Ağaç zıt anlamlısı nedir? Ağaç kelimesinin zıt anlamlıları ile örnek cümleler

Dilimizde birçok farklı kültürden gelen çok sayıda sözcük bulunur. Kimi sözcüğün eş anlamlısı kimi sözcüğün zıt anlamlısı kullanılır. Türkçemizde her kelimenin eş anlamlısı olmadığı gibi karşıt anlamlısı da bulunmamaktadır. Kelimelerin zıt anlamlı olabilmesi için her ikisinin de gerçek veya mecaz manalı olması gerekmektedir. Genellikle özellik ya da nitelik bildiren sözcükler zıt anlamlı olarak ifade edilir. Hem isim hem sıfat görevinde kullanılan ağaç kelimesinin zıt anlamlısı nedir?

Ağaç sözcüğü Eski Türkçe bir kelimedir. Eski Türkçe “ıġaç” ya da “yıġaç” kelimesinden evrilmiştir. Cümle içerisinde çoğunlukla isim veya sıfat göreviyle kullanılır. Türk Dil Kurumuna bu sözcüğün üç farklı manası vardır. Bu manalar şu şekildedir:

  • (İsim) Kökü toprak altında olan meyve verebilen odun ya da kereste olmaya uygun uzun seneler hayatta kalan bitki
  • (Sıfat) Bu gibi bitkilerin dallarından ya da gövdesinden yapılan
  • (İsim) Kalas, tahta, kereste

Ağaç sözcüğü ile oluşan “soy ağacı, ağaç bilimi, sıtma ağacı, darağacı, ağaç mantarı, badem ağacı, demir ağacı, ağaçdelen, ağaçkesen, ağaç çileği, ağaç arısı, zamk ağacı, tespih ağacı” gibi birleşik kelimeler vardır. Ayrıca bu sözcüğün içerisinde geçtiği ve dilimizde kalıplaşmış olan “ağaca dayanma kurur, ağaç kökünden yıkılır, ağaç meyvesi olunca başını aşağı salar, ağaç yaşken eğilir” gibi deyim ve atasözleri de mevcuttur.

Reklam
Reklam

Ağaç kelimesinin zıt anlamlısı olan sözcük nedir?

Mana yönünden birbirinin tam aksi olan iki sözcük zıt anlamlı olarak kabul edilir. Zıt anlamlı sözcüklerin hem yazım hem okunuş stilleri birbirinden farklıdır. Sözcüklerin birbirinin karşıt anlamlı olabilmesi için aralarında ters çıkarım bağlantısı olması gerekir. Özellikle öğrencilerin zıt anlamlı kelimeler ile ilgili karıştırdıkları önemli bir nokta vardır. Bu önemli noktada kelimelerin olumsuz hâllerini zıt anlamlı olarak kullanmaktır. Bu durum ile sadece fiillerde karşılaşılır.

Kelimelerin olumsuz hâllerini karşıt anlamlı olarak kullanmak doğru değildir. Bir sözcüğün mana açısından tam tersini ifade eden sözcüklere zıt anlamlı denilmektedir. Bu bağlamda ağacın zıt anlamlısı olan herhangi bir sözcük yoktur. Dilimizde bazı sözcüklerin karşıt anlamlısı yoktur. Dolayısıyla ağaç zıt anlamlısı olan bir kelime de bulunmamaktadır. Kereste, tahta gibi nesnelerden bahsederken ağaç kelimesi çok sık kullanılmaktadır.

Reklam
Reklam

Ağacın zıt anlamlıları ile örnek cümleler

Karşıt anlamlı sözcükler günlük konuşma dilinde çok sık kullanılmaktadır. Bazı sözcüklerin birden fazla zıt anlamlısı olabilmektedir. Ağaç kelimesinin zıt anlamı olan bir sözcük olmadığı için örnek cümleler veremeyiz. Ağaç kelimesiyle ilgili örnek cümle vermek gerekirse:

  • Evinin etrafı yemyeşil ağaçlarla doluydu.
  • Çocuğuyla birlikte kendi bahçesine ağaç dikmişti.
  • Annem eve gelirken birkaç ağaç tohumu almış.
  • Okul bahçesindeki ağacın çürüyen dallarını el birliği ile kestik.
  • Geçen yıl portakal ağacımız çok meyve vermişti.