Afganistan'ın sıkı güvenlik önlemleri uygulanan Bagram cezaevinde 65 tutuklunun serbest bırakılmasını ABD'li yetkililer "esef verici" bularak kınadı.
Başkent Kabil'deki ABD elçiliği, serbest bırakılanlardan bazılarının Afgan sivillerinin, koalisyon ve Afgan askerlerinin ölümünden sorumlu olduğunu söyledi.
Daha önce ABD'nin de dahil olduğu koalisyon güçlerinin denetiminde olan Bagram'ın yönetimini geçen yıl devralan Afgan yetkililer ise bu tutuklulara karşı yeterli delil bulunmadığını açıkladı.
Cumhurbaşkanı Hamid Karzai de Bagram cezaevini "Taliban üreten fabrika" olarak niteledi.
'Esef verici'Afganların devralmasının ardından Kabil'e 45 km mesafede olan bu cezaevinin ismi Parvan Gözaltı Merkezi olarak değiştirilmişti.
ABD elçiliğinden yapılan açıklamada, "Afganistan hükümetinin Parvan Gözaltı Merkezi'nde 65 tutukluyu serbest bırakması çok esef verici." denildi.
Açıklama söyle devam etti: "Biz her davanın tek tek incelenmesini istedik. Oysa bu kişilere karşı eldeki deliller ciddi olarak incelenmedi."
Washington, serbest bırakılan zanlılardan birinin Afgan askerlerine karşı bir saldırı sonrasında yaralı olarak, diğerlerinin silah ve bomba yapımında kullanılan malzemelerle ele geçirildiğini, cep telefonlarından suçlayıcı bilgi elde edildiğini ifade etti.
Elçilik, "Bu kararın sonuçlarından Afgan hükümeti sorumludur." dedi.
'Taliban üreten fabrika'BBC Kabil muhabiri David Loyn, bu olayın Afgan-ABD ilişkilerinde yeni bir dibe vuruşu ifade ettiğini, kararın, Bagram'ı sürekli eleştiren Karzai'nin kişisel bir kararı olduğunu belirtiyor.
Afganistan'daki koalisyon askerleri tarafından yakalanan, çoğu Taliban isyancı güçlerin tutuklu bulunduğu Bagram, mahkumlara karşı taciz iddialarının gündeme gelmesiyle de biliniyor.
Cezaevini dolaşması için özel izin verilen BBC muhabiri Yalda Hakim, diğerlerine kıyasla Bagram'daki cezaevinin çok daha modern olduğunu, fakat bazı tutukluların yıllardır mahkemeye çıkarılmadan burada tutulduğunu belirtiyor.
Cumhurbaşkanı Karzai ise Hakim'e verdiği mülakatta bu merkezin "Taliban üreten bir fabrika" olduğunu, suçsuz insanların "kendi ülkelerine, kendi hükümetlerine muhalif hale getirildiğini" ifade etti.
Karzai, "Bu cezaevinin varlığı Afgan yasalarına ve bu ülkenin egemenliğine karşıdır." dedi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararı uyarınca, ABD önderliğindeki uluslararası askeri birliklerin 2014 sonunda ülkeden tümüyle çekilmeden önce tüm güvenlik sorumluluğunu Afgan askerlerine devretmesi gerekiyor.
Fakat Cumhurbaşkanı Karzai, bu çekilmeye nihai şeklini verecek güvenlik anlaşmasını Washington ile imzalamayı reddetti.
Güvenlik ve Savunma İşbirliği Anlaşması'nın imzalanması durumunda 10 bine yakın Amerikan askeri yıllarca Afganistan'da kalmaya devam edebilir.