Ülkemizde en çok yetiştirilen tahıllardan biri de arpadır. Türkiye dışında Amerika, Fransa ve Almanya'da da sıkça yetişir ve tüketilir. Yüksek oranda lif içerdiği için diğer tahıl ürünlerinden daha farklı yararları bulunur. Arpa birçok şekilde tüketilebilen bir tahıldır. Una dönüştürülerek farklı hamur işlerinde kullanılabilir. Ayrıca arpa suyu, arpa ezmesi ve arpa lapası da yapılabilir. Hem yiyecek hem de içecek olarak tüketilmesi mümkün olan bir tahıl ürünüdür. Ekonomik açıdan da son derece değerlidir.
En sağlıklı tahıl ürünlerinin başında gelen arpa pişirilerek tek başına tüketilebilir. Ayrıca pilav, çorba gibi yemeklerin, içeceklerin ya da salataların içine de haşlanarak ya da kavrularak eklenebilir. Sirke ile bir araya geldiği zaman cilt hastalıklarında faydalı olduğu bilinir. Arpadan yapılan un birçok hamur işi üründe de kullanılır. Arpa, çayı da yapılan bir tahıl ürünüdür. Özellikle soğuk kış günlerinde bağışıklık sistemini güçlendirerek vücudun hastalıklara karşı daha dirençli olmasını sağlar. Bazı kişiler arpayı kahveye katarak tüketmeyi tercih ederler. Günlük yemeklerde de kullanılacağı gibi arpanın ezmesi de yapılabilir. Arpanın nasıl tüketileceği damak tadına göre değişkenlik gösterir.
Arpa nasıl kaynatılır?
Arpa kaynatılarak da tüketilebilir. Bunun için belirtilmiş özel bir teknik yoktur. Kaç kişilik hazırlanacaksa ona göre ölçülen arpa tencereye eklenir. Üzerine 1.5 su bardağı su koyulur ve bu şekilde kaynatarak kullanılabilir. Kaynatılmış arpa tanecikleri salatalara eklenebilir. Arpa suyu da pek çok faydası olan sudur. Arpa suyu düzenli tüketilirse böbreklerin çalışmasına iyi geldiği gibi böbrek taşlarının erimesine ve düşmesine de faydalıdır. İdrar yolu rahatsızlıklarına iyi gelir, idrar yolu enfeksiyonlarının önüne geçebilir.
Arpa ezmesi nasıl yenir?
Kilo vermek isteyen kişilerin diyet programlarına eklediği arpa daha çok ezme hâlinde tüketilir. Hazır olarak satın alınabilen arpa ezmesine kuru meyveler ve süt eklenerek yenir. Arpa ezmesi yulaf gibi tüketilebilir.
Damak tadına ya da tercihe göre arpa haşlanarak da tüketilebilir. Haşlama arpa hazırlamak için iyice yıkanan ve temizlenen arpalar su içinde birkaç saat bekletilmelidir. Bu işlem arpanın daha kısa süre içinde haşlanmasını sağlar. Suda birkaç saat bekletilen arpalar tencereye alınarak yaklaşık bir saat boyunca haşlanır. Elde edilen haşlanmış arpa tercihe göre seçilen bazı baharatlarla ya da yoğurt ile tüketilebilir. Ayrıca salataların ya da çorbaların içinde de kullanılabilir. Haşlanan arpanın suyu da tüketilir.
Birçok farklı formda hazırlanarak tüketilebilen arpanın suyu da içilebilir. Ne kadar hazırlanacaksa ona göre ölçüler değişebilir. Yaklaşık bir su bardağı kadar arpayı iyice yıkayın. Yıkadığınız arpaları bir kaba koyarak üzerini geçecek kadar su ekleyin ve arpayı 2 saat suda bekletin. Böylece arpalar yumuşayacak ve daha kolay kaynatılabilir hâle gelecektir. 2 saat dinlendirdiğiniz arpayı süzüp tekrardan durulayın. Bir tencerenin içine arpaları koyu ve üzerine bir, bir buçuk su bardağı su ekleyip ateşi açın ve arpaları haşlamaya bırakın.
Arpalar haşlandıktan sonra arpa tanecikleri salatalara eklenebilir ya da yoğurta karıştırıp yenebilir. Bir süzgeç yardımıyla taneleri ayırdıktan sonra arpa suyunu soğuduktan sonra direkt olarak tüketebilirsiniz.
En zengin içeriğe sahip olan tahıl ürünleri arasında yer alan arpa hangi formda tüketilirse tüketilsin türlü faydalar sağlar. Halk arasında ömrü uzattığına inanılan arpanın bilinen bazı faydaları şu şekilde sıralanabilir:
Her besin için geçerli olduğu gibi arpa da önerilen miktardan daha fazla tüketildiği zaman bazı yan etkilere neden olabilir. Anne adayları, kronik rahatsızlıkları bulunan kişiler, ciddi bir rahatsızlığın tedavi sürecinde olanlar ya da alerjik bünyesi olan kişiler daha dikkatli olmalıdır. Doktor tavsiyesi ya da önerisine istinaden kullanılması daha doğru olacaktır. Aksi takdirde farklı bünyeler için farklı yan etkiler görülebilir: