ekonomik sıkıntıları içinde bunun onlar için önemli bir satış olduğunu vurgulayan Obama, eğer nihai anlaşma sağlanamazsa İran'a yönelik yaptırımların sürmesi gerektiğini söyledi.
Bazı Kongre üyelerinin İran'a daha fazla yaptırım uygulanmasını ya da diğer ülkelerden bağımsız ABD'nin tek taraflı ambargo gerçekleştirmesini istediğini hatırlatan Obama, "İran'a yönelik yaptırımların başarılı olmasının en önemli nedeni uluslararası koalisyonun bu ambargoları uygulamasıydı. Eğer İran'ın nükleer silaha ulaşamayacağı adil bir anlaşmayı ABD'nin bırakıp gittiği algısı olursa yaptırımlar aşınır. Sadece Rusya ve Çin değil yakın müttefiklerimiz de bu yaptırımları sürdürmemizin mantığını sorgulamaya başlar" dedi.
ABD'yi bu duruma sokmak istemeyeceklerini vurgulayan Obama, "Eğer İranla bir nükleer anlaşma olmayacaksa bu İran'ın uluslararası toplum tarafından önerilen adil talepleri kabul etmemesi nedeniyle olmalı" ifadelerini kullandı.
Libya ve Rusya
Obama, Renzi ile görüşmelerinde Libya'da yaşanan sorunları ayrıntılı bir şekilde değerlendirdiklerini de kaydederek, "Libya topraklarının teröristlerin operasyonları için güvenli bölge olmasına karşı mücadele etmeliyiz. Ancak bunun nihai çözümü, ülkede kendi sınırlarını kontrol edebilecek ve bizimle çalışacak bir hükümetin kurulması" dedi. Bunun zaman alacağını ancak bu amaç doğrultusunda İtalya gibi benzer düşüncelere sahip ülkelerin siyasi çaba göstermesi ihtiyacı olduğunu anlatan Obama, "Libya'daki çeşitli gruplar üzerinde etkisi olan bazı Körfez ülkelerini cesaretlendirmeliyiz. Bazı durumlarda olayları yatıştırmak yerine askeri çatışmaları alevlendirdikleri görülüyor" ifadelerini kullandı.
Barack Obama, konuşmasında Ukrayna konusuna da değinerek, "Rusya, Minsk mutabakatının koşullarını yerine getirene kadar Avrupa Konseyi yaptırımları kesinlikle devam ettirmeli" dedi.
Avrupa Konseyi'nde bu konuda oylama olacağını hatırlatan Obama, Rusya'ya talepler karşılanmadan yaptırımların azaltılacağı mesajı vermenin yanlış olacağını söyledi.
"Rusya Minsk altındaki yükümlülüklerini yerine getirene kadar en azından halen yürürlükte olan yaptırımların sürdürülmesi gerekir" diye konuşan Obama, "Müreffeh ve birleşik bir Avrupa'nın oluşması için büyük fedakarlıklar yapıldı. Eğer bu prensipler, ülkelerin toprak bütünlüğü ve egemenliği gözardı edilmeye başlarsa bunun Avrupa ve dünya için maliyeti büyük olur" diye konuştu.
Loretta Lynch'in adaylığı
Obama konuşmasında Adalet Bakanlığı'na aday gösterilen New York Doğu Bölgesi Savcısı Loretta Lynch'in Senato'da onay sürecinin tamamlanmamasına da tepki göstererek Cumhuriyetçi senatörlerin de Lynch'in bu göreve layık olduğunu kabul ettiğini söyledi. Sürecin 5 ayı bulduğunu kaydeden Obama, Senato üyelerine seslenerek, "Yeter. Yeter. Oylamayı yapın ve Lynch'in görevini onaylayın" dedi.
Lynch'in adaylığı Senato tarafından onaylanırsa halen Adalet Bakanlığı'nı yürüten Eric Holder'dan bu görevi devralacak.
Akdeniz'de göçmen faciaları
İtalya Başbakanı Matteo Renzi de basın toplantısında yaptığı konuşmada, Akdeniz'de yaşanan göçmen facialarına değinerek, "Akdeniz mezarlık değil bir denizdir" dedi. İtalya'ya gelen Afrikalıların yüzde 91'inin Libya'dan geldiğini kaydeden Renzi, bunun önlenmesinin tek yolunun Libya'ya barış ve istikrarın gelmesi olduğunu söyledi.
Libya'ya istikrarın gelmesi için İtalya'nın uluslararası toplumla çalıştığını vurgulayan Renzi, "Akdeniz'de insan kaçakçılığı ile mücadele Avrupa'daki herkesin önceliği" diye konuştu.
Renzi, konunun sadece güvenlik meselesi değil aynı zamanda adalet ve insan onuru meselesi olduğunu kaydetti.
A.A.