LONDRA (AA) - İngiltere Başbakanı Theresa May, ülkesi, ABD ve Fransa'nın Esed rejimini hedef alan askeri operasyonuyla ilgili olarak, "En yakın müttefiklerimizle askeri harekatın hem meşru hem de doğru olduğuna yönelik görüş birliğine vardık." dedi.
May, Başbakanlık ofisi "10 Numara"da düzenlediği basın toplantısında, İngiltere'ye ait Tornado tipi 4 uçağın Humus’un yaklaşık 25 kilometre batısındaki askeri tesisi, ABD ve Fransa ile ortak düzenlenen harekat kapsamında vurduğunu söyledi.
Hedef alınan tesisin Suriye rejiminin kimyasal silahlarını tuttuğu depo olduğu bilgisini paylaşan May, "Vuruşların başarısına ilişkin değerlendirme sürüyor ancak biz başarısından eminiz." dedi.
"En yakın müttefiklerimizle askeri harekatın hem meşru hem de doğru olduğuna yönelik görüş birliğine vardık." ifadelerini kullanan May, harekatın amacının bu ülkenin kimyasal silah kapasitesini düşürmek ve bu tür silahları kullanmaktan caydırmak olduğunu kaydetti.
- Rusya sözünü tutmadı
Suriye rejiminin kimyasal silah kullanımı konusunda bir sicili olduğunu hatırlatan May, son olarak Duma’da 75 kişinin öldüğü saldırıda da sorumlu olarak bütün kanıtların rejimi işaret ettiğini söyledi.
Rejimin kimyasal silah kullanmasını önlemek için mümkün olan her diplomatik kanalı kullandıklarına dikkati çeken May, "Ancak çabalarımız tekrar tekrar hem sahada hem de Birleşmiş Milletler'de akim kaldı." dedi.
Ağustos 2013’te Şam’ın doğusunda düzenlenen sarin gazı saldırısının ardından Rusya'nın, Suriye’nin kimyasal silah programını tasfiye sözü verdiğini hatırlatan May, bu sözün yerine getirilmediğini vurguladı.
Kimyasal Silahları Önleme Örgütünün konuyla ilgili son raporunda Suriye’nin eski kimyasal silah programıyla ilgili deklarasyonunun noksan olduğu tespitine yer verildiğini aktaran May, "Bu, rejimin sinir sistemi üzerinde etkili madde ve öncülü kimyasallar içeren deklare edilmemiş stokları olduğuna işaret ediyor." diye konuştu.
Rusya'nın bu hafta BMGK’de Duma saldırısının incelenmesine ilişkin karar taslağını veto ettiğini anımsatan May, saldırının İngiltere tarafından tezgahlandığı yönünde Rusya'nın ortaya attığı iddiaları ise "komik ve saçma" olarak nitelendirdi.
- Güç kullanma kararı
May, diplomatik eylemin gelecekte de geçmişte olduğundan daha fazla sonuç doğurmayacağı kararına vardıklarını ve önceki gün yapılan acil kabine toplantısında ülkenin güvenlik bürokrasisinin tavsiyelerini de değerlendirerek Suriye'ye yönelik "güç kullanma" kararı aldıklarını kaydetti.
"Bu, iç savaşa müdahil olmak değil. Rejim değişikliği hakkında da değil." diyen May, harekatın "sınırlı ve hedefli" olduğunu dile getirdi.
May, ülkesi ile müttefiklerinin sınırlı sayıda ve belirli hedefleri vurduğuna dikkati çekerek, vurulan hedefleri bir kimyasal silah deposu ve üretim tesisi, kilit öneme sahip kimyasal silah araştırma merkezi ile kimyasal saldırılarda rol almış askeri sığınak olarak sıraladı.
Harekat ile Suriye’nin kimyasal silah kapasitesinin önemli ölçüde düşeceğini belirten May, "Bu ortak eylem, uluslararası toplumun kimyasal silah kullanımına seyirci kalmayacağına ve tolere etmeyeceğine dair açık bir mesaj veriyor." dedi.
İngiltere’de çifte ajan Sergey Skripal’in zehirlenmesi olayına da değinen May, "Bu operasyon özel olarak Suriye rejimini caydırmaya dönük olsa da aynı zamanda kimyasal silahları dokunulmazlıkla kullanabileceğine inanan başkalarına da açık bir mesaj gönderecek." şeklinde konuştu.
İngiltere, Skripal'in Rusya yapımı "Novichok" türü kimyasal maddeyle zehirlendiğini öne sürerek, olaydan Rusya yönetimini sorumlu tutmuştu.
- Parlamentoya bilgi verecek
Askeri müdahale için niçin parlamentodan onay almadığının sorulması üzerine de May, buna gerekçe olarak zaman darlığını gösterdi.
Pazartesi günü parlamentoyu bilgilendirip milletvekillerinin sorularını yanıtlayacağını ifade eden May, herhangi bir oylama sözü vermekten kaçındı.
İngiltere'de hükümetlerin askeri müdahale kararı almak için parlamentodan onay alması zorunluluğu bulunmuyor.
Ülkede böyle bir onay için parlamentoya ilk defa 2003'teki Irak işgali öncesinde tezkere sunuldu. O tarihten itibaren hükümetler, teamül olarak parlamentoya tezkere sunuyor.
Ancak 2011'de Libya'ya, 2014'te de Irak'ta DEAŞ'a karşı askeri hareketlere katılan ülke, parlamentoya müdahaleler gerçekleştikten sonra tezkere sundu.
İngiltere, bu sabaha karşı ABD ve Fransa ile Suriye rejimine yönelik hava harekatına Güney Kıbrıs'ta ülkeye ait Akrotiri Hava Üssü'nden havalanan 4 uçakla katılmıştı.