AK Parti’nin önerisine göre “çocuğun babasını bilme hakkı” anayasal kural olacak. İktidar, ayrıca kürtaja karşı anayasal altyapı olarak “insan neslinin sağlıklı devamı” ilkesini öngördü.
Hürriyet'in haberine göre, Anayasa Uzlaşma Komisyonu tüm partilerin tekliflerini sunmalarının ardından temel hak ve hürriyetler bölümüyle ilgili çalışmasına yeniden başladı. Ak Parti’nin öneriler metninde “Ailenin korunması” başlıklı madde şöyle:
“Devlet, insan neslinin sağlıklı devamı, çocukların ve gençlerin gelişimi ve maddi ve manevi varlıklarının korunması için gerekli tedbirleri alır. Her çocuğun anne ve babasını bilme ve ebeveynin de çocuklarla ilişkisini sürdürme hakkı vardır.”
**Kanuna altyapı**
Anayasa buna göre değişirse sahibi belirsiz sperm ve yumurtalarla gebelik elde edilmesine karşı özel yasal düzenlemeler yapılacak. Devlet, “çocuğun babasını bilme hakkına” dayanarak sperm bankasından çocuk sahibi olunmasını yasaklayabilecek veya babanın kayıtlarıyla ilgili şartlar koyabilecek. Türkiye’nin mevzuatında bu konuya yakın olarak sadece Türk Ceza Yasası’nın “Çocuğun soy bağını değiştirme” maddesi bulunuyor. Bu madde “Bir çocuğun soy bağını değiştiren veya gizleyen kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ile cezalandırılır” hükmünü içeriyor. Ancak bunun sperm bankasından çocuk sahibi olunmasıyla ilgili uygulaması olmadı.
**Atatürkçü gençlik yok**
Ak Parti, mevcut Anayasa’daki “Gençliğin korunması” hükümlerine de yer vermedi. Anayasa’daki gençlerin “müsbet ilmin ışığında Atatürk ilke ve inkilapları doğrultusunda yetiştirilmesi” şartları çıkarıldı. Ak Parti, “Devlet, gençleri alkol düşkünlüğünden, uyuşturucu maddelerden, suçluluk, kumar ve benzeri kötü alışkanlıklardan ve cehaletten korumak için tedbirleri alır” ifadesine de teklifinde yer vermedi. Ak Parti, temel hak ve hürriyetlerin sınırlanmasıyla ilgili ilkelerde de mevcut Anayasa’daki “Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü ve demokratik, laik cumhuriyeti ortadan kaldırma” şartlarını saymadı.
**Mahalle baskısı önlemi**
İktidar, “mahalle baskısı”na karşı “Kimse inançlarının gereğini yerine getirmemekten dolayı kınanamaz, suçlanamaz ve farklı bir muameleye tabi tutulamaz” hükmünü getirdi. CHP de ateistlerin korunması amacıyla “Devlet inananlar ve inanmayanlar arasında karşılıklı saygı ve hoşgörünün yerleşmesi ve sürdürülmesi için gerekli önlemleri alır” ifadesini önerdi.
**CHP’den 'vicdani ret'e vize**
CHP komisyona sunduğu paketle 'vicdani ret'e olanak sağlanmasını istedi. CHP’nin önerisinde “Vatan hizmeti, her vatandaşın hakkı ve ödevidir. Bu hizmetin Silahlı Kuvvetlerde veya kamu kesiminde ne şekilde yerine getirileceği veya getirilmiş sayılacağı kanunla düzenlenir” hükmü yer aldı. CHP’li üyeler ayrıca geçmişte eski Başbakanlar İsmet İnönü ile Bülent Ecevit’in programa alıp başarılı olamadığı toprak reformunu canlandırmayı talep etti. Bu konuda “Devlet topraksız olan veya yeter toprağı bulunmayan çiftçilikle uğraşan köylüye toprak sağlamak amacıyla gerekli önlemleri alır. Topraksız olan çiftçiye toprak sağlanması, ürütemin düşürülmesi, ormanların küçülmesi ve diğer toprak ve yeraltı servetlerinin azalması ya da çevresel değerlerin tahribi sonucunu doğuramaz” ifadesi önerildi. CHP ayrıca “Barış içinde ve silahsızlanmış bir toplumda yaşama hakkı” düzenlemesiyle silaha erişimin zorlaştırılmasını ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nda Sünnilik dışında farklı mezheplerin de temsil edilmesini istedi. CHP asgari ücretin vergi dışı bırakılmasını isterken, Ak Parti asgari ücretin tespitinde “ülkenin ekonomik durumu” kriterinin korunmasından yana tavır koydu.