Dün Temsilciler Meclisi ve Senato’nun silahlı kuvvetler komiteleri 740 milyar dolarlık savunma bütçesine onay verdi. Kongre’den bu ay içerisinde geçmesi planlanan bütçe ile birlikte Trump’ın Rusya’dan S-400 satın alan Türkiye’ye yaptırım uygulamasının da önü açıldı.
Savunma bütçesinin de yer aldığı kararlar resmen onaylanınca Trump’ın önünde Türkiye’ye yaptırım uygulamak için 30 günlük bir süresi bulunuyor. ABD Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA) kapsamında 20 Ocak’ta görevi bırakacak Trump’ın görevi bırakmadan önce Türkiye’ye yaptırım uygulaması muhtemel senaryolar arasında yer alıyor.
Trump’ın bu bütçeyi veto etme ihtimali bulunuyor, fakat eğer Trump bu yasayı veto ederse askeri personelin maaşlarının ödenmesi de duracak. Bu sebeple Trump’ın bu bütçeyi onaylaması bekleniyor.
Ankara’nın S-400 savunma sistemi satın alması ABD ile Türkiye arasında gerilim yaratmış ve ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası (Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act, kısaca CAATSA) kapsamında yaptırımların önünü açmıştı. ABD’de Kongre de Trump’ın herhangi bir yaptırımda bulunmamasına tepki göstermişti.
Bu gece anlaşma sağlanan bütçe ve tasarı ile birlikte İngiliz Financial Times, Trump’ın CAATSA kapsamındaki en az 5 yaptırımı uygulamak zorunda olduğunu yazdı. Bunlar arasında ABD’deki banka ve gayrimenkul satışına yasak, ABD vizesi vermemek ya da yaptırım uygulanan şirketlere hiçbir ABD’li banka ve kuruluşun kredi vermemesi de yer alıyor.
Temsilciler Meclisi ve Senato’nun ortak metninde Türkiye’ye yaptırım ile ilgili detaylar verildi.
Yapılan görüşmeler sonrasında tarafların ortak açıklamasında, F-35 programından çıkarılan Türkiye’ye verilmeyen 6 F-35A tipi savaş uçağı ile ilgili de karar çıktı. Açıklamada, “Senato’nun kararında Türkiye’nin F-35 programından çıkarılmasından dolayı Türkiye hükümeti tarafından alınan fakat hiç teslim edilmeyen 6 F-35A tipi savaş uçağının modifiye edilip, yararlı hale getirilerek kullanılmasına onay çıktı” denildi.
Ortak yazılı metinde Türkiye’ye uygulanması gündemde olan yaptırım için ise ayrı bir bölüm yer aldı. Metinde, “Türkiye’nin Rusya’dan S-400 savunma sistemi almasına CAATSA kapsamında değerlendirildi ve bu önemli bir gelişme olarak kabul edildi. Dolayısıyla yasanın yürürlüğe girmesinden sonraki 30 gün içerisinde bir yaptırım uygulanması gerekiyor. Eğer Başkan bazı şartların sağlanması durumunda yaptırımları iptal etme hakkına sahip” ifadesi yer aldı.