İmmunoterapi, ya da halk arasındaki ismiyle aşı tedavisi, alerjik hastalıkların temel tedavi yöntemidir.
İmmunoterapi, hastanın duyarlı olduğu alerjenlerin giderek artan dozlarda verilmesiyle uygulanır. Bu yöntemde, hastaya her hangi bir ilaç verilmesi söz konusu değildir.
İmmunoterapinin 90 yılı aşan bir geçmişi vardır. İlk kez 1911 yılında Noon ve Freeman isimli araştırıcılar tarafından, çayır polen ekstrelerinin giderek artan dozlarda injekte edilmesi suretiyle alerjik nezleli hastalara uygulanmıştır.
İmmunoterapi, bu kadar eski bir geçmişi olmasına rağmen çok tartışılan bir tedavi yöntemidir. Çoğu, göğüs hastalıkları uzmanı olan bazı doktorlar immunoterapiye temelden karşıdırlar, alerji uzmanları ise kayıtsız şartsız immunoterapi taraftarıdır. Her ikisi de doğru değildir.
Alerjik nezlenin esas tedavisi immunoterapi ile mümkündür.
İmmunoterapi, basit bir duyarsızlaştırma tedavisi değildir; bu tedaviyi gören hastaların bağışıklık sisteminde bir çok değişiklikler meydana gelir. Bu sayede, hastanın alerjenlere karşı duyarlılığının azalması yanında burundaki alerjik iltihap da geriler. Bunun sonucunda, nezle belirtileri hafifler ve tekrarlaması azaltılmış olur, hastanın ilaç ihtiyacı ortadan kalkar. İmmunoterapinin etkisi, tedavi bittikten sonra da ömür boyu ya da uzun yıllar devam eder.
İMMUNOTERAPİNİN ÜSTÜNLÜKLERİ
-Hastalık belirtileri tamamen ortadan kaldırılabilir.
-İyilik hali tedavi kesildikten sonra da devam eder.
-İlaçlara ait yan etkiler görülmez.
-Her gün ilaç kullanma zorunluluğu ortadan kalkar.
-Hastaların yaşam kaliteleri artar.
-Astım gelişimi önlenebilir.
-Üstelik en ucuz tedavi yöntemidir.
-Ve... en önemlisi: İmmunoterapi hastalığın doğal gidişini, değiştirebilen tek tedavi yöntemidir.
İmmunoterapinin başarı şansı çocuklarda ve genç erişkinlerde ve tedaviye erken başlanan hastalarda daha fazladır.
İMMUNOTERAPİ NASIL ETKİLİ OLUYOR ?
İmmunoterapinin prensibi, hastanın duyarlı olduğu alerjenin giderek
artan dozlarda ve dozların arası giderek açılarak verilmesidir. Bunun sonucu
bağışıklık sisteminde bir takım değişiklikler gelişir ve organizma daha önce kendisine yabancı ve zararlı olduğu düşüncesiyle anormal tepki gösterdiği alerjene karşı aşırı tepki vermez olur.
İMMUNOTERAPİ UYGULAMA ŞEKİLLERİ
İmmunoterapi klasik olarak, alerjenin küçük bir enjektörle cilt altına verilmesiyle uygulanır. Son yıllarda, alerjenin ağızdan veya burundan damla şeklinde verilmesiyle de iyi sonuçlar alınabileceği saptanmıştır. Damla tedavileri, enjeksiyon yöntemi ile ciddi yan etkiler ortaya çıkanlar ve iğneyi arzu etmeyen hastalar için önerilmektedir.
İmmunoterapi, mutlaka bir göğüs hastalıkları uzmanı tarafından ya da onun denetimi altında uygulanmalıdır.
AŞININ YAŞI VAR MIDIR ? İmmunoterapi, 5-50 yaşları arasındaki astımlılarda başarı ile uygulanan bir tedavi yöntemidir.
İmmunoterapi, gençlerde ve özellikle de çocuklarda daha iyi sonuç verir. Bazı çocuk doktorları immunoterapinin 1-2 yaşındaki çocuklara da uygulanabileceği görüşünde olsalar da, bu konudaki genel kanı, bu tedaviye 5 yaşından sonra başlanması şeklindedir.
İmmunoterapiye, erişkinlerde her yaşta başlanabilir. Burada asıl önemli olan hastanın yaşı değil, hastalığının yaşı, yani hastalık süresidir. Hastalık kronik değişikliklere yol açmamışsa, hastanın yaşı ne olursa olsun immunoterapi etkili bir tedavi yöntemidir.
Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Göğüs Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi