Altın Değerindeki Safranın Hasadı Başladı

Dünyada bir yerleşim alanına ismi verilen tek bitki olduğu belirtilen safranın hasadı adını verdiği ilçe olan Safrabolu'da başladı. İlçede 2000'li yıllarda sadece bir üretici tarafından bir dönümlük alanda üretilen safran, Karabük Valiliği, Safranbolu Kaymakamlığı ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü tarafından geliştirilen proje kapsamında bugün 11 köyde 40 üretici tarafından 39 dönümlük alanda üretiliyor. Bu yıl hava şartlarının iyi gitmesine bağlı olarak 15- 20 kilogram arasında hasat bekleniyor. Osmanlı döneminde üretimine başlanan ancak daha sonra çeşitli nedenlerle üretimi azalan safran bitkisinin daha geniş alanlarda üretilmesi için Gıda, Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü de her türlü desteği veriyor. 'Safranı bol' veya 'safran şehri' anlamına gelen Safranbolu'da, günümüzde safran üretimi kısıtlı bir alanda az sayıda üretici tarafından yapılıyor. Boya teknolojisi ve ilaç sanayindeki gelişmeler ve fiyatının pahalı olması nedeniyle tüketim alanları iyice daralan safran ilk çiçeğini Cuma günü sabah ezanı ile açması nedeniyle halk arasında 'mübarek bitki' olarak da anılıyor. Ağırlığının 100 bin katına renk vermesi özelliğiyle bilinen safran günümüzde halen boya, kozmetik, ilaç ve gıda sanayi başta olmak üzere bir çok alanlarda ham madde olarak kullanılıyor. Safranla ilgili kaynaklarda Osmanlı İmparatorluğu döneminde 1858 yılında İngiltere'ye 9 bin 705 kilogram safran ihraç edildiği yer alıyor. Yirminci yüzyılın başlarında, işgücü yetersizliği ve ekonomik güçlükler nedeniyle, ekimi ve üretimi çok gerileyen safranın 1910'lu yıllara gelindiğinde sadece Safranbolu'da üretildiği biliniyor. Bu dönemde 500 kilogramlık üretim ihtiyacı karşılamadığı için 1923 yılından itibaren Avrupa ülkelerinden ithal edilmeye başlanan safranın bugün yıllık yurt içi tüketimi 1 ton kadardır.GRAMI YURT DIŞINDA ALTINDAN DAHA PAHALIBir gram safran kalitesine göre Türkiye'de 15- 20 lira arasında alıcı bulurken, bu rakam yurt dışında 150-250 dolara kadar çıkıyor. Safranbolu İlçe Tarım Müdürlüğü'nde görevli Ziraat Mühendisi Adem Aydın, yaptığı açıklamada, Safranbolu'da her geçen gün safran üreticisinin sayısının artığını belirtti. 2009 yılından itibaren başlatılan çalışmalar sonucunda üretici sayısının arttığını kaydeden Aydın, şöyle devam etti: "Böylece Safranbolu safranının yok olması önlenmiş oldu. Ekim ayının 15'inden sonra bu bitkinin toplanmasına başlanılır. Bir aylık süre içinde toplanmış olunur. Yapılan çeşitli projelerle bu yıl 11 köyde 40 üretici tarafından 39 dönümlük alanda üretim yapılıyor. Havaların iyi gitmesinin üretimde artış olacağını tahmin ediyoruz. Biz 10 kilo civarında safran üretimi yapıyoruz. Türkiye’nin ihtiyacı bundan daha fazla. Durum böyle olunca İran, Afganistan ve Pakistan'dan safran ithal ediliyor. Biz biliyoruz ki en kaliteli safran Safranbolu safranı. Bunun için de adını tescil ettirdik." SAFRAN ÜRETİMİ YAPMAK İSTEYENLERE DESTEKGıda, Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürü Çetin Ayvalık ise "Yeter ki üreticiler safran üretimi yapsınlar. Biz her türlü desteğe hazırız. Üreticilere ücretsiz olarak safran soğanı veriyoruz. Üç yıl sonra verdiğimiz kadar soğanı geri alıyoruz. Fazlası üreticilerimize kalıyor. Bunun yanında her türlü teknik destek de sağlıyoruz. Yeter ki ciddi anlamda üreticilerimiz safran üretimi yapsınlar. Ayrıca kuru alanda üretim yapılan tarım ürünleri arasında en çok maddi anlamda getirisi olan bir üründür. Dekar bazında bir buğday, bakliyat gibi ürünlerden kazanılan paranın kat kat fazlası safrandan elde edilir. Hem de daha az masrafla. Ciddi anlamda 1 dekarın üzerinde bir alanda Safran üretimi yapmak isteyen üreticilere her türlü desteği vermeye hazırız." diye konuştu. "İKTİDARSIZLIKTAN KANSERE KADAR BİR ÇOK ALANDA ŞİFA KAYNAĞI"Safran bitkisinin halk hekimliğinde bir çok alanda şifa dağıtmak için kullanıldığını vurgulayan Ayvalık, "Safran hem modern tıpta hem de halk hekimliğinde ilaç olarak kullanılır. İştah açıcı, balgam söktürücü ve cinsel gücü uyarıcı etkisi vardır. İştahsızlık, bronşit, boğmaca, hazımsızlık, uykusuzluk, iktidarsızlık, gibi rahatsızlıklarda kullanılmaktadır. Ayrıca adet söktürücü ve çocuk düşürücü olarak kullanılmaktadır. Safran küçük dozlarda iyi bir uyarıcı, yüksek dozlarda vücut sıcaklığını arttırıcı, çok yüksek dozlarda ise toksit etkili olup, kuvvetli kanamalara sebep olur. İnsanlar için letal doz 10-12 gram arasındadır. Safran zehirlenmesi özellikle böbreklere yaptığı zarardan dolayı tehlikelidir. Safran, ayrıca kanser araştırmalarında önemli oranlarda kullanılmaktadır. Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri, Japonya, Rusya, İspanya, Fransa, Romanya ve İngiltere'de yapılan kanser araştırmalarında, fareler üzerindeki denemelerden, bazı kanser türleri için umut verici sonuçlar alındığı belirtilmektedir. Ancak, dünyada üretilen safran miktarı, yapılan araştırmalar için yeterli olmamasının yanı sıra çok pahalı bir madde olması nedeniyle, hem araştırma yapılmasını sınırlamakta ve hem de araştırma giderlerini çok arttırmaktadır." şeklinde konuştu."SAFRAN SAFRANBOLU'DA TURİSTİK EŞYA OLARAK DA SATILIYOR"Safranbolu ilçesinde yöresel yemeklerde de kullanılan safran lokum yapımının yanı sıra zerde tatlısı ve pilavlarda da kullanılıyor. İlçede son zamanlarda yerli ve yabancı turistlere ikram edilmek üzere safranlı çay yapılırken, yine özel şişelerde safranlı kolonya ve parfüm ile saç dökülmelerini önlemede etkili olan sabun ve şampuanlar da üretiliyor. Ayrıca özel kutular içinde gramlık safran satışları da yapılıyor. ADI TESCİLLENDİÖte yandan dünyanın en kaliteli safranları arasında yer alan Safranbolu safranı; özellikle Doğu ülkelerinden gelen kalitesi düşük ürünlerin 'Safranbolu safranı' adı altında satılmasından dolayı tescillendi. Yaklaşık 3 yıldır ilçede üretilen safranlar, Safranbolu safranı ismiyle tescilli olarak satıldığından üreticiler de korunmuş oluyor. Safranbolu'nun Karıt köyünden Ayşe Gündem, yaklaşık 3 senedir 3 dönümlük alanda safran üretimi yaptığını belirterek, 80 bin çiçekten yarım kilo safran elde edildiğini söyledi. Gündem, ilçede safrana ilginin artmasını diledi.