ABD, İngiltere ve Fransa'nın Doğu Guta'da sivillere yönelik kimyasal silah kullanan Beşşar Esed rejimi güçlerini hedef aldığı saldırıda Suriye'nin başkent Şam ile Hama, Humus, Dera ve Süveyda illerindeki asker noktalar bombalandı. Son dakika habere göre, operasyon kapsamında Şam yakınında bir kimyasal silah araştırma merkezi, Humus'un batısında yer alan bir kimyasal silah deposu ile kimyasal silahlarla ilişkili bir komuta merkezinin vurulduğu bildirildi.
ABD: BU KIYIMI AFFEDİLEMEZ BULDUK"
ABD Savunma Bakanı Jim Mattis, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Joseph Dunford ile Esed rejiminin 7 Nisan'da abluka altında tuttuğu Duma'da düzenlediği kimyasal saldırıya yanıt olarak gerçekleştirilen saldırıya ilişkin ortak basın toplantısı yaptı. Bakan Mattis ile Orgeneral Dunford'a Fransa ve İngiltere'nin silahlı kuvvetler ataşeleri eşlik etti. Toplantıda, Beşşar Esed rejiminin uluslararası hukuku hiçe sayarak kadınları, çocukları ve diğer birçok masum insanı kimyasal silahlarla öldürdüğünü belirten Mattis, "Müttefiklerimizle bu kıyımı affedilemez bulduk." dedi.
ABD Başkanı Donald Trump'ın Amerikan anayasasının ikinci maddesi kapsamındaki yetkileri doğrultusunda askeri güç kullanma talimatı verdiğini aktaran Mattis, saldırının Esed rejiminin kimyasal silah araştırma ve geliştirme merkezlerini hedef aldığına dikkati çekti.
Bakan Mattis, şöyle devam etti:
"Bu saldırının Suriye rejimini hedef aldığını vurgulamak istiyorum. Sivil ve yabancı kayıplardan kaçınmak için azami özen gösterdik ancak şimdi tüm medeni dünyanın Birleşmiş Milletlerin (BM) desteklediği Cenevre Süreci'ni desteklemekle Suriye iç savaşına son vermek üzere acilen bir araya gelmesinin zamanıdır."
GEÇEN YILDAN İKİ KAT FAZLA MÜHİMMAT KULLANILDI
Saldırının orantılı ancak ağır olduğunu anlatan Mattis, "Bu yıl (geçen yılki saldırıya göre) iki katından biraz üzerinde fazla silah kullandık ama bu silahları kimyasal silah hedeflerine münhasır kullandık." değerlendirmesini yaptı.
ABD geçen sene nisan ayında Esed rejiminin İdlib'in Han Şeyhun kasabasında düzenlediği kimyasal saldırıya yanıt olarak Şayrat Hava Üssü'nü 59 Tomahawk füzesi ile vurmuştu.
Saldırıların devam edip etmeyeceğine yönelik bir soruya ise Mattis, "Bu, Esed'e bağlı olacak. Gelecekte daha çok kimyasal silah kullanmaya karar vermesine bağlı. Tabii ki Kimyasal Silahların Yasaklanması Anlaşması'na bağlı güçlerin Esed'in bunu ihlal etmesine karşı durmak için sebepleri var ancak bu tek atımlık bir saldırıydı." yanıtını verdi.
"ÜÇ HEDEF VURULDU"
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Dunford ise saldırıya Amerikan, Fransız, İngiliz hava ve deniz kuvvetlerinin katıldığı bilgisini paylaştı. Saldırıda biri başkent Şam, diğer ikisi Humus yakınlarında olmak üzere üç hedefin vurulduğunu aktaran Dunford, bu hedeflerin sivil kayıplar ve yan hasarlar oluşmayacak şekilde seçildiğine değindi.
