ABD'de gizliliği kaldırılan belgelere göre, Amerikan Hava Kuvvetleri'nin, 1958'de Çin'e atom bombasıyla saldırı planı yaptığı, ancak kararın reddedildiği ortaya çıktı.
Bugüne kadar gizli kalan ve dün açıklanan belgelerde, dönemin ABD Başkanı Dwight Eisenhower'ın Çin ile Tayvan arasındaki krizin kötüleşmesi halinde Amerikan Hava Kuvvetleri'nden Çin'e karşı önce konvansiyonel silah kullanmasını, bunun yeterli olmaması halinde ise atom bombası kullanmasını istediği bilgisi yer alıyor.
Belgelerde, dönemin komutanlarının Başkanın talimatlarına şaşırdığı ve siyasi yetkililerin de atom bombası kullanılmasının bölgede radyoaktif tehlikeler yaratması ve nükleer gerginliği artırması riskini gördüğü, sonuçta planın uygulanmasından vazgeçildiği belirtiliyor.
National Security Archive tarafından açıklanan belgelere göre, plan, Çin'in Tayvan'ın etrafındaki ada gruplarına ulaşımı engellemesi halinde, bugün Şiamen olarak anılan Amoy'daki havaalanlarına 10 ila 15 kilotonluk bir bombanın atılmasını öngörüyordu.
National Security Archive uzmanı William Burr da, "Gerçek bir savaş olsaydı neler olabileceği kim bilebilir, ne mutlu ki böyle bir savaş olmadı" diyor.
Eisenhower döneminde Çin yakınlarındaki Tayvan'ı kuşatan adalar grubunun statüsüyle ilgili biri 1954 diğeri 1958 olmak üzere 2 kriz yaşandı, ancak bu krizler ciddi askeri çatışmaya dönüşmedi.
Çin, 1949'da bağımsızlığını ilan eden Tayvan'ı kendi toprağı kabul ediyor.
A.A.