İSTANBUL (AA) - MURAT BİRİNCİ - Albaraka Türk Genel Müdürü Melikşah Utku, 2019 yılı için yüzde 0,5-1 arasında büyüme beklediklerini belirterek, "Son çeyrekteki büyümenin tüm seneye olumlu etki edecek derecede olacağını tahmin ediyoruz." dedi.
Utku, "Bankacılık Söyleşileri" kapsamında AA muhabirine bankacılık sektörü, Türkiye ekonomisi ve Albaraka Türk'ün performansına ilişkin değerlendirmede bulundu.
2019'un zor bir yıl olduğunu, 2018'in ikinci yarısındaki kur şoku ve TL'ye olan güven kaybının bu döneme kadar etkisini sürdürdüğünü belirten Utlu, Türkiye'nin makroekonomik verileri açısından
zor geçmesinin yanında küresel riskler ve ticarette yaşanan gelişmelerin olmasının hamle
yapmayı da zorlaştırdığını ifade etti.
Utku, yılın ikinci yarısından itibaren baz etkisiyle enflasyonun
düşüşü ve faizlerin aşağı inmesiyle belli bir iyileşme sağlandığını dile getirerek, "Bunu kredi rakamlarının
gidişatından ve büyüme tahminlerinden görebiliyoruz." dedi.
Katılım sektörünün, bankacılık sektörünün geneline nispetle daha dengeli bir süreç yürüttüğünü ifade eden Utku, şöyle devam etti:
"Aslında faiz hadlerinin arttığı 2018-2019 yılları katılım bankalarının kar payları iş modelleri gereği konvansiyonel faiz düzeyinden bir hayli geri kaldığı için fon toplama tarafında katılım bankalarının görece zorlandığı ve bilançolarının dolarize olduğu dönemler oldu. Buna rağmen, 2019 Ekim ve 2018 Ekim aylarındaki katılım bankalarının toplam kar-zarar durumuna baktığımızda karı azalsa da sektöre kıyasla büyük bir düşüş gözükmüyor.
Burada katılım bankacılığının prensiplerinin önemi ortaya çıkıyor. Reel ekonomi odaklı ve varlık temelli ticaret ve bankacılık yapıldığı için kriz dönemlerinde sektörde sağlam bir liman olarak ortaya çıkıyor. Zaten 2019'da da sektör içindeki pay artış gösterdi. Gerçek bir mal ve hizmet alımı ve ticareti söz konusu olduğu için katılım sektörü krizin etkilerine karşı sektöre göre bir kat daha savunma yapabilme imkanına sahip oluyor."
Utku, katılım sektörünün gelecek yılda da finansman maliyetlerinin düşüşüyle birlikte fon kullandırmaya ve ekonomiye katkı vermeye devam edeceğini söyledi.
Kullandırılan fonların ekonomiye direkt katkısının olmasının katılım bankalarının en büyük özelliği olduğuna dikkati çeken Utku, "Bu özellik katılım bankaları tarafından 2020 yılında da kullanılacaktır. Reel ekonomiye özel her zaman olduğu gibi paketler olacak fakat 2020'de teknolojik gelişmelere ve blockchain teknolojisine yönelik paketlerin de artarak devam edeceğini öngörüyoruz." diye konuştu.
- "Verilerde beklenenin üstünde bir iyileşme görüldü"
Melikşah Utku, küresel ticaret ve gelişmelerin her sektörü olduğu gibi bankacılık sektörünü de etkilediğini belirtti.
2019'da küresel merkez bankalarının faiz indirimine gitmesinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'na (TCMB) faiz indirimleri için alan açtığını ifade eden Utku, TCMB'nin faiz indirimlerini gerçekleştirmesiyle finansman maliyetlerinin düştüğünü, yılın ikinci yarısında kredi büyümelerinin kıpırdanmaya
başladığını ve yıl sonuna yaklaşırken verilerde beklenenin üstünde bir iyileşme görüldüğünü kaydetti.
