ADMİR FAZLAGİKJ- Makedonya hükümeti 2018 yılında basım ve dağıtım desteği programı kapsamında maddi destek verilen medya kuruluşlarının listesini açıkladı. Hükümetin sağladığı bu mali destek programına 13 medya kuruluşu başvurmuş, bunlardan 11’nin başvuruları kabul edilerek maddi destek verilmiş. Destek verilen 11 medya kuruluşunun arasında, 15 Temmuz 2016 tarihinde giriştiği başarısız darbeyle 251 insanın şehit olmasına ve 2 bin 200 kişinin yaralanmasına neden olan Fetullahçı Terör Örgütü’yle (FETÖ) iltisaklı “Zaman Makedonya” da yer alıyor.
Makedonya hükümetinin bu kararı ülkede ve bölgede şiddetle yankılandı. Karar ülkedeki Türk partilerin ve sivil toplum örgütlerinin tepkilerine neden olurken, Makedonya’daki farklı etnik topluluklardan vatandaşlar ise sosyal medya aracılığıyla Makedonya hükümetinin FETÖ iltisaklı gazeteyi finanse etmesinden duydukları memnuniyetsizliği ifade ederek Makedon ve Türk halklarının son derece iyi ilişkilere sahip dost halklar olduğunu dile getirdiler.
Türkiye’nin Üsküp Büyükelçiliği de iki ülke arasındaki geleneksel iyi ilişkileri ve Türkiye’nin her alanda Makedonya’ya verdiği desteği hatırlatarak, yazılı medyaya yönelik maddi destek kapsamında FETÖ iltisaklı “Zaman Makedonya” gazetesine destek verilmesini şiddetle kınadı.
FETÖ’nün Makedonya yapılanmasıyla ilgili meseleler uzun zamandır kamuoyu ve ilgili kurumlar tarafından biliniyor. FETÖ mensubu teröristlerin, Türkiye’de seçilmiş meşru hükümeti devirmeye çalıştığı başarısız darbe girişiminden bu yana, FETÖ’yle mücadele konusu Makedonya’da sürekli konuşulmuş, çözümünün elzem olduğu ifade edilmişti.
- “Medya kuruluşları arasında ayrım gözetmeyeceğiz”
AA muhabirinin finansal destek kapsamında FETÖ iltisaklı “Zaman Makedonya” gazetesine neden destek verildiği sorusunu cevaplayan İletişim, Hesap Verilebilirlik ve Şeffaflıktan Sorumlu Devlet Bakanı Robert Popovski, destek verilen medya kuruluşlarıyla ilgili kriterlerin Makedonya Gazeteciler Derneği ve Basılı Medya Derneği aracılığıyla hazırlandığını, bu programa ülkedeki tüm basılı medya kuruluşlarının başvurabileceğini söyledi.
Resmi bir belge kendilerine teslim edilmediği sürece, medya kuruluşları arasında bir ayrım gözetemeyeceklerini kaydeden Popovski sözlerini şöyle sürdürdü: “Siz birçok kişi tarafından konuşulduğunu söylüyorsunuz (“Zaman Makedonya’nın” FETÖ bağlantısı hakkında), ancak bana hiçbir taraftan öyle resmi bir bilgi veya yazı ulaşmadı. Bu yüzden, herhangi birilerinin bazı listelerde olup olmadığı yönündeki bulgular açıkça belirtilmemiş. Hükümetin ve benim konuyla ilgili hiçbir bilgimiz yok. Belki konu hakkında yorum yapılmıştır; belki speküle edilmiştir; belki de bu Türkiye’de resmen kamuoyuna duyurulmuştur; ancak bize herhangi bir yazı ulaşmadı. O yüzden o destek programına başvuran her basılı medya organı hükümetin desteğini aldı”.
Üsküp Büyükelçiliği ile ülkedeki Türk siyasi parti ve derneklerinin konuyla ilgili tepkilerinin dikkate alınıp alınmayacağıyla ilgili soru üzerine ise Popovski şunları söyledi: “Her zaman, her türlü tepki dikkate alınacak. Biz bu konuda açığız. Gazeteci dernekleriyle bunu görüşeceğiz. Hükümet tek başına hareket etmiyor ve bu konuyu ele alacağız. Kesinlikle dikkate alınacak”.
Makedonya Gazeteciler Derneği Başkanı Mladen Çadikovski de projede hangi medya kuruluşlarının yer aldığını bilmediğini, çünkü medya kuruluşlarının bu programa dahil edilmesinin, beli kriterlerin yerine getirilmesiyle gerçekleşen bir prosedür olduğunu söyledi.
FETÖ iltisaklı bir medya kuruluşuna hükümet tarafından destek verilmesine yönelik ifade edilen memnuniyetsizliklerin dikkate alınıp alınmayacağıyla ilgili Çadikovski, kendilerine bu yönde bir talep gelirse, derneğin yönetim kurulu olarak talebin kimden geldiğine bakılmaksızın bunu inceleyeceklerini, ancak “kendilerinin her durumda gazetecilerin tarafında olacağını” söyledi.
- Makedon yetkililerin geçmişteki açıklamaları
Hükümet yetkilileri, Makedonya olarak Türkiye’nin FETÖ ile mücadelesini desteklediklerini defalarca dile getirse de, bu destek açıklamaların ötesine geçmiş değil; bu doğrultuda hiçbir somut adım atılmadı. Aksine, görüldüğü gibi Makedonya hükümeti FETÖ iltisaklı “Zaman Makedonya” gazetesine yaklaşık 15 bin avroluk bir finansal yardım da sağlıyor.
Hatırlanacağı üzere, Makedonya Başbakanı Zoran Zaev 21 Aralık 2017 tarihinde Makedonya’daki Türklerin 21 Aralık Türkçe Eğitim Bayramı kutlamaları kapsamında, Makedonya’nın Türkiye’yi FETÖ ile mücadelesinde desteğini ifade etmişti. Zaev “Makedonya terör örgütü FETÖ’ye karşı Türkiye’yi destekliyor ve bunu gelecekteki dostluğumuzla göstereceğiz” ifadelerini kullanmıştı. Aynı etkinlik kapsamında Başbakan Zaev, ülkesinin hedefleri için NATO üyesi olan Türkiye Cumhuriyeti’nden kayıtsız, şartsız, tam destek aldıklarını da belirtmişti. Türkiye’nin Makedonya ordusunun en büyük destekçilerinden biri olduğunu hatırlatan Zaev, iki ülkenin savunma bakanlıkları arasında imzalanan, 1,5 milyon dolarlık yardımı içeren askeri ve mali işbirliği anlaşmasını hükümetin kabul ettiğini açıklamıştı.
Makedonya Dışişleri Bakanı Nikola Dimitrov da iki hafta önce Ankara’ya gerçekleştirdiği ziyaret kapsamında, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile düzenlenen ortak basın toplantısında, Makedonya'nın terörle mücadelesinde Türkiye’nin yanında durduğunu ifade etmişti. Dimitrov “Türkiye’nin terörle mücadelesinde her zaman yanında olmaya devam edeceğiz. Bu bağlamda hem ulusal hem de uluslararası yükümlülüklerimiz çerçevesinde Türkiye’ye yardımcı olmak için hem isteğimiz, hem de siyasi irademiz mevcuttur” ifadelerini kullanmıştı. Türkiye ile ilişkilerini “romantik” kelimesiyle tasvir etmek istediğini söyleyen Dimitrov, “İki ülke arasındaki ilişkiler o kadar yakın, o kadar iyi ki mevcut ideolojilerden çok fazla etkilenmiyor. Halklar arasında o kadar derin bir dostluk var ki bunun daha da iyileştirilmesi çok zor. Ancak biraz daha odaklanarak daha da iyi hale getirebiliriz” şeklinde konuşmuştu.
