Savunma Bakanı Esper ve ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Mark Milley, Temsilciler Meclisi Silahlı Hizmetler Komitesinde düzenlenen "ABD’nin Suriye politikası" başlıklı oturumda ifade verdi.
Esper, Suriye'nin kuzeydoğusundaki durumun genel olarak stabil olduğunu vurgulayarak, "Biliyorsunuz, hiçbir ateşkes mükemmel değildir. Buradaki joker karakterin Türkiye'nin desteklediği Suriye Milli Ordusu olduğunu düşünüyorum. Ama genel olarak kanaatim, Türkiye'nin, Suriye'nin kuzeydoğusunu büyük miktarda istikrara kavuşturduğu yönünde." dedi.
Gelecek aylarda Türkiye'deki Suriyelilerin güvenli bölgeye dönme sürecini de izleyeceklerini belirten Esper, bu kişilerin bölgeye dönmesi ile Kürtler arasında bir karmaşa çıkabileceğini savundu.
Esper, Türkiye ve ABD'nin Suriye'deki öncelikler konusunda farklı bakış açılarına sahip olduğunu vurgulayarak, "Türkler ile yaptığım son görüşmelerden onların bir numaralı önceliğinin Kürt teröristler (YPG/PKK) olduğunu anladım. PKK'nın Türkiye'ye girip, Türk halkına yönelik saldırı düzenlemesinden endişeliler. Türkler ayrıca ev sahipliği yaptığı 4 milyon mültecinin durumundan ve bu durumu daha ne kadar sürdürebileceğinden de endişeli." değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye ve Rusya arasındaki ilişki konusunda da Esper, "Suriye ve Türkiye ilişkisi konusunda en büyük endişem, Türkiye'nin NATO ekseninden kayması. Birçok kere de söyledim, Türkiye'yi NATO ittifakının içine tekrar nasıl çekebileceğimizin yollarını aramalıyız." diye konuştu.
Esper, "Türkiye'nin Fırat'ın doğusunda etnik temizlik yaptığı ve savaş suçu işlediği" iddialarına da "Bu konuda herhangi bir bilgim yok." diye yanıt verdi.
"Rusya'nın Suriye'deki yayılmasından endişeli misiniz?" şeklindeki bir soruya ise Esper, "Rusya'nın Suriye'den ziyade Suudi Arabistan ve Mısır'daki yayılmasından daha çok endişeliyim." şeklinde cevap verdi.
Cumhuriyetçi Vekil Robert Wittman ise geçen yıl Türkiye'yi ziyaret ederek birçok yetkili ile görüştüğünü ve Türkiye'nin YPG/PKK'lı teröristlere ABD'nin verdiği eğitimden dolayı rahatsızlığını dile getirdiğini anımsattı.
Bunun üzerine Esper, "Sayın Wittman, bu konuda temel olarak Türkiye ile farklı görüşlere sahibiz. Biz YPG'yi terör örgütü olarak tanımıyoruz, birçok NATO müttefikimiz de tanımıyor ama Türkiye tanıyor. Şu anda da NATO'da bu konuda girişimlerde bulunuyorlar." dedi.
Esper, Suriye'den çekilerek "Kürtlerin yalnız bırakıldığını ve gelecekte yerel ortaklarla çalışmayı zorlaştıracağını" savunan bir vekile, "Biz Kürtlerle özellikle de SDG ile DEAŞ'ı yenmek üzere el sıkıştık. Biz onlara otonom bir Kürt devleti kurmaları için yardım etme sözü vermedik. Onlarla Türkiye'ye karşı savaşmalarına destek vermek için el sıkışmadık. Temel fark bu." cevabını verdi.
Esper, YPG/PKK’ya Suriye'de kurmak istedikleri otonom yapıya destek verilmeyeceğinin ayrıntılı bir şekilde anlatılıp anlatılmadığına ilişkin bir soruya ise "Sadece ayrıntılı değil aynı zamanda vurgulu bir şekilde de ifade edilmişti. Bunu masada hiçbir şekilde konuşmadık. Komutanlarımıza bu şekilde bir şey söylenmedi. Bunlara oldukça açık bir şekilde sizi Türkiye’ye karşı savunmak için burada değiliz denildi." karşılığını verdi.
Hem Esper hem de Milley, Türkiye’nin operasyonu öncesinde kendilerinin Başkan Trump'a askerlerin bölgeden çekilmesi tavsiyesinde bulunduklarını ifade etti. Ancak bu yanıt bazı temsilcileri tatmin etmedi. Temsilciler bu sefer de ABD'nin diğer müttefiklerinin bu konudan haberdar olup olmadıklarını sordu.
Milley, Türkiye'nin operasyonu öncesinde bölgede 28 askerlerinin bulunduğunu ve bunların çekilmesi konusunda kendi aralarındaki görüşmenin dışında İngiltere, Fransa ve İsrail ile de istişare ettiklerini söyledi.
Temsilcilerden biri İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu'nun bundan haberdar olmadığını söylediğini aktarınca Milley, "Tüm hükümet üyelerinin bilip bilmediği konusunda konuşamam ama kendi mevkidaşlarımızla bu konuyu konuştuk." dedi.
Türkiye ile YPG/PKK arasındaki çatışmalar konusundaki bir soruyu yanıtlayan Esper, "Türkiye'nin faaliyetlerini desteklemek için söylemiyorum ama Türkler bize, 'bizimle bunlar arasında on yıllardır devam eden bir çatışma bu, siz araya girmeyin' uyarısını yapmıştı." dedi.
Aynı vekilin, "Türkiye'nin operasyonundan önce önemli ölçüde kontrol altında bir alan vardı ama" diye devam etmesi üzerine Esper, "Hem evet hem de hayır sayın vekil. SDG Obama döneminde kurgulandı ve Türklerin bu konuda açık ve güçlü bir rahatsızlığı vardı. Dolayısıyla bu sebeple Suriye'de daha önce iki müdahalede bulundular." yorumunu yaptı.
Ancak komite başkanı Adam Smith, Esper'in Obama dönemine ilişkin sözlerine devam etmesine müsaade etmeyerek toplantıyı bitirdiğini açıkladı. (AA)