Ağrı’da at arabacılarının zorlu ekmek mücadelesi

Ağrı’da yakın bir zamana kadar şehir içi yük taşımacılığında oldukça sık kullanılan at arabaları tarih oluyor.
Motorlu taşıt araçlarının nakliyecilikte yaygınlaşmasından önce gözde mesleklerden biri olan at arabacılığı yok olmaya başladı. Ağrı ve ilçelerinde sayıları oldukça fazla olan at arabacıları, eskiden iş yetiştiremezken şimdilerde iş yapamaz duruma geldi.
At arabacıları, evlerine artık ekmek bile götüremez duruma geldiklerini, her geçen gün de sayılarının azaldığını belirttiler. Çok az da olsa şehir içinde kömür, un, kışlık ot, kum, inşaat molozları vb. yükler taşıdıklarını belirten at arabacıları, iyiden iyiye ekmek parası bulmakta zorlandıklarını ifade ediyorlar.
Diyadin ilçesinde çocukluğundan bu yana at arabacılığı yaptığını ifade eden Nihat Turan (32), mesleğin bitme noktasına geldiğini söyledi. Yıllardır ilçe merkezinde hayvan pazarında belli bir noktayı mekân tuttuklarını ifade eden Turan, "Babamda at arabacılığı yapıyordu. Ben okul okumayınca onun yanında kendimi bildim bileli bu işi yapıyorum. 10 yıl öncesine kadar çok iyi iş yapıyorduk. Ancak nakliye kamyonlarının yaygınlaşmasından sonra bizim işler epey kesildi. Bunun yanında şehir içinde atların kirlilik oluşturduğu gerekçesi ile de belediye de bize pek izin vermiyor. Artık evimize ekmek götüremez duruma geldik. Şu anda bu iş ve hamallık yapmak dışında başka bir alternatifimiz yok" dedi.
‘Gün geçtikçe iş azalıyor’
Yıllar geçtikçe bu işi yapanların sayısının oldukça azaldığını ve parmakla sayılır hale geldiğini ifade eden Turan, "Geçmişte bu işi yapan çok kişi vardı. Özellikle derelerden kum taşıma çok kazandırıyordu. Bunun yanında milletin hayvanları için kışlık olarak topladığı otları taşımakta da iyi para kazanıyorduk. Ama nakliye araçları çıkınca ve şehirde kirlilik oluşturuyor gerekçesi ile belediyenin yasaklamaya başlaması ile çoğu kişi bıraktı. Herkes teker teker bırakıp atlarını sattılar. Devam eden bizler de belli noktalarda bekleyip, gün boyu iş yapmaya çalışıyoruz. Bazen gün boyu sıcağın altında bekleyip hiç iş yapmadığımız oluyor. Kışında daha çok zorlanıyoruz. Bunun yanında hamallıkta yapıyoruz. Aslında bizimde imkânımız olsa bizde artık yapmayacağız. Ama motorlu taşıt alacak gücümüz yok. Bir ara belediye artık şehir içinde bu arabaların olmaması ve hayvanlara yük olmaması için, her arabacıya bir nakliye aracı verme gibi bir proje yaptı. Ancak hayata geçirilmedi. O olsaydı çok iyi olurdu. At arabaları yerine pat pat arabalardan alabilsek daha iyi olurdu. Ama öyle bir imkân yok" diye konuştu.
Son olarak geçim sıkıntısı çektiklerini vurgulayan Turan, günü kurtaramadıklarını ve bu konuda yetkilileri kendilerine çözüm bulmalarını istedi.