AK Parti ’nin yeni Anayasa çalışmalarındaki başkanlık sistemi önerisine sıcak bakılmadığından Siyasi Partiler Kanunu’da bir değişikliğe gidilmesi gündeme geldi. Genel seçimlerde yeni model uygulanmasına dönük çalışmada son aşamaya gelindi. AK Parti tarafından yapılan çalışmayla yüzde 10 parti barajı yüzde 7’ye inecek. Türkiye bölgelere ayrılacak ve iller arasındaki dengesizlikler giderilecek.
BÖLGELER DARALTILACAK
Akşam Gazetesi'nin haberine göre, yeni sistemin genel seçimlerde uygulanabilmesi için 2014 Haziran ayına kadar yasanın çıkması gerekiyor. Değişikliğin, yetiştirilebilmesi durumunda demokratikleşme paketi içerisinde yer alması bekleniyor. Türkiye’de 4 ya da 5 milletvekili çıkarabilecek yerler seçim bölgesi olarak tanımlanacak. İstanbul 18 ya da 20 bölge, Ankara 6 bölge olacak.
Böylece büyükşehirlerde bir milletvekili için 100, 200 bin oy gerekirken, Tunceli’de 15 bin oyla milletvekili seçilme adaletsizliği de giderilmiş olacak. Yeni sistemin BDP’nin Doğu - Güneydoğu bölgeleri dışındaki illerden de milletvekili çıkarabileceği ve böylece vekil sayısını arttıracağı, CHP’nin vekil sayısında fazla bir değişikliğe yol açmayacağı; bazı illerde vekil sayısı artarken diğer bazı illerde düşüş olabileceği belirtiliyor. AK Parti’nin ise bu sistemle özellikle büyükşehirlerdeki milletvekili sayısını arttırabileceği ifade ediliyor. 1946’dan bu yana yapılan genel seçimlerde değişik seçim sistemleri uygulandı.
YÜZDE 10 ALTI VEKİL ÇIKARAMIYOR
1982 Anayasası’nın yürürlüğe girmesiyle nisbi temsil ve yüzde 10 ülke barajı ile sistemine geçildi. Halen uygulanan bu sisteme göre; genel seçimlerde ülke genelinde ara seçimlerde de seçim yapılan çevrenin tümündü geçerli oyların yüzde 10’unu geçmeyen partiler milletvekili çıkaramıyor.
YÜZDE 3 ALANA HAZİNE YARDIMI
Seçim barajının düşürülmesi ve daraltılmış bölge seçim sistemine geçilmesinden sonra da siyasi partilerin devlet hazinesinden yardım almasını düzenleyen kanunda değişikliğe gidilecek. Buna göre de genel seçimlerde yüzde 3 ve daha yukarı oranda oy alan siyasi partiler, aldıkları oy oranında Hazine yardımından faydalanabilecek. Bu düzenlemeye, BDP başta olmak üzere Saadet Partisi ve Büyük Birlik Partisi sıcak bakarken; MHP ve CHP ise hazine yardımını düzenleyen kanunun aynı kalmasını istiyor.