WikiLeaks adlı internet sitesi, Obama yönetiminin uyarılarına rağmen binlerce gizli belgeyi yayımladı.
Aliyev Türkiye’den hoşlanmıyor
25 Şubat 2010 tarihli belgeye göre Azerbaycan lideri İlham Aliyev, Türkiye’nin bir enerji merkezi olamayacağını söylüyor. Ayrıca Aliyev, Türkiye’deki Erdoğan hükümetinden hoşlanmadığını açıklıyor, dış politikada “saf” olduklarının ve girişimlerindeki başarısızlıklarının, Türkiye’nin geleneksel uluslararası arkadaşlarının desteğini Ankara’nın İsrail’e husumeti nedeniyle kaybettiğinin altını çiziyor. Ayrıca, “ılımlı İslam” mefhumunun gerçeklik payı olmadığını ve Erdoğan’ın Hamas ve Gazze’ye destekte diretmesinin Türkiye’ye bir kazanç sağlamadığını söylüyor.
Aliyev sırtımızdan hançerliyor
25 Şubat 2010 tarihli belgede, Azerbaycan Devlet Başkan İlham Aliyev'in ABD Dışişleri Bakanı Yardımcısı Burns ile görüşmesinin detayları mevcut:
- Aliyev, Türkiye'nin enerji merkezi olmaması için Rusya ile gaz anlaşması yaptıklarını söylüyor.
- Aliyev, anlaşmanın 'Türk dostlarımıza' doğalgaz dağıtım merkezi yaratmasına izin verilmeyeceğini göstermek için yaptık diyor. Aliyev, Erdoğan hükümetinden 'haz etmediğini' söylüyor.
- Aliyev Türkiye'nin 'yapıcı bir tutum' sergilemesi durumunda gaz geçiş anlaşmasının yapılabileceğini belirtiyor. Bu anlaşma haziran ayında imzalandı.
- 'Aliyev, Enerji Bakanı Yıldız'ın Azerbaycan devlet petrol şirketinin başkanına 'Neden Rusya ile ilişkilerinizi bozuyorsunuz ki? Nabucco'ya gerçekten ihtiyacınız var mı?' dediğini söylüyor.
- 'Aliyev, Burns'e 24 Nisan'ın Dağlık Karabağ sürecinin yanı sıra Türkiye-Ermenistan normalleşme sürecinin üzerinde 'Demokles'in Kılıcı' gibi sallandığını söyledi' denildi.
Wikileaks’in yayınladığı 25 Şubat 2010 tarihli Azerbaycan ile ilgili bir başka belgede, yine Türkiye’den söz ediliyor. Belgede, Azerbaycan Devlet Başkan İlham Aliyev'in ABD Dışişleri Bakanı Yardımcısı Bill Burns ile yaptığı görüşmenin detayları bulunuyor.Başkan Aliyev'in Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev ile Başbakan Vladimir Putin arasındaki ilişkiyi tanımlarken "kaba bir sokak ağzı" kullandığı belirtilen belgede, Aliyev'in Türkiye ile Ermenistan arasındaki yakınlaşma süreci ve Dağlık Karabağ sorunuyla ilgili görüşlerini dile getirirken de aynı üsluba başvurduğu belirtiliyor.
ERMENİSTAN ÜZERİNDE BASKININ ARTTIRILMASINI İSTEDİ
Söz konusu belede, "Aliyev, Burns'e 24 Nisan'ın Dağlık Karabağ sürecinin yanı sıra Türkiye-Ermenistan normalleşme sürecinin üzerinde 'Demokles'in Kılıcı' gibi sallandığını söyledi. Aliyev'in ayrıca Türk-Ermeni normalleşme sürecinin Dağlık Karabağ konusunda ilerleme kaydedilmesi için Nisan ayından sonra ele alınması önerisi yaptığı. Ayrıca Karabağ konusunda daha da esneklik göstereceklerini söyledi ancak ABD'den Ermenistan üzerindeki baskıyı artırmasını istedi” ifadelerine yer verildi.
TÜRKİYE’NİN TUTUMU ÖNEMLİ
Toplantıda enerji konusunun da ele alındı belirtilen belgede, “Aliyev Türkiye'nin "yapıcı bir tutum" sergilemesi durumunda gaz geçiş anlaşmasının yapılabileceğini de ifade etti. Aliyev'in bahsettiği anlaşma Haziran ayında imzalandı.Türkiye Enerji Bakanı Taner Yıldız'ın kısa bir süre önce Azerbaycan devlet petrol şirketinin (SOCAR) başkanına 'Neden Rusya ile ilişkilerinizi bozuyorsunuz ki? Nabucco'ya gerçekten ihtiyacınız var mı?' dediğini de söyledi" denildi.
İTALYAN BAKAN, TÜRKİYE’Yİ İKİ YÜZLÜ OYNAMAKLA SUÇLADI
Başka bir belgede ise İtalya Dışişleri Bakanı Franco Frattini'nin, Roma'da ABD Savunma Bakanı Robert Gates'le yaptığı görüşmenin detayları yerlıyor. Görüşmede, İtalyan bakanın ‘Türkiye'nin hem Avrupa, hem de İran'a açılımlar yapmasını 'ikili oynamak' şeklinde nitelendirdiği ve 'bu durumun kendisinde hayal kırıklığı yarattığını' söylediği vurgulanıyor.ABD'nin Roma Büyükelçiliği tarafından 8 Şubat 2010'da Washington'a gönderilen 'gizli' damgalı telgrafta, 'Frattini, Türkiye tarafından hem Avrupa'ya, hem de İran'a doğru açılımlar yapma suretiyle ikili oynanmasının özellikle hayal kırıklığına neden olduğunu ifade etmiştir' ibaresine yer verildiğini belirtti.Telgraftaki değerlendirmeye göre Frattini, nükleer meselesinde İran'la yapılan görüşmelere, 'Suudi Arabistan, Türkiye, Brezilya, Venezüela ve Mısır'ın da dahil edilmesini önerme'sinin yanı sıra, 'Ortadoğu ülkeleri arasında İran konusunda gayri resmi bir toplantı düzenlenmesi' teklifinde de bulundu.
DHA