ABD’li endüstri devi Tyco, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu çeşitli ülkelerde kamu ihalesi almak için rüşvet ödemekle suçlandı.
ABD’nin Sermaye Piyasası Kurulu SEC ve Adalet Bakanlığı tarafından suçlanan Tyco, toplamda 26.8 milyon dolar ceza ödemeyi kabul etti. SEC yetkililerinden Scott Friestad, basına yaptığı açıklamada, “Tyco’nun Asya ve Ortadoğu’daki iştirakleri, bazı ülkelerde yasadışı ödemelerini iş yapmanın tipik bir yolu olarak görmüşler. Sonuçta da şirket, yasadışı bir biçimde mali çıkar elde etmiş,” diye konuştu. Reuters’in haberine göre Türkiye’nin adının geçtiği iddialar, Tyco’nun eski elektronik birimi M/A-COM ile ilgili. Bu şirketin, 2006 yılında adı gizli tutulan bir kamu kurumuna mikrodalga ekipmanı satmak için rüşvet ödediği iddia ediliyor.
**TÜRKİYE’DE BİR KAMU İHALESİ**
Columbia Bölge Mahkemesi’ne gönderilen 15 sayfalık SEC şikayetinde, Türkiye ile ilgili iddialar altıncı ve yedinci sayfalarda yer alıyor. Dilekçede, Eylül 2006 tarihli bu gayrimeşru işlemden Tyco’nun kasasına 44 bin 513 dolar girdiği öne sürülüyor. Dilekçede, Türkiye ile ilgili şöyle deniliyor: “M/A-COM, SIGINT Products adlı birimi üzerinden, New York merkezli bir pazarlamacı kiraladı. Bu kişi, Eylül 2006’da, Türk hükümetinin bir birimine mikrodalga ekipmanı satılmasıyla bağlantılı olarak, yasadışı ödemeler gerçekleştirdi. Sözleşmesinde M/A-COM’un Türkiye satış yetkilisi olarak tanımlanan bu kişi, ekipmanı, M/A-COM fatura fiyatının üzerinde bir fiyattan sattı. Mikrodalga alıcıları, Maryland’den New York’taki bu kişiye gönderildi, o da onları Türkiye’ye nakletti.”
Dilekçede ayrıca, M/A-COM çalışanlarının rüşvet ödenmesinden haberdar olduğu vurgulanarak, şirket içi bir e-postada şöyle denildiği aktarıldı: “Türkiye’de iş yapmak için birilerine rüşvet vermek gerektiğini herkes bilir. Yine de, \[M/A-COM satış elemanı\] ararsa ben aptala yatacağım.”
Reuters’in haberine göre, Tyco’nun Ortadoğu’daki iştiraki olan Tyco Valves & Controls Middle East adlı şirket de, Suudi Arabistan’da ihale alabilmek için rüşvet ödediği suçlamalarını kabul etti. Bu sayede Tyco aleyhine dava açılmayacak, ama şirket Adalet Bakanlığı’na 13.68 milyon dolar ceza ödeyecek. Diğer suçlamalarla ilgili olarak SEC’e ödenecek ceza ise, 13.1 milyon dolar olacak.