Küresel
merkez bankalarının faiz hamlesinin Türk bankacılık sektörüne dolaylı olarak olumlu yansıdığını ve
ekonomiyi harekete geçirdiğini kaydeden Utku, küresel ticaretin ise son dönemde sekteye uğradığına dikkati çekti.
Utku, korumacılığın artışıyla birlikte siyasi gelişmelerle meydana gelen belirsizliklerin ticareti olumsuz
etkilediğini bildirdi.
Küresel ticaretin olumsuz etkilenmesiyle firmaların kredi talebinin düştüğünü ve bunun da
bankacılık sektörünü olumsuz yönde etkilediğini ifade eden Utku, şunları kaydetti:
"İhracat tarafındaki bu negatif etki ise,
rekabetçi kurun avantajına ek olarak düşük iç talebin müşterileri ihracata yönlendirmesi ile
baskılanmış oldu. Önümüzdeki dönem de merkez bankaların politikalarıyla küresel riskler
bankacılık sektörünü yüksek perdeden etkilemeye devam edecek. Özellikle Türkiye'nin büyük
ticaret ortaklarından Avrupa'nın ticaret hacminin tekrar artışa geçmesi için Almanya
ekonomisinin geleceği ve Brexit belirsizliği çok önemli. Brexit'e ilişkin haber akışının artık
netlik kazanması sonucunda Avrupa'nın ticari gelişmelere kapı aralaması daha mümkün hale
gelecektir."
- "2020 bekleme ya da küçük faiz indirimleri yılı olabilir"
Albaraka Türk Genel Müdürü Utku, Merkez Bankası'nın son toplantısında politika faizini 200 baz puan indirdiğini anımsatarak, "2020 yılında enflasyonun düşüşü ve ekstra bir şokla karşılaşılmadığı müddetçe 2020 sonuna kadar
yaklaşık yüzde 2 gibi bir alan daha açılabilir. Bu alan 2020 yılındaki TCMB 12 toplantısının
temelini oluşturacaktır." dedi.
Dolayısıyla 2020 yılının 2019'a nispetle bekleme yılı ya da küçük faiz
indirimlerinin olduğu bir yıl niteliği taşıyabileceğini tahmin eden Utku, bu durumun enflasyonun gidişatına, küresel
risklere ve ekstra şokların olup olmamasına bağlı olarak gözlemleneceğini dile getirdi.
- "Enflasyonda düşüş trendi 2020'de devam edecek"
Melikşah Utku, Albaraka Türk olarak 2019 yılı için yüzde 0,5-1 arasında büyüme beklediklerini söyledi. Son çeyrekteki büyümenin tüm seneye olumlu etki edecek derecede olacağını tahmin eden Utku, bir süredir düşüşüne devam eden enflasyonun yıllık bazda
yüzde 12'nin altında kalmasını beklediklerini söyledi.
Bu düşüş trendinin 2020 yılında devam edeceğini söyleyen Utku, cari
işlemler hesabında yılın sonunda düşük rakamlı cari fazla
verilebileceğini kaydetti.
Utku, bankacılık sektör karlılığı ve tahsili gecikmiş alacaklara (NPL) ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:
"Bankacılık sektörü yılın 10 ayda
yaklaşık 41 milyar TL'lik kar elde ederken, 2018'in aynı döneminde yaklaşık 46 milyar TL'lik kar
elde etti. Bu fark yaklaşık olarak sene sonuna da yansıyacaktır. Özellikle NPL tarafının
artmayı ile artan karşılık oranları ve yükselen faiz oranları bankalarının kar marjlarını
etkilemesi bu karlılık rakamları üzerinde etki sahibi oldu.
NPL rakamlarında,sene başında
yüzde 4 civarında olan takipteki kredi oranı ekim ayında yüzde 5'in üzerine çıkmıştır.
