Aktif kelimesi dilimize Fransızcadan geçmiştir. Etkin, eylemli anlamına gelen "actif" sözcüğünden alıntıdır. Bu kelime Fransızcaya da Latinceden geçmiştir. Aktif kelimesinin dilimizdeki kullanımına 1900'lü yıllarda rastlarız. Türk Dil Kurumuna göre aktif kelimesinin beş anlamı bulunmaktadır. Bu anlamlar cümledeki kullanım yerlerine göre sıfat veya isim görevini taşır:
- Etkin, canlı, hareketli, çalışkan, faal.
- Etkili.
- Çalışan, çalışmasını sürdüren.
- Etken.
- Bir ticarethanenin, ortaklığın para ile değerlendirilebilen mal ve haklarının tümü.
Aktif kelimesinin eş anlamlısı olan sözcükler
Aktif kelimesinin eş anlamlısı olan sözcük olarak şu sözcükler kullanılmaktadır:
- Etkin: “Hareketli, çalışan, aktif, dinamik” manalarındaki etkin kelimesi aktif sözcüğüyle aynı anlamları taşımaktadır. Bu nedenle aktif sözcüğünün eş anlamlısı kelimeler grubuna dâhildir.
- Canlı: Farsçadan Türkçeye geçen bu sözcük “yaşam dolu, dinç” anlamına gelmektedir.
- Hareketli: Arapça kökenli sıfat görevindeki kelime, taşıdığı “canlı, kıpırdak” anlamıyla aktif kelimesinin eş anlamlısı olarak gösterilmektedir.
- Çalışkan: “Çalış” fiil kökünden türeyen çalışkan kelimesi “çalışmayı çok seven, sürekli bir şeyler üreten” anlamına gelmektedir.
- Deli dolu: “Enerjik, hareketli, hiperaktif” manalarıyla aktif kelimesini tam anlamıyla karşılayan deli dolu sözcüğü bu yönüyle ilgili sözcüğün eş anlamlısı olarak rahatlıkla kullanılabilir.
- Enerjik: Fransızca kökenli “énergique” türetilen kelime, güçlü, hareketli ve aktif anlamlarını taşımaktadır.
- Faal: Arapça kökenli "fˁl" kelimesinden türetilen kelime çok çalışkan, aktif, canlı anlamlarını taşımaktadır.
Aktifin eş anlamlıları ile örnek cümleler
Aktif kelimesinin eş anlamlılarıyla kurulan örnek cümleler şu şekildedir:
- Yüksek lisans dönemini en etkin şekilde bitiren öğrenci oydu.
- Her sabah canlı bir şekilde uyanmayı nasıl başarıyor, hiçbirimiz anlam veremiyoruz.
- Çocuğu o kadar hareketliydi ki yerinde durmuyordu.
- Kardeşinin ondan daha çalışkan olması hep kıyaslandığı bir konuydu.
- Herkes onun deli dolu hâllerine hayran.
- Beden eğitimi öğretmeni, dersinde tüm öğrencilerin enerjik olmasını istiyor.
- Okul döneminde topluluklarda faal olarak görev alırsan iş hayatında rahat edebilirsin.