Makedonya’nın stratejik hedefleri olan Avrupa Birliği (AB) ve NATO üyeliklerini Türkiye’nin en güçlü şekilde desteklediği biliniyor. Bağımsızlığından itibaren Türkiye, Makedonya’yı anayasal ismiyle tanıyor. Makedonya’nın anayasal isminin geçmediği tüm NATO belgelerinin sonundaki dipnotta ise Türkiye “bu ülkeyi anayasal ismi olan Makedonya Cumhuriyeti” olarak tanıdığını belirtmişti. Bunların yanı sıra Türkiye, Makedonya ve Yunanistan arasındaki isim sorununu çözen Prespa anlaşmasının onaylanmasını, Makedonya’nın NATO ve AB üyelikleri önündeki engelin ortadan kalkmasına istinaden memnuniyetle karşılamıştı.
- Makedonya ile Türkiye arasında uzun yıllara dayanan stratejik ilişkiler
Makedonya’nın NATO Ulusal Koordinatörü Stevo Pendarovski, Makedonya ile Türkiye arasındaki dostluk ve stratejik ilişki hakkında geçen yıl AA muhabirine değerlendirmelerde bulunmuştu. Türkiye’nin Makedonya’yı bağımsızlığından beri karşılık beklemeden desteklediğini vurgulayan Pendarovski, “Stratejik ortaklarımız arasında bir karşılaştırma yapılırsa, ABD’yi dışarıda tuttuğumuzda, Türkiye sürekli yardım konusunda ilk sırada. Hatta ABD’den daha tutarlı bir biçimde destek verdi ve bu Türkiye’de hangi iktidar olduğuna bakılmaksızın yapıldı” demişti.
FETÖ’nün sadece Türkiye’nin güvenliği için değil, yapılanmasının bulunduğu tüm ülkelerin güvenliği için tehdit teşkil ettiği ortaya çıktığı halde, Türkiye’nin FETÖ’yle mücadelesi doğrultusunda Makedonya’da alınan herhangi bir tedbir görülmüyor.
Makedonya’daki faaliyetlerine 2005 yılında başlayan Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), bu ülkede eğitim, sağlık, altyapı ve kültürel mirasın korunması gibi birçok alanda 900’den fazla projeyi hayata geçirdi. Üsküp Yunus Emre Enstitüsü (YEE), Makedonya Silahlı Kuvvetleri ve Savunma Bakanlığı çalışanlarının da katılım gösterdiği Türkçe kursları da olmak üzere birçok farklı kültürel ve bilimsel faaliyet düzenliyor. Siyaset ve kültürün yanı sıra, Makedonya’daki Türk şirketleri, başta basketbol olmak üzere farklı spor kulüplerine de sürekli destek sağlıyorlar.
İki ülke arasındaki siyasi, ekonomik ve kültürel işbirliğin yanı sıra altını çizmemiz gereken önemli konulardan biri de Türk ve Makedonya halklarının karşılıklı olarak beslediği saygıdır. Balkan bölgelerinde uzun yıllar boyunca birlikte yaşamalarından kaynaklanan yakınlıktan, ortak kültürel ve tarihi değerlerden dolayı bu iki halk birbirlerini kardeş olarak kabul ediyor.
FETÖ 15 Temmuz 2016’da gerçekleştirdiği başarısız darbe girişimiyle, vatanını darbecilerden korumak için sokağa çıkan masum vatandaşlara acılar yaşatırken yüzlerce insan şehit düşmüş, binlercesi de yaralanmıştı. Türkiye vatandaşları ve Makedonya’daki Türkler, FETÖ teröristlerine verilen her türlü desteğin, hain eylemden dolayı halen iyileşmemiş yaralarına tuz bastığını, Makedonya’ya ve halkına her alanda koşulsuz olarak destek veren Türk devletine ve milletine yönelik samimi, kardeşçe ve dostça yaklaşımı sorgulattığını ifade ediyor.
Tüm bu sebeplerden dolayı, Makedonya’daki Türk toplumu ve Türkiye vatandaşları, Makedonya kurumlarının FETÖ’yle mücadelede daha ciddi bir yaklaşım sergilemesini bekliyor; terörle mücadele konusundaki adımların, Makedonya’nın üst düzey temsilcilerinin “dost ve kardeş” söylemiyle uyumlu olması yönünde beklentilerini ifade ediyor. Çünkü Makedon halkının da bildiği eski bir söze göre “Dostumun düşmanı benim de düşmanımdır”.