Çok sayıda vatandaş tarafıdan ABD Türkiye'ye hangi yaptırımları uyguladı sorusunun yanıtı araştırılıyor. ABD Hazine Bakanlığından yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir ve Başkanlık yetkililerinden Mustafa Alper Deniz, Serhat Gençoğlu ve Faruk Yiğit'in yaptırım listesine eklendiği bilgisi paylaşıldı. Peki, Amerika hangi yaptırımları uyguladı? Amerika CAATSA yaptırımları nedir? İşte Amerika yaptırım kararı ile ilgili detaylar...
Alınan ABD yaptırım kararı çok sayıda vatandaş tarafından merak ediliyor ve nasıl etkilerinin olacağı araştırılıyor. Bu nedenle ABD yaptırımları neler sorusu soruluyor. ABD Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Güvenlik ve Silahlanmayı Önleme Müsteşar Yardımcısı Christopher Ford, SSB'ye yönelik yaptırımların, başkanlığa "ABD'nin ürün ve teknolojileri için ihracat lisansı ve yetkilerinin verilmesinin yasaklandığını" kaydetti. Ford, ABD mali kuruluşlarından 12 aylık vadede SSB'ye 10 milyon dolardan fazla kredi tedarik edilmesinin yasaklandığını, İhracat İthalat Bankasının (ExIm Bank) SSB'ye kredi desteğinin kesildiğini ve uluslararası mali kuruluşların da kredi vermesinin engelleneceğini ifade etti.
Ford, yaptırımların son zamanlarda Avrupa Birliği Zirvesinde görüşülen yaptırımlarla bir alakasının olmadığını ve yalnızca Türkiye'nin S-400 alımıyla ilişkili olduğunu belirtti. Türkiye'yi nasıl gördüklerine ilişkin bir soruya da cevap veren Ford, "Bu karmaşık bir ilişki. Zor bir ilişki. Sonuçları olan bir ilişki. Türkiye halen bir NATO müttefiki ve Türkiye'nin NATO'ya katkılarına çok değer veriyoruz." dedi. Türkiye'yle S-400 alımı konusunda ikna etmek adına uzun süredir diplomatik görüşmeler yaptıklarını ifade eden Ford, yaptırımların yasa gereği uygulandığını savundu.
ABD yaptırımları konusunda ayrıca ABD Dışişlerinden yapılan bir açıklamada ise SSB Başkanı İsmail Demir ve diğer yetkililere yönelik yaptırımlara yer verildi. Amerika yaptırımları ile ilgili açıklamaya göre, Demir, Deniz, Gençoğlu ve Yiğit'in ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olması yasaklandı, yetkililerin döviz üzerinden işlem yapmaları, mali kurum ve bankalar arasında ödeme veya kredi transferleri kısıtlandı ve yaptırım kapsamında ABD’ye girişlerine yasak getirildi.
AA'nın haberine göre açıklanan yaptırımların kısa dönem etkisinin boyutlarını, Türkiye'nin savunma sanayisinde kendi kendine yeterlilik noktasında ne kadar mesafe katettiği belirleyecek. Yaptırımların uzun dönemde Türkiye'nin milli savunma teknolojileri konusundaki kararlılığından vazgeçirmesinin söz konusu olmadığından bahsediliyor.
ABD Kongresinin, akıllı mühimmat satışının engellenmesi gibi Türkiye'ye yönelik küçük ölçekli ambargolarının, Türkiye'nin bu mühimmatların yerli muadillerini üretmesini sağlamakla beraber bu yaptırımların da Ankara'ya milli teknoloji hamlesinden geri adım attırmasından çok, bu konudaki çabalarını artırmasına imkan sağlayacağı değerlendiriliyor.
Çok sayıda kişi tarafından CAATSA açılımı da merak ediliyor. Yaptırımlarla alakalı bu kısaltma; Amerika’nın Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası anlamına geliyor. İlk yayınlanma tarihi 2 Ağustos 2017 ve başlangıç tarihi 15 Haziran 2017 olan yasa kapsamında, ABD Başkanı’nın CAATSA 12 madde yaptırımının arasından en az 5 tanesini seçmesi gerekiyordu.
CAATSA'nın 235. maddesi, ABD Başkanı'nın "ilgili kişi ve kuruluşlara getireceği" yaptırımları 12 maddede düzenliyor:
"1- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat ithalat bankası desteğinin kesilmesi
2- Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi
3- ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi
4- Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi
5- Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi
6- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması
7- Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması
8- Mali kurumlar ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması
9- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması
10- ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması
11- Yaptırım kapsamına alınan kişilere ABD'ye giriş yasağı
12- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım uygulanması."
Yasanın ilgili maddesine göre, Başkan, bu 12 maddeden en az 5'ini seçip uygulamakla yükümlü.