Dunford, şu ifadeleri kullandı:
"Birinci hedef Şam bölgesinde bulunan bir bilimsel araştırma merkeziydi. Bu askeri tesis, Suriye'nin kimyasal ve biyolojik savaş teknolojisinin araştırma, geliştirme ve üretim merkeziydi. İkinci hedef ise Humus'un batısında yer alan bir kimyasal silah depolama merkeziydi. Bunun, Suriye'nin sarin gazının ana yeri ve öncül üretim tesisi olduğunu değerlendiriyoruz. İkinci hedefin yakınlarında yer alan üçüncü hedef ise kimyasal silah ve silah deposu ile bir komuta merkeziydi."
"BU SALDIRI DALGASI SONA ERDİ"
Suriye rejimine ait hava savunma füzelerinin saldırılara karşılık verdiğini ifade eden Dunford, Rus kuvvetlerinin zarar görmemesi amacıyla Rusya ile kuvvetlerin ayrışması için kurulu olan iletişim kanalı üzerinden irtibata geçtiklerini söyledi. Dunford ayrıca, İran veya Rusya ile herhangi bir koordinasyon yapmadıklarını belirtti. Saldırıların devam edip etmeyeceğine ilişkin bir soru üzerine ise Dunford, "Bu saldırı dalgası sona erdi." diye konuştu.
İngiltere Başbakanı Theresa May, operasyona ilişkin "Suriye rejimine 'Dur' demek gerekiyordu" dedi.
NATO GENEL SEKRETERİ: OPERASYONU DESTEKLİYORUM
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg yaptığı açıklamada, Suriye'ye yönelik askeri operasyonu desteklediğini belirterek, "Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere ve Fransa'nın Suriye rejiminin kimyasal silah tesislerine karşı yürüttüğü operasyonu destekliyorum. Bu, Suriye rejiminin, Suriye halkına kimyasal silahlarla daha fazla saldırı yapmasını engelleyecek" dedi.
NATO'nun, Suriye’nin kimyasal silah kullanımını uluslararası norm ve anlaşmalara açık bir ihlal olduğunu ifade ederek sürekli kınadıklarını belirten Stoltenberg, "Kimyasal silahların kullanımı kabul edilemez" diye konuştu. Stoltenberg, şunları kaydetti:
"NATO, kimyasal silah kullanımını uluslararası barış ve güvenlik için bir tehdit olarak görüyor ve Kimyasal Silah Sözleşmesini korumanın önemli olduğuna inanıyor. Bu, uluslararası toplum tarafından kolektif ve etkili bir cevap gerektirmektedir"
AÇIKLAMANIN ARDINDAN ŞAM'DA PATLAMA SESLERİ
ABD Başkanı Donald Trump'ın, "Kısa süre önce, ABD Silahlı Kuvvetleri'ne Suriye diktatörü Beşar Esad'ın kimyasal silahlarıyla bağlantılı hedeflere önleyici saldırılar yapılması talimatını verdim" açıklamasının ardından Suriye'nin başkenti Şam'da patlama sesleri duyuldu. ABD ile Fransa ve İngiltere'nin, Suriye rejimi hedeflerini vurmaya başlamasından sonra Şam’da siren sesleri duyuldu. Sirenler acil koduyla çaldı, saldırı alarmı verildi. Şam ve Suriye Cumhurbaşkanlığı Sarayına bakan Qasioun Dağı’nın bombardıman esnasındaki o anı fotoğraf karesine yansıdı. Saldırı esnasında Şam’da acil koduyla siren sesleri duyulmaya başladı.
'SALDIRININ NE ZAMAN OLACAĞINI ASLA SÖYLEMEDİM'
ABD Başkanı Donald Trump, Suriye'ye yönelik olası müdahalenin çok yakında da gerçekleşebileceğini, hiç yakın olmayan bir zamanda da gerçekleşebileceğini belirtmiş, "Suriye'ye saldırının ne zaman olacağını asla söylemedim. Çok yakında da olabilir, hiç yakın olmayan bir zamanda da olabilir" ifadesini kullanmıştı.
ABD Başkanı, Twitter hesabından paylaştığı mesajda, "Rusya, Suriye'ye atılacak her füzeyi vuracağını söylemiş. O zaman hazır ol Rusya çünkü füzeler geliyor, hem de iyi, yeni ve akıllısından. Kendi halkını öldüren ve bundan zevk alan gaz katili hayvanla ortak olmayacaktınız." ifadelerini kullanmıştı.
İNGİLTERE VE FRANSA'DAN OPERASYON AÇIKLAMASI
ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye'ye saldırı emrini verdiğini açıklamasının ardından, İngiltere Başbakanı Theresa May, "Suriye'ye karşı güç kullanmaktan başka alternatif yok" dedi. İngiliz Savunma Bakanlığı, "Suriye'deki operasyonda şu anda 4 Tornado uçağımız katıldı" açıklamasını yaptı. İngiltere ordusu, İngiliz jetlerinin Humus yakınlarında askeri tesisleri vurduğunu ileri sürdü.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un, Fransa ordusuna Suriye'ye yönelik saldırılara katılma talimatı verdiği duyuruldu. Macron, Suriye'de ABD ve İngiltere ile ortak gerçekleştirdikleri operasyonun, rejimin kimyasal tesislerine yönelik olduğunu belirtti.
Konuya ilişkin yazılı bir açıklama yapan Cumhurbaşkanı Macron, geçen hafta Suriye'nin Duma kasabasına düzenlenen kimyasal saldırı ile "kırmızı çizginin aşıldığını" vurguladı. Kimyasal saldırının arkasında Suriye rejiminin olduğunu kaydeden Macron, ABD ve İngiltere ile gerçekleştirdikleri saldırının Suriye rejiminin kimyasal silah üretim tesisleri ile sınırlandırıldığını ifade etti. Macron, saldırıda ne tür mühimmat veya silah kullanıldığı ile hangi tesislerin hedeflendiğine ilişkin detay vermedi.
KANADA BAŞBAKANI: KANADA KARARI DESTEKLİYOR
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, ABD, İngiltere ve Fransa'nın Esed rejimini hedef alarak başlattığı saldırıları desteklediklerini açıkladı. Trudeau, Suriye’ye karşı başlatılan hava saldırıları üzerine yaptığı açıklamada, "Kanada, geçtiğimiz hafta Doğu Guta’da düzenlenen saldırıda kimyasal silah kullanımını en güçlü şartlarda kınamıştı. Kanada, ABD, İngiltere ve Fransa'nın, Esad rejiminin kendi halkına karşı kimyasal silah saldırıları başlatma imkanlarını bozmak için harekete geçme kararını destekliyor.’’ dedi.
Kanada Başbakanı Trudeau açıklamasını, "Suriye'de kimyasal silah kullanımını daha fazla araştırmak için uluslararası ortaklarla çalışmaya devam edeceğiz. Sorumlu olanlar adalete teslim edilmelidir." şeklinde tamamladı.
ABD, İngiltere ve Fransa'nın Suriye rejimine yönelik saldırısı kapsamında, başkent Şam yakınında bir kimyasal silah araştırma merkezi, Humus'un batısında yer alan bir kimyasal silah deposu ile kimyasal silahlarla ilişkili bir komuta merkezi vuruldu.
SALDIRIDA İRAN MİLİSLERİ VE HİZBULLAH'DA HEDEF ALINDI
AA muhabirinin yerel kaynaklardan aldığı bilgiye göre ise saldırıda ilk etapta başkent Şam'daki Cumhuriyet Muhafızları, Dumeyr Havaalanı, Şam Uluslararası Havalimanı çevresi, Cemeyre Bilimsel Araştırmalar Merkezi, Kasyun Dağı'ndaki hava savunma sistemleri, Kisve ve Kalamun bölgelerindeki askeri noktalar vuruldu.
ABD, İngiliz ve Fransız güçleri ayrıca rejimin kontrolünde bulunan Hama ilinde havaalanı, Humus ilinin Kuseyr bölgesinde Hizbullah güçleri, Dera'da 89. Tugay olarak bilinen İran güçleri ve bazı askeri noktalar, Suveyda ilinde Halhala Havaalanı ve Dera ilinin İzra bölgesindeki hedeflere saldırı gerçekleştirdi.
Bu arada, Beşşar Esed rejimi medyası hava savunma birliklerinin saldırılara karşılık vererek bazı füzeleri havada imha ettiğini öne sürdü. Sputnik'in haberine göre, ABD öncülüğündeki saldırılarda Suriye Devlet Başkanlık Sarayı'nın ve başkentteki hükümet binalarının vurulmadığını bildirdi.
BİLİMSEL ARAŞTIRMA MERKEZİNDEN DUMANLAR YÜKSELİYOR
Barza'daki bilimsel araştırma merkezinden dumanlar yükseliyor. ABD savaş gemilerinden atılan Tomahawk füzeleri ile hedeflenmesi sonucunda 4. Tugay milis kuvvetlerinin merkezi de vuruldu.
ABD: SALDIRI UZUN SÜRELİ OLACAK
CNN televizyonuna açılama yapan ABD'li yetkili Suriye'ye saldırının Esad'ın kimyasal silah kullanımını bırakacağı zamana kadar uzun süreli olacağını duyurdu.
ABD SAVUNMA BAKANLIĞINDAN AÇIKLAMA
ABD Savunma Bakanlığı: "Suriye'deki operasyonumuzu bozmaya çalışan askeri platformları veya ekipmanları hedefleyeceğiz." Şimdiye kadar ABD bombalaması Barza bölgesinde bilimsel araştırma merkezi, Qaysun dağlarında Cumhuriyet Muhafızları genel merkezi, Mezzeh Askeri Havaalanı, Damir Askeri Havaalanı, Alkaswa bölgesi ve başkent Şam'da bazı merkezleri kapsıyor bunların arasında Mezze Havaalanı, Barzah'taki Jumeriah Araştırma Merkezi yoğun bir biçimde hedefleniyor. Öte yandan İngiliz Savunma Bakanı: Batı Humus'taki askeri tesislerin bombalanmasında Shado füzelerinin kullanıldığını açıkladı.
Şam'da bulunan 81. ve 21. Taburun Hava Savunma Devriyeleri saldırılara karşılık roketlerle karşılık vermeye çalışıyor. Edinilen son bilgiye göre Duma'nın Kuzey doğusundaki Ad Dumayr hava üssü de vuruldu.
WASHINGTON'DAN ÇELİŞKİLİ MESAJLAR GELMİŞTİ
ABD Başkanı Donald Trump, 7 Nisan'da Duma'daki saldırıdan hemen sonra Beşşar Esed'e yönelik "hayvan" ifadesini kullanmış ve kimyasal saldırının bedelinin ağır olacağını vurgulamıştı. Daha sonra yine Twitter hesabı üzerinden Rusya'yı tehdit eden Trump, ABD füzelerinin Suriye'ye gönderileceğini duyurmuştu.
Bu açıklamasından bir gün sonra geri adım atan Trump, "çok yakında" demediğini, saldırının olmayabileceğini belirtmişti.
Temsilciler Meclisi Silahlı Hizmetler Komitesinde dün konuşan ABD Savunma Bakanı Jim Mattis ise saldırı için henüz karar verilmediğini kaydetmişti. Saldırı son iki gün içinde yapılan iki Ulusal Güvenlik Konseyi toplantısının ardından geldi.
DUMA'DA 78 SİVİL ÖLMÜŞTÜ
Esed rejimi, başkent Şam'daki Doğu Guta bölgesinin Duma ilçesinde 7 Nisan'da kimyasal silah kullanmış, 78 sivil ölmüştü. ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK) BM içinde katliamın soruşturulması ve sorumlularının belirlenmesi için mekanizma kurulmasını öneren tasarı sunmuş ancak Rusya veto etmişti.