DENİZLİ (İHA) - Denizli Devlet Hastanesi (DDH) Başhekim Yardımcısı Beyin Cerrahi Uzmanı Dr. Veli Çıtışlı, ansızın hapşırma veya öksürmenin disk kaymasına neden olabileceğini belirtti.
Sırt ve bel sorunlarıyla ağrılı rahatsızlıkların en sık rastlanan nedeninin disk kayması olduğunu belirten DDH Başhekim Yardımcısı Dr. Veli Çıtışlı, "Omurga kemiklerinin yanlarındaki kanalcıklar içinden geçen sinir kökleri bası nedeniyle kanalcık içinde sıkışarak ağrılara ve bölgesel kas spazmlarına neden olur. Kimi durumlarda ise, disk köklerin doğrudan baskı olmadığı halde, sinir köküne ulaşan disk parçacıkları sinir köklerine etki yaparak aynı tür ağrılara neden olabilir. Disk kayması olduğundan en sık görülen diğer bir belirti de, halk arasında 'siyatik' olarak bilinen, kalçalardan bacaklara ve sıklıkla ayaklara kadar uzanan ağrılardır. Zamanla normal hareketi kısıtlayabilir. Ancak, vakaların büyük bir bölümü zamanla tam olarak iyileşir. Sırt ağrısının birçok nedeni vardır; disk kayması bunlardan yalnızca biridir" dedi.
Uzman Dr. Çıtışlı, disk kaymasının, diskin dış tabakasının en zayıf olduğu yerde, yani her omur hizasında omurilikten çıkan sinir köklerinin önünde görüldüğünü ifade ederek, "Kişinin omurilik kanalı biraz darsa, fırlayan disk maddesi bu düzeyde sinire baskı yaparak disk kaymasının bilinen belirtilerini ortaya çıkarır. Belkemiği en çok sırtın alt bölümüne rastlayan düzeyde yüklenmeye uğrar. Dolayısıyla, diskin en yetersiz kaldığı yer burasıdır. Ancak diskler, belkemiği kanalı boyunca, her düzeyde kayabilir" diye konuştu.
Disk kaymasının nedenlerini açıklayan Uzman Dr. Çıtışlı, disk kayması için sert dış tabakada bir çatlak olması gerektiğinin altını çizerek, "Bu da genellikle normal yaşlanmanın bir sonucu olarak, doğal yıpranmaya bağlıdır. Özellikle ağır bir nesneyi uygunsuz bir biçimde kaldırma, düşme, ansızın öksürme ve hapşırma, yumuşak disk çekirdeğinin çatlaktan çıkmasına ve şiddetli bel ağrısına yol açabilir. Kayan bir disk sinir köküne baskı yaptığında, belirtiler sırtla belde ve sinir kökünün dağıldığı bölgede olur. Bu bölge sırtın alt kesiminde ise ağrı bacaklarda da hissedilir. Hasta, bel ve sırttaki belirtilerden biri olan şiddetli ağrının yerini tam olarak söyleyemez. Özellikle başlangıçta belkemiğinin iki yanında uzanan kaslarda ağrılı kasılmalar da olur. Hasta hareket edince ağrısı artar, sırtüstü yatınca rahatlar. Öksürme ve aksırma, fırlamış disk maddesini daha da dışarı çıkarıp, sırtta ve bacaklarda keskin ağrılar yapabilir. Sırtın alt bölümündeki bir disk kayması, siyatik sinirini uyarır ve ağrı uylukta, baldırda, topuk ve ayakta hissedilir. Bu ağrı siyatik ağrısıdır" şeklinde konuştu.
"DİSK KAYMASININ TEDAVİSİ DİNLENME" Disk kaymasının başlıca tedavisinin dinlenme olduğunu vurgulayan Uz. Dr. Çıtışlı, "Akut disk kayması olan insanların yüzde 90'dan fazlasında durum, yatakta dinlenmeyle düzelir. Doktor muayenesi sonucu belirgin bir disk kayması saptamışsa, hastaya sırtüstü yatarak dinlenmesi sağlanmalıdır. Düz yatışta, yumuşak iç maddenin taşmasına yol açan disk baskısı en düşük düzeydedir. Ayakta duruşta ise basınç, daha fazladır. Oturma ve eğilme gibi sırtın büküldüğü durumlarda ise, basınç iyice artar. Yumuşak bir yatak da sırtın bükülmesine neden olur. O yüzden en iyisi yatağın altına bir tahta yerleştirmek ya da yer yatağında yatmaktır" dedi.
Uz. Dr. Çıtışlı, disk kayması rahatsızlığında hemen ayağa kalkmanın hastalığın yinelenmesine neden olabileceğini kaydederek şunları söyledi:
"Ağrı kesici ilaçlar ağrıyı azaltır ama tam olarak kesmez. Kas gevşetici ilaçlar da ağrılı kas spazmını giderir. Hastaların çoğu, birkaç günle üç hafta arasında yatakta dinlenerek düzelir. Dinlenmeyle iyileşmeyen hastaların başka yöntemlerle tedavi edilmesi gerekir. Bir süre bir hastanede yatmaları ve belki ağrının azaltılması için bacaklarına çekme uygulanması iyi gelebilir. Yine iyileşmeyenler özel bir röntgenle incelenir. Diskte kayma varsa, sürekliliği bozarak, boyanın dağılımında bir çentik olarak belirir. Disk kaymalarında ameliyat ancak dinlenme yetersiz kalmışsa, sinir köklerinin işlevinin bozulduğuna ilişkin belirtiler varsa ve idrar kesesiyle üreme organlarının sinirleri etkilenmişse uygulanır. Omurilik sinir kökleriyle birlikte hafifçe yana itilir ve disk çıkarılır. Hastalar genellikle ameliyattan iki hafta sonra ayağa kalkabilir. Disk kaymasında, fizik tedavi gibi başka tedavi yöntemleri de yararlı olabilir. Fizik tedavide, ağrıyı zamanla azaltan ısı tedavisi ve çekme egzersizleri uygulanır. Çekme, bir olasılıkla kas spazmını da çözerek, ağrıyı azaltır. Egzersiz sırt ve karın kaslarını güçlendirerek, bu kasların belkemiğine ve sırt eklemlerine binen yükün bir bölümünü almasını sağlar. Ancak, bu uygulamaların hiçbiri, iyileşme sürecini hızlandırmaz; yalnız hastayı rahatlatır."
Bazı hastaların tedaviden sonra bile tam olarak iyileşemediğini belirten Çıtışlı, "Böyle durumlarda, ağır uğraşları olanların daha hafif işlere geçmesi gerekir. Sırtı yormayacak biçimde yaşamalıdırlar. Akut disk kayması geçirenlerin büyük bir bölümü tümüyle iyileşmekte ve daha önceki çalışma düzenine dönebilmektedir" ifadelerini kullandı.