Beyin hastalıklarını çözmede çok önemli bir adım olarak görülen çalışma için, ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü, tam 2.5 milyon dolar ayırdı.
ABD’nin en saygın eğitim kurumlarından Chicago’daki Northwestern Üniversitesi’nde Les Turner ALS Araştırma Laboratuvarı’nın kurucu başkanı Dr. Hande Özdinler, Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüsü (NIH) tarafından 2.5 milyon dolarlık rekor destekle ödüllendirildi. Dr. Özdinler bu desteği, Motor Nöron hastalığı olarak da bilinen Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS) konusundaki son buluşları sayesinde kazandı. Dr. Özdinler, dünyada ilk defa beyindeki motor nöronları (sinir hücrelerini) ‘floresan yöntemiyle’ izole ederek görmeyi sağlayan çalışmayı gerçekleştirdi. Özdinler ve ekibinin, ölü beyin hücrelerinin floresan yöntemiyle kolayca görülmelerini sağlaması, ALS ve diğer tüm sinir hücre hastalıkları için önemli bir buluş olarak kabul edildi. Bundan böyle, bu hücrelerin ölüm nedenlerinin hücresel, genetik ve mekanizmasal nedenlerini büyük bir titizlik ve doğruluk payı yüksek oranda incelenebilecek.
Dr. Özdinler ve ekibinin buluş ve uygulamaları, “Journal of Neuroscience” ve “Drug Discovery Today” dergilerinde yayınlandı. Haberlerde, Türk doktorun, henüz nedeni ve tedavisi bulunamayan ve çok hızlı ilerleyen ALS’nin anlaşılmasını sağlayabilecek çalışmalarının, bu hastalığa karşı üretilecek ilaçlar için yepyeni bir umut kaynağı olduğu belirtildi. Dr. Özdinler, ise, NIH’in 2.5 milyon dolarlık rekor destek kararının ardından, Hürriyet’e şunları söyledi: “Buluşumuzun önemi NIH tarafında da anlaşıldı ki, projelere finans bulmanın neredeyse imkânsız olduğu bir dönemde çalışmalarımıza 2.5 milyon dolar gibi rekor bir katkıda bulundular. Bu bize hem güç verdi, hem de büyük bir sorumluluk yükledi. Şimdi amacımız akıllı, çalışkan ve üretken bilimadamlarını grubumuza ekleyip var gücümüzle çalışmak.”
KİMDİR
Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik bölümü mezunu Dr. Hande Özdinler, Hücre Biyolojisi, Anatomi ve Sinirbilim konularında doktora çalışmaları yaptıktan sonra, Harvard Medical School Neurosurgery’de doktora sonrası çalışmalara katıldı. Harvard Center for Nervous System Repair (HCNR) ödülünü aldıktan sonra, burada öğretim üyesi oldu. 2008 yılında Les Turner ALS Araştırma Laboratuvarı kurucu başkanı olarak, Northwestern Üniversitesi’ne geçti. ALS’de ölen motor nöronları izole eden ilk bilim- insanı olan tarihe geçti.
ALS
Bir tür sinir hücre hastalığı olan ALS (amyotrophic lateral sclerosis), hareketimizi sağlayan beyindeki ve omurilikteki sinir hücrelerini öldürerek felce yol açıyor. Ancak, beyindeki diğer hücreler benzer oranda zarar görmediği için, hastanın hafızası, düşüncesi, algılaması değişmiyor. Dolayısıyla ALS’li kişi hatırlıyor, hissediyor, ama hareket edemiyor. Hastalığın ileri safhalarında konuşma yetisini de yitiriyor, hatta nefes almada zorlanıyor.