Meclis'te görüşmeleri süren Torba Yasa, çalışma hayatında neleri değiştirecek?
Doğum borçlanması, tüp bebek uygulaması, taşeronların durumu, yeraltında çalışan işçilere getirilen haklar, soma maden işçilerimizi ilgilendiren hususlar, gurbetçilerin erken emekliliğini ilgilendiren hususlar, 9,5 milyarlık GSS prim yapılandırması, 100 milyarlık diğer sigorta prim alacağı yapılandırması, 450 bin işverenin 100 altındaki borçlarının silinmesi gibi onlarca konunun yanıtını Sosyal Güvenlik Uzmanı Ali Pekten verdi.
Ali Pekten'in Hürriyet gazetesinde yayınlanan yazısından çalışma hayatına ilişkin detaylar şöyle:
DOĞUM BORÇLANMASINDA ANNE AYRIMI KALKTI
İlk defa 2008 yılı Ekim ayında uygulanmaya başlanılan doğum borçlanması halen sadece işçilerimiz yani SSK’lılar için uygulanmaktadır. Yani Bağ-kur’lu ve devlet memur anne yararlanamamaktadır. Halen SSK’lı annelerimiz ise işe girdikten sonra doğum yaptıysa ve çocukta sağ ise her çocuk için 2 yıl olmak üzere toplamda 2 çocuk için 4 yıllık süre yani 1.440 gün borçlanabilir. Bundan böyle artık vergi mükellefi olarak Bağ-Kur kapsamında olup gebelikle beraber vergi mükellefiyetinden ayrılan ve daha sonra doğumdan sonrada aranan şartları taşıyan Bağ-kurlu anneler ile memur annelere de ilk defa memurluktan sonraki dönemde doğumlarını borçlanma imkânı getiriliyor. Ancak bunun yanında askerlik borçlanmasında olduğu gibi doğum borçlanması başlangıcı, eskiden olduğu gibi sigorta başlangıcını geriye çekmeyecek olup, sadece sigortalılık gününü arttıran bir unsur olacaktır.
KAÇ ÇOCUK İÇİN DOĞUM BORÇLANMASI YAPILIR?
Halen uygulanılan 2 çocuk için toplamda 4 yıllık borçlanılma süresi torba yasadan sonra 3 çocuk için 6 yıllık süreye çıkarılmış olunacaktır. Borçlanma tutarı ise 30 hazirana kadar günlük 11,43 TL, yıllık da minimum 4.114 TL olarak hesaplanmaktadır. Sosyal güvenlik sisteminde yıl 365 gün değil 360 gün olarak esas alınmaktadır.
TÜP BEBEK DENEME ŞANSI ARTIYOR
Torba yasada yapılan SGK kanunundaki değişiklikle, tedavisinin başka tıbbî bir yöntemle mümkün olmaması nedeniyle yapılacak yardımcı üreme yöntemi tedavisinde deneme sayısını 3 e çıkarılmaktadır. Böylece artık anne adaylarından alınacak katılım payı ilk denemede %30, ikinci denemede % 25 üçüncü denemede %20 oranında alınarak tedavi desteklenecek.
Tüp bebek tedavisinden faydalanabilmek için aranılan şartlarda değişiklik yok…
- Tüp bebek tedavisi için SGK yasasında yer alan;
a) Sigortalının en az 5 yıl genel sağlık sigortalısı veya hak sahibi olması,
900 gün GSS primi ödemiş olması,
b) 23 yaşından büyük 39 yaşından küçük olması,
c) Son üç yıl içinde diğer tedavi yöntemlerinden sonuç alınamamış olduğunun Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucuları sağlık kurulları tarafından belgelenmesi,
d) Uygulamanın yapıldığı tıbbî merkezin Kurum ile sözleşme yapmış olması,
şartları halen geçerli olup uygulama bu şekilde devam edecektir.
Terör mağduru ve hak sahipleri için tüp bebekten faydalanma kolaylaştırılıyor...
- Normal sigortalılar için aranılan 900 gün GSS prim ödeme şartı ile son 3 yılda diğer tedavi yöntemlerinden sonuç alınmamış olması şartları bu kimseler için aranmayacak.
TÜP BEBEK İÇİN HASTANEYE AYRICA PARA ÖDENECEK Mİ?
2014 Sağlık Uygulama Tebliği 1.9.2 bölümde ilave ücret alınmayacak kişiler, 1.9.3 bölümünde ise ilave ücret alınmayacak haller sayılmaktadır. Tüp bebek tedavisinde anne adayları ilave ücret ödeyecek olup, SGK tarafından sağlanan 1.240 TL tutarın 2 katına kadar yani 2.480 TL’ye kadar hastaneler ilave ücret alabilmektedir.
YERALTINDA ÇALIŞAN İŞÇİLERLE İLGİLİ DÜZENLEMELER
1) Yeraltı Maden İşçileri için haftalık 36 saat çalışma yeterli olacak…
- İş Kanununda halen haftalık çalışma süresi 45 saat olarak uygulanmaktadır. İşçimiz haftalık 45 saat çalışmakta ve karşılığında bir günlük ücretli hafta tatili elde etmektedir. Soma faciasının ardından, İş Kanununda halen uygulanan haftalık 45 saat çalışma süresi torba yasada yapılan düzenleme ile yeraltı maden işlerinde çalışan yaklaşık 55 bin işçimiz için haftalık 36 saat olarak değiştirilmektedir.
2) Yer altı maden işçilerimiz yılda 4 gün fazla ücretli izin kullanacak...
- Torba yasada ayrıca yıllık ücretli izin süreleri maden işlerinde çalışanlar için 4 er gün arttırılıyor.
3) Yeraltı maden işyerlerinde çalışan işçiler işe girdiği gün iş güvencesi kapsamına alınıyor…
- Yeraltı maden işyerlerinde çalışan işçiler için iş güvencesi yasası kapsamına girebilmek için aranan 6 aylık kıdem süresi artık aranmayacak.
4) Yeraltı maden işçilerine 5 yıl erken emeklilik geliyor…
- Yeraltı işlerinde maden ocakları (elementer cıva bulunduğu saptanan cıva maden ocakları hariç), kanalizasyon ve tünel yapımı gibi yer altında yapılan işlerde çalışan sigortalıların bu işlerde fiilen çalışmadıkları ücretli izin, sıhhi izin, yıllık izin, eğitim ve kurs süreleri ile resmi tatil günlerinin de fiili hizmet süresi zammı kapsamında değerlendirilerek bu kapsamda çalışan yaklaşık 55 Bin sigortalıya erken emeklilik hakkı verildi. Bu durumdaki işçilerimiz artık en erken 55 değil 50 yaşında emekli olabilecek.
5) Soma faciasında ölen sigortalının, SGK’ya olan her türlü borçları siliniyor...
6) Soma faciasında ölen sigortalının, hak sahiplerine koşulsuz şartsız gelir veya aylık bağlanıyor...