BDDK'nın eylül ayında yaptığı, takipteki kredilerin beklenen kredi zarar karşılıklarının
ayrılması hususu bankaların NPL rakamlarını özellikle bu tarihten sonra artırdı. Bir süre daha
NPL rakamının artacağını bekliyoruz fakat sonrasında faizlerin aşağı inmesiyle, reel sektörün
canlanması ile hem yeni sorunlu alacakların azalmasını, hem de kredi mekanizmasının devreye
girmesi ile NPL oranının aşağı ineceğini düşünüyoruz."
- "Dijital alandaki yatırımları artıracağız"
Melikşah Utku, Albaraka Türk olarak, üçüncü çeyrek sonunda aktif büyüklüğün önemli miktarda yurt dışı yükümlülüğünün ödemesine rağmen, 46 milyar TL'ye çıkardıklarını belirtti.
Geçen yıl bilançoyu büyütmek yerine kendilerini şokların etkisinden korumaya ve
dengeli bir süreç yürütmeye gayret ettiklerini söyleyen Utku, organizasyon yapısı açısından genişlemeye devam
ettiklerini bildirdi.
Utku, sektörün şube sayısı azalırken katılım bankalarının bu alanda genişlemeye devam ettiğinin altını çizdi.
Albaraka Türk'ün eylül sonu itibarıyla 230 şubesi bulunduğunu ifade eden Utku, "Müşteriye erişim kanallarımızı çeşitlendirmeye gerek iş birlikleri gerek
dijital gerekse de fiziksel yapılarla devam ediyoruz. Bu minvalde, ATM sayımızı artırmanın
yanı sıra PTT ile geçtiğimiz yılın sonuna doğru yaptığımız anlaşmaya 2019 yılında da devam
ettik. PTT ile imzalanan ortak ATM anlaşmasıyla Albaraka Türk müşterileri sayısı 3 bin 500'ü
geçen PTT Matik'lerden ücretsiz yararlanma hakkına sahip oldu. Bunun yanı sıra dijital
bankacılık alanında da birçok yeniliği müşterilerimizin kullanımı ve deneyimine sunduk." şeklinde konuştu.
Utku, Albaraka Kültür Sanat ve Yayıncılık'la birlikte yayın dünyasına katıldıklarını anlattı.
Gelecek yıl ekstra bir şok olmadığı müddetçe kredilerin büyümesiyle birlikte banka aktifini büyütmeyi hedeflediklerini söyleyen Utku, "Albaraka Türk olarak KOBİ'lerimizin her zaman yanında
olduğumuz gibi 2020 yılında da KOBİ’lerin yanında olacak ve onlara ayırdığımız kredi
miktarını artıracağız. Tüm bunların yanı sıra dijital anlamda yatırımlarımızı artırmayı
hedefliyoruz. Geleceğin dünyasında robotik otomasyon sistemlerine entegre olamayan,
blockchain teknolojisine ve yapay zekaya ayak uyduramayan bankaların zor duruma düşeceğini
düşünüyoruz, bu sebeple Albaraka Garaj aracılığıyla Fintech projelerine destek vereceğiz." dedi.
- "Teknoloji ihraç edeceğiz"
Melikşah Utku, sektörde öncü olmaktan ziyade kendilerini geliştirmeye ve ekonomiye katkıda bulunmayı hedeflediklerini belirtti.
Yürüttükleri dijitalleşme programını daha da ileri bir
noktaya taşıyarak, müşterilerin kanal göçünü tamamlama ve ürünleri dijital
kanallardan kullandırma sürecini tamamlayacaklarını anlatan Utku, dijitalleşme programının yanı sıra, teknoloji
üretme, kullanma ve bunu ihraç etme konusunda da atılımlarının olacağını söyledi.
Utku, özellikle
müşterilerin bankacılık işlemlerini online olarak gerçekleştirmesi ve açık bankacılık
hususunda gelişme sağlamaya çalışacaklarını ifade etti.