Çin, ABD ile ilişkilerinde giderek tırmanan gerilimde son olarak güneybatıdaki Çengdu şehrindeki ABD Başkonsolosluğunu kapatma talimatı verdi.
Çin, kararın ABD'nin Houston kentindeki Çin konsolosluğunu kapatılması talimatı üzerine alındığını ve ABD'ye karşı 'gerekli bir karşılık olduğunu' söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, ABD'nin kararına gerekçe olarak Çin'in fikri mülkiyet hırsızlığı yapmasını' göstermişti.
ABD ile Çin arasında son dönemde bazı kilit konularda yaşanan gerilim tırmanıyor.
ABD Başkanı Donald Trump, Pekin'i ticaret, koronavirüs salgını ve Çin'in Hong Kong'da uygulamaya koyduğu tartışmalı yeni güvenlik yasası konularında sıklıkla eleştiriyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı, Çengdu'daki ABD Başkonsolosluğunun kapatılması kararının "ABD'nin gereksiz eylemlerine karşı meşru ve gerekli bir yanıt" olduğunu söyledi.
Bakanlık açıklamasında "Çin ile ABD arasındaki mevcut durum, Çin'in görmek istemediği bir durum, bunun bütün sorumlusu ABD'dir" dendi.
ABD'nin Çengdu'daki başkonsolosluğu 1985'de kuruldu ve faal olarak görevde bulunan personel sayısı da 200'ün üzerinde. Çengdu'daki başkonsolosluğun, özerk Tibet bölgesine yakınlığından dolayı stratejik önemde olduğu belirtiliyor.
ABD hükümeti, Salı günü Çin'e Houston, Teksas'taki konsolosluğu haftasonuna kadar kapatması talimatı verdi.
Karar, binanın avlusunda kimliği belirlenemeyen kişilerin çöp bidonlarında bazı kağıtları yakarken görülmesi üzerine alındı.
Pompeo, Çin'i "yalnızca ABD değil Avrupa'nın da mülkiyet hakkını çalmakla, yüzbinlerce kişiyi işlerinden etmekle" suçladı.
Pompeo, "Çin Komünist Partisi'nin nasıl davranması gerektiğine ilişkin açık beklentiler sergiliyoruz. Uymadıklarında harekete geçeceğiz" dedi.
Houston'daki Çin konsolosluğu, ülkenin ABD'de bulunan beş diplomatik misyonundan biriydi. Çin'in Washington DC'de de büyükelçiliği var.
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, ABD'nin konsolosluğu kapatma kararının gerekçelerinin 'inanılmaz saçma' olduğunu söyledi.
Hua Chunying, ABD'nin bu 'hatalı kararından' geri dönmesini istedi aksi halde Çin'in 'katı karşı önlemlerle yanıt vereceğini' söyledi.
Diğer yandan, ABD'deki dört Çin vatandaşı, Çin silahlı kuvvetlerine mensup oldukları iddiasıyla 'vizede sahtecilik' yapmakla suçlandı. Üç Çin vatandaşı tutuklandı. FBI, Çin'in San Francisco konsolosluğunda olduğu belirtilen dördüncü Çin vatandaşının da tutuklanması için uğraşıyor.
ABD'li yetkililer, Covid-19 salgınının yayılmasından Çin'i sorumlu tutuyor. ABD Başkanı Trump, ABD istihbaratı yetkililerinin koronavirüsün 'insan yapımı veya genetiği değiştirilmiş bir virüs olmadığını' söylemesine rağmen, virüsün Çin'de bir laboratuvarda üretildiğini iddia ediyor.
ABD ile Çin arasında 2018'den bu yana süren gümrük vergisi tartışması da var.
Trump, Çin'i adil olmayan ticari yöntemler izlemekle, fikri mülkiyet hırsızlığı yapmakla suçluyor. Pekin'de ise ABD'nin Çin'in küresel ekonomik güç olmasını engellemeye çalıştığı düşüncesi hakim.
ABD ayrıca Çinli siyasetçilere Uygur Müslümanlarına yönelik insan hakları ihlalleri nedeniyle yaptırım uyguladı.
Çin'in Hong Kong'da uygulamaya koyduğu yeni güvenlik yasasına karşı da ABD geçen hafta Hong Kong'un özel ticari statüsünü kaldırdı. Özel statü, Hong Kong'u Çin mallarına uygulanan gümrük vergisinden muaf tutuyordu.