Doktorunuz DNA'nıza göre sizin için mükemmel bir diyet programı hazırlasa nasıl olur? Bu kulağa gelecekten bir kavram gibi gelse de, bilim insanları doktorların önümüzdeki beş sene içinde tamamen kişiye özel bir diyet hazırlayabileceğini söylüyor. Genoma özel diyetler hiçbir diyetin işe yaramadığı kişiler için çözüm olabilir.
Yapılan yeni araştırmalarla, genetik ve obezite arasındaki ilişki tekrar güçlü bir şekilde kanıtlandı. Araştırmacılar, bu ikisi arasındaki korelasyonu deneyip bulmak için genetik testleri, kilo dalgalanmalarıyla ilgili araştırmaları ve genomla ilgili araştırmaları analiz etti.
Obeziteyle ilişkili birden fazla sayıda gen tespit edildi, ancak araştırmacılar bu genlerin her birinin insan vücudu üzerindeki etkisinin tam olarak ne olduğunun açık olmadığını belirttiler. Örneğin genlerden biri, enerjiyi normal aktivite sırasında yakmak yerine otomatikman yağ olarak depoluyor, peki ama neden?
Araştırmacılar, "Yine de obezite ve vücut kompozisyonunun genetik temeli düzgün olarak belirlendi. Aile ve ikiz kardeş araştırmaları da, bir kişinin genetiğinin kilo kaybı veya kilo alma üzerinde önemli bir rolünün olduğunu gösteriyor." şeklinde konuştular.
Genetik bilimci ve araştırmanın sözcüsü Dr. Molly Bray, 2002 yılından itibaren DNA'ya özel diyetlerin kişiye özel kilo verme programlarına entegre edileceğini, ancak çoğu diyette olduğu gibi ancak etkili bir egzersiz programıyla birleştirince işe yarayacağını belirtti.
Hastadan alınan tükürük örneğini analiz eden bir bilgisayar algoritmasıyla kişiye özel diyet programı hazırlanabilecek. Kişi için ideal yeme planı hazırlarken, kişinin DNA'sına ek olarak, yaşadığı çevre, hareketlilik derecesi, yeme tercihleri (vejetaryen, vegan vb.) ve stres seviyesi de dikkate alınacak.
Bray'e göre, insanlar genetik özelliklerinin obezite risklerini artırdığı konusunda bilgi sahibi olunca kilo verme çabalarını bir kenara bırakmayacaklar, hatta bazı durumlarda bu daha çok çaba sarf etmeleri için motive edici bile olabilir:
"İnsanlar genlerinin kilo verme başarıları üzerinde etkili olduğunu duyunca, 'Harika, artık egzersiz yapmama gerek yok' demiyorlar. Tam tersi, 'Teşekkürler. Sonunda kilo vermenin benim için diğer kişilere göre daha zor olduğu onaylandı.' diye düