Adaleti sağlamak ve vatandaşların borçlu oldukları kişileri ya da kuruluşları mağdur etmemek adına bazı önlemler alınmıştır. Borçlu olan kişilerin mevcut borçlarına ve bu borçları ödemeleri gerektiği tarihe bağlı olarak mal varlıklarına el konması bu önlemler arasında yer alır.
Araç sahiplerinin araçları üzerinde ödenmemiş olan bir borçları ya da ödenmemiş cezaları varsa araç hak mahrumiyeti söz konusu olur. En çok da ikinci el bir araç satın almayı düşünenlerin en dikkat ettiği konu budur.
Yetkili olan kurum ve kuruluşlarda satın alınmak istenen araç için araç hak mahrumiyeti durumu olup olmadığı sorgulanabilmektedir. Eğer araç sahibinin bir borcu varsa aracı üzerinde araç hak mahrumiyeti oluşur.
Araç hak mahrumiyeti doğrultusunda mevcut araç üzerinde araç sahibine açılan bir icra takibi durumu ya da haciz şerhi söz konusu olabilir. Bu tür durumlar araçta hak mahrumiyeti ifadesi ile tanımlanır.
Araç sahibini aracı üzerindeki hakkından mahrum eden bu durum belli şartlar yerine getirildiği takdirde kaldırılabilmektedir. Bir aracın üzerinde hak mahrumiyeti olup olmadığı çeşitli yollar üzerinden öğrenilebilmektedir.
Bir aracın üzerinde hak mahrumiyeti durumu olup olmadığı genel olarak araç sahibinin bir borcunu ödememesi sonucunda icra dairesi, vergi dairesi ya da SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) tarafından takibe alınabilir.
Araca ait haciz durumu ve aracın hak mahrumiyeti sonucu araç bağlanabilir, yedi emin adı verilen bölüme çekilebilir ve hatta tüm işlemler sonucunda araç satışa çıkartılabilir. Tüm bu olasılıklar aracın satış durumu söz konusu olunca ilgili yetkili kurumlarca ortaya çıkartılır.
Eğer bir araç sahibine ait olan araçta hak mahrumiyeti varsa o araç üzerindeki hakkı elinden alınır. Ancak aracın üzerinde bulunan haciz şerhine neden olan icra dosyası ortaya çıktıktan sonra haczin kaldırılması da mümkün olur.
Bunun için mevcut olan borç tüm faizi ya da cezası ile ne kadarsa öğrenilir ve ödeme yapılır. Borç ödemesi yapıldıktan hemen sonra icra dairesine başvurulur ve aracın üzerindeki haciz şerhinin kaldırılması talep edilir.
Hak mahrumiyeti durumu söz konusu olan araç, araç sahibinin ödemekle yükümlü olduğu borç ödenmediği sürece çeşitli işlemlere maruz kalır. Bu işlemlerin ve borç ödenmesinin takibi sonucunda ödeme yapılmazsa aracın satışı dahi gerçekleşebilir.
Mahrumiyeti olan araçlar borçları ödenmezse yetkili kurumlarca başlatılan işlemlere tabi tutulur. Başlatılan işlemler dahilinde aracın trafikten men edilmesi, çekilmesi de söz konusu olur.
Üzerinde yakalama kararı bulunan ve de hukuki olarak hacizli olarak belirlenen araçlar trafikte yakalanırsa ya da bir şekilde trafikte oldukları tespit edilirse yapılan çevirmelerin sonucunda bağlanır.
Bir araç sahibine ait aracın üzerinde hak mahrumiyeti, icra takibi gibi borçlu olduğuna dair yetkili kurumlar tarafından tespit yapıldığı zaman hak mahrumiyeti ve hacizli olan araçlar bağlanabilir.
Araç hak mahrumiyeti sorgulaması yapıldıktan ve aracın üzerinde hak mahrumiyeti, icra takibi ya da haciz durumu olduğu tespit edildikten sonra aracın üzerindeki bu durumları kaldırabilmek mümkün olur.
Borcu bulunan ve trafikten de men edilen araçlar üzerindeki araç hak mahrumiyeti kaldırma işlemi de borcun ödenmesine bağlı olarak gerçekleşebilir. Eğer borç ödenmezse aracın tüm hakları sahibinden alınır.