Parlamenter sistemden başkanlık sistemine geçişi öngören ancak içeriğinde "Başkan" yerine "Cumhurbaşkanı" ifadesi kullanılan anayasa değişikliği teklifinde15. ve 16 maddeler TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.
16'ıncı madde için yapılan oylamada 341 kabul, 134 ret, 1 çekimser, 3 boş, 3 geçersiz oy çıktı. Bu maddeyle Anayasa değişiklik teklifinde önerilen hükümet sistemine uyumluluk için anayasanın farklı maddelerindeki bazı ibareler değiştiriliyor ya da metinden çıkarılıyor.
Oylama öncesi Genel Kurul'da konuşan Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz, başkanlık sistemine göre düzenlene yeni hükümet sistemi için "Parlamenter sistem ne yazık ki ülkemizde bir yandan kurumlararası rekabete hatta çatışmaya yol açıyor" dedi.
CHP İzmir Milletvekili Zekeriya Temizel ise 16. maddenin okunmasının dokuz dakika sürdüğünü belirtirken, "60 maddeyi tek bir maddenin içerisinde değiştiremezsiniz" itirazını getirdi.
15. madde de 341 oyla kabul edildiCumhurbaşkanının bütçe yetkisini düzenleyen 15'inci madde de 341 oyla kabul edildi.
Maddenin görüşmeleri sırasında söz alan CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, AKP'nin "oldu bitti" şeklinde bütün maddeleri geçirmeyi planladığını bunun ahlaki açıdan uygun olmadığını söyledi.
Altay, maddeler üzerindeki oylamalarda düşünerek oy kullanacaklarını açıkladı.
CHP'nin 'düşünerek oy kullanma' eylemiyle, 15. maddenin oylaması 1,5 saat sürdü.
İkinci tur Çarşamba başlayabilirGenel Kurulda, 18 maddelik Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin birinci tur görüşmeleri 9 Ocak Pazartesi günü başlamıştı.
Günde yaklaşık 3 maddenin görüşüldüğü Genel Kurulda, bugün son iki madde; 17. ve 18. maddeler görüşülecek.
Birinci tur görüşmelerinin bugün tamamlanması halinde, TBMM İçtüzüğünün 93. maddesi gereğince48 saat sonra yani Çarşamba günü ikinci tur görüşmelere başlanacak.
İkinci tur belirleyici olacakİkinci tur, Anayasa değişikliği teklifinin TBMM'de kabul edilmesi için belirleyici olacak. Çünkü ilk turda maddeler 330 oyun altında bir kabulle geçmiş olsa bile ikinci tur oylamada bu sayının üstüne çıkılması maddenin kabul edileceği anlamına geliyor.
TBMM Genel Kurulunda, ikinci turda, teklifin tümü ve maddeleri görüşmeye açılmayacak.
Vekiller, maddeler ve teklif üzerine konuşma da yapmayacak, sadece maddeler üzerinde verilen değişiklik önergeleri görüşülecek.
Birinci turda üzerinde değişiklik önergesi bulunmayan bir madde hakkında ikinci turda önerge verilemiyor.
İkinci turda da teklifin kabul edilmesi için Meclis üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun, yani en az 330 milletvekilinin "EVET" oyu vermesi şartı aranıyor. Bu oylamalar gizli yapılacak.
İkikinci turda, 330'un altında oy alan madde tekliften düşecek.
Teklifin tamamının oylamasında da kabul oylarının 330'un altında kalması halinde anayasa değişiklik teklifi tamamıyla düşecek.
TBMM Genel Kurulunda kabul edilmesi halinde teklif, Cumhurbaşkanınca da onaylanıp Resmi Gazete'de yayımlandıkdan 60 gün sonraki ilk pazar günü referanduma sunulacak.
Teklifin halkoylamasında kabul edilmiş sayılması için, kullanılan geçerli oyların yarısından bir fazlasının "EVET" olması gerekiyor.
Reddedilirse bir yıl içinde bir daha verilemiyorTBMM tarafından reddedilen kanun tasarı veya teklifler, redddilmesinin üzerinden 1 yıl geçmedikçe aynı yasama dönemi içinde tekrar TBMM'ye getirilemiyor.
Cumhurbaşkanı, anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları, bir daha görüşülmek üzere TBMM'ye geri gönderebiliyor. Cumhurbaşkanın bu kanunları 15 gün içerisinde incelemesi gerekiyor.