"Anadolu'da İtalyan Mimarisiyle Kurulmuş Tek Antik Şehir: Parion"

BURAK AKAY - Biga ilçesi Kemer köyü yakınında yer alan Helenistik dönemin önemli antik liman kentlerinden Parion'un, Anadolu'da İtalyan mimarisinin bir arada bulunduğu tek örnek olduğu belirlendi. Kazı Grubu Başkanı ve Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Vedat Keleş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2014 yılı kazılarında elde edilen bilgi ve buluntuların Parion'un geleceğine ışık tuttuğunu söyledi. İÇDAŞ Çelik, Enerji, Tersane ve Ulaşım AŞ ana sponsorluğunda yürütülen kazılarda çok önemli bir bilgiye ulaştıklarını dile getiren Keleş, şöyle devam etti: "Antik kentte iki hamam yapımız var. Daha önce birinin hamam olduğunu anlamıştık ama yamaç bölümde yaptığımız kazıdaki eserin hamam mı villa mı olduğu yönünde tereddütlerimiz vardı. Bu tereddütlerimizi minimize etmek adına özellikle antik çağlardaki hamamlar konusunda dünyada bu işin en iyi bilim adamlarından biri sayılan Prof. Dr. Fikret Yegül'ü kazı alanına davet ettik. Kendisi bizi kırmadı, iki gün bizimle çok yoğun çalıştı. Sonuçta, yamaçta kazdığımız yer, tamamen İtalyan planlı bir yapı olarak Anadolu'da tek örnek olarak karşımıza çıktı." Keleş, Yegül'ün, buldukları yapının bir lejyon (eski Romalılarda piyade ve süvarinin oluşturduğu askeri birlik) hamamı olduğunu söylediğini aktardı. Bunun çok önemli olduğunu vurgulayan Keleş, "Anadolu'da İtalyan mimarisini taşıma anlamında tek örnek, Parion Antik Kenti'nden çıktı" ifadesini kullandı. Bölgedeki diğer hamamın ise daha kamusal bir yapı olduğu bilgisini veren Keleş, bunun da yine İtalyan mimarisinden izlere sahip olduğunu anlattı. - Kenti kuran mimarlar orduyla gelmiş Parion'daki mimari anlayışla ilgili genelleme yapılabileceğine değinen Keleş, "Bunları birleştirdiğimizde şöyle bir şey ortaya çıkıyor, Parion Antik Kenti'ndeki yapılar, tiyatro bölgesinden çıkan yazıtta belirtilen görkemine uygun olarak direkt İtalya'dan aplike edilmiş yapılardır" diye konuştu. Vedat Keleş, Parion'un, askerlerin yanı sıra mimarların geldiği bir lejyon kolonisi olduğunu bildirdi. Bölgedeki mimariye dikkati çeken Keleş, şunları kaydetti: "Mimarlar, direkt olarak İtalyan mimarisini buraya aplike etmiş. Yamaçtaki 'lejyon hamamı' dediğimiz yapıda bu şekilde düşünmeye yönlendiren bir başka etken ise yapıda ele geçen bulgular. Yapıda ele geçen terekotadaki lejyon kartalları, sandalet kapları, asker botları ve bunların yanında tıp aletleri, bize buranın gerçekten elit bir tabaya hizmet ettiğini gösteriyor. Aynı zamanda burada bazı cerrahi müdahalelerin de yapıldığını anlıyoruz. Bu tespitlerimiz, Parion kazıları için şimdiye kadar bizim düşündüğümüz ama bu yıl artık kesin olarak arkeolojik anlamda da belgelediğimiz bir durumu ortaya koyuyor. Bu da tabii bizi son derece memnun ediyor. Parion, gerek altyapısı gerek ekibi gerekse teknik donanımıyla sadece bölgenin değil, Türkiye'nin en önemli kazılardan biri. Bu, bizim için yeterli değil. Burada gelecek dönemde altyapıyı çok daha sağlamlaştırıp daha güzel ve farklı buluntular elde etmeyi hedefliyoruz."