CHP, DEVA Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi, İYİ Parti ve Saadet Partisi temsilcilerinden oluşan "Kurumsal Reformlar Komisyonu", iktidarları döneminde Türkiye'nin kurumsal yapılarında gerçekleştirilecek değişikliklere ilişkin hazırladığı raporu kamuoyuyla paylaştı. Raporda yer alan "TCMB'nin merkezi başkent Ankara'dadır. Bankanın Ankara'ya taşınma süreci mümkün olan en kısa sürede sağlanacaktır." ifadeleri dikkat çekti.
Rapora ilişkin, CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak, DEVA Partisi Ekonomi ve Finans Politikaları Başkanı İbrahim Çanakçı, Demokrat Parti Ekonomik İşler Başkanı Bülent Şahinalp, Gelecek Partisi Politika İzleme Kurulu Başkanı Feridun Bilgin, İYİ Parti Ankara Milletvekili Durmuş Yılmaz ve Saadet Partisi Genel Başkan Yardımcısı Sabri Tekir, Türkiye Barolar Birliği (TBB) Litai Konukevi'nde basın toplantısı düzenledi.
Burada konuşan Sabri Tekir, kurumsal yapılardaki değişikliklere ilişkin hazırladıkları raporun, parti liderlerinin tam mutabakatıyla onaylandığını belirtti.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin yanlışlık, eksiklik ve boşluklarının tüm çıplaklığıyla ortada olduğunu ifade eden Tekir, parlamenter sisteme geçişle, uzun vadeli stratejilere, orta ve kısa vadeli plan ve programlara, kamu ile sivil toplumun koordineli şekilde çalışmalarını yürütmelerine, kurumların, kanunlar veya sivil kesim tarafından verilmiş görevleri bağımsız ve özgür bir şekilde yürütebilmelerine, sağlam kaynaklardan elde edilmiş doğru ve güvenilir ekonomik ve sosyal verilere ihtiyaç bulunduğunu söyledi.
Bu kapsamda, usulsüz ve keyfi uygulamalar nedeniyle meydana gelen kamusal zarar ve riskleri, açık ve gizli tüm yükümlülükleri, sağlıklı verileri hızla ve eksiksiz bir şekilde tespit ederek cumhurbaşkanına raporlayacak, kamu kurumlarından seçilmiş denetim personeli ve uzmanlardan oluşan geçici bir "Durum ve Hasar Tespit Komitesi" kurulmasına karar verildiğini aktaran Tekir, ekonomik ve sosyal politikaların geliştirilmesi ve uygulanmasında taraflar arasında istişareyi sağlamak, ülkenin kaynaklarını kapı arkasında kişisel ilişkilerle belli kesimlere peşkeş çekmek yerine, toplumun tüm kesimlerinin ortak menfaatlerini gözetecek şekilde adaletle kullanmak için Ekonomik ve Sosyal Konseyi derhal işlevsel hale getireceklerini dile getirdi.
Kamu kesiminde tutarlılık, sürdürülebilirlik ve koordinasyonu sağlayacak, özel kesimle yakın bir diyalog ve iş birliği içerisinde çalışacak, Türkiye'nin dünyanın en gelişmiş ve zengin ülkeleri arasına girmesini sağlayacak alternatifleri karar alıcıya sunacak yeni ve güçlü bir "Strateji ve Planlama Teşkilatı" kurulması konusunda mutabık kaldıklarını ifade eden Tekir, bu teşkilatın kuruluş ve çalışma esaslarını belirlediklerini kaydetti.
Pahalılığı bitirmek, milletin yeniden rahata ermesini sağlamak, Türkiye'nin sahip olduğu büyük potansiyeli harekete geçirmek için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) araç bağımsızlığını sağlayacak, döviz rezervlerinin şeffaf olmayan yöntemler ve kapı arkası operasyonlarla yok edilmesini önleyecek, fiyat ve finansal istikrarı gerçekleştirecek düzenlemeler üzerinde mutabık kalındığını belirten Tekir, "Altılı Masaya dahil siyasi parti liderlerimizle teşkil edilen Kurumsal Reformlar Komisyonu tarafından hazırlanan ve kamuoyuna açıklanan bu çalışmanın milletimiz için hayırlı olmasını diliyorum." dedi.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak da kurumsal kapasitesi ve güvenilirliği en ağır yara alan kurumlardan birinin TÜİK olduğunu ifade ederek, kurumun, başta enflasyon olmak üzere işsizlik, büyüme, yoksulluk ve gelir dağılımı gibi temel istatistiklerine güven kalmadığını söyledi.
Kamu maliyesindeki tahribatın tam olarak bilinmemesinin ve verilere olan güvensizliğin ekonomide ciddi belirsizliğe neden olduğunu belirten Öztrak, şunları kaydetti:
"Bu çerçevede iktidara gelir gelmez ilk işimiz cumhurbaşkanına bağlı, seçkin, liyakatli ve deneyimli denetim personeli ve uzmanlardan bir Durum ve Hasar Tespit Komitesi oluşturmak olacaktır. Komite, kurumlardan veri ve bilgi temini noktasında tam yetkiyle donatılacaktır. Durum ve Hasar Tespit Komitesi veri kalitesiyle ilgili sorunları, kamu zararlarını, riskleri, açık, gizli tüm yükümlülükleri hızla cumhurbaşkanına raporlayacaktır. Strateji ve Planlama Teşkilatı başta olmak üzere ilgili kurumlar bu doğru, sağlıklı veriler ve tespitler çerçevesinde gerekli adımları atacaklardır. Komitenin araştırmaları sırasında belirlenen usulsüzlükler ve mevzuata aykırı durumlar, yolsuzlukları araştırmak ve soruşturmakla görevlendirilecek Devlet Denetleme Kurulunun, TBMM Yolsuzlukları Araştırma Komisyonunun ve Sayıştayın çalışmalarına önemli girdi sağlayacaktır. Türkiye, kuralsızlık yerine kuralın, keyfilik yerine hesap verebilirliğin hakim olacağı yeni bir dönemin şafağındadır."
Demokrat Parti Ekonomik İşler Başkanı Bülent Şahinalp de ülke sorunlarının diyalog ve uzlaşma yoluyla ele alınması, tüm kesimlerin ortak menfaatlerinin sağlanması, iş birliğinin kurumsallaştırılarak karar alma mekanizmasına dahil edilmesi için kurulan Ekonomik ve Sosyal Konseyin 2009'dan sonra hiç toplanmadığını hatırlattı.
İktidara gelir gelmez Ekonomik ve Sosyal Konseyi hemen toplayacaklarını dile getiren Şahinalp, Konseyin, Birleşmiş Milletlerin açıklamış olduğu "Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri" ekseninde ekonomik ve sosyal kesimler arasında uzlaşma ve katılımcılığı artıran bir yapıya dönüşümünün sağlanacağını söyledi.
Ekonomik ve Sosyal Konseyde görev alanların, hükümete yakınlıkları ve politik kaygılara göre değil, temsil güçlerine göre seçileceğini, üyeler arasında temsilde adaletin sağlanacağını belirten Şahinalp, konsey başkanının geçiş döneminde cumhurbaşkanı, parlamenter sisteme geçildiğinde ise başbakan olacağını aktardı.
DEVA Partisi Ekonomi ve Finans Politikaları Başkanı İbrahim Çanakçı da dünya ekonomisinin belirsizliklerin, risk ve fırsatların yoğun olduğu bir döneme girdiğini, bu dönemde Türkiye'de stratejiler oluşturacak kurumsal bir yapıya ihtiyaç olduğunu kaydetti.
Bu çerçevede, başlangıçta cumhurbaşkanına, güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçildiğinde ise başbakana doğrudan bağlı Strateji ve Planlama Teşkilatını hızla kuracaklarını anlatan Çanakçı, "Bu teşkilat, küresel gelişmelerle bütünleşik olarak, tüm kesimleri kapsayacak bütüncül bir yaklaşımla, sürdürülebilir kalkınma hedefleri ekseninde, ulusal, bölgesel ve sektörel bazda strateji, reform, plan ve programları hazırlayacaktır." ifadelerini kullandı.
Gelecek Partisi Politika İzleme Kurulu Başkanı Feridun Bilgin de kurumsal yapılarda yaşanan bozulmanın, Türkiye'nin dünya ekonomisindeki değişime uyumunu engellediğini, ekonominin dış etkilere dayanma gücünü zayıflattığını, ülkenin dünyadaki yeri ve etkinliğini geri götürdüğünü söyledi.
Bütün bu sorunların çözümünün, acilen tam parlamenter sisteme geçilmesinden, güçler ayrılığı ve hukukun üstünlüğünün tesis edilmesinden, ekonomi başta olmak üzere tüm kurumsal yapının güçlendirilmesinden, istişare, ortak akıl ve koordinasyona dayalı bir kamu yönetimi anlayışı geliştirilmesinden, kaynakların tüm toplum kesimlerinin ortak yararını gözetecek şekilde kullanılmasından, akla ve bilme dayalı politikalara dönülmesinden geçtiğini ifade eden Bilgin, hedeflerinin, ekonomiyi içinde bulunduğu ağır bunalımdan çıkarmak, milleti huzura ve refaha kavuşturmak, Türkiye'yi her alanda dünyanın saygın ve gelişmiş ülkelerinden biri haline getirmek olduğunu kaydetti.
İYİ Parti Ankara Milletvekili Durmuş Yılmaz da enflasyonun kalıcı olarak düşüp, tek haneli değerlere indirilebilmesi için Merkez Bankasının elindeki araçları bağımsız bir şekilde kullanan, karar alan, itibarlı ve etkili bir kurum olmasının büyük önem taşıdığını vurguladı.
Merkez Bankasının başkan ve üst düzey yönetiminin atanma süreçlerinin şeffaflık, ehliyet, liyakat ve ortak aklı esas alan bir zeminde yeniden tasarlanacağını ifade eden Yılmaz, başkan, başkan yardımcıları ve Para Politikaları Kurulu üyelerinin 5 yıllık süre ile atanacağını söyledi.
Uluslararası döviz rezervlerinin güçlendirileceğini, rezervlerin kullanımında keyfiliğin giderileceğini, rezerv yönetiminin şeffaf ve hesap verebilir bir çerçevede yürütülmesinin sağlanacağını dile getiren Yılmaz, şöyle konuştu:
"Her ne şekilde olursa olsun, rezerv satışları en geç 15 günlük periyotlarla kamuoyuna açıklanacaktır. Kamuoyunda '128 milyar dolar' olarak bilinen ve halen sürdürülen Merkez Bankası rezervlerinin şeffaf olmayan bir biçimde ve dolambaçlı yollarla satışına ilişkin işlemler idari ve hukuki denetime tabi tutulacak, tespit edilen hata, usulsüzlük, yolsuzluk ve kamu zararının sonuna kadar takibi sağlanacaktır. TCMB'nin merkezi başkent Ankara'dadır. Bankanın Ankara'ya taşınma süreci mümkün olan en kısa sürede sağlanacaktır. Banka Kanunu'na aykırı biçimde Ankara dışına taşınma işlemleri ve bu işlemler sonrasında uğranılan kamu zararı idari ve hukuki denetime tabi tutulacak ve zararlar ilgililerine rücu edilecektir."
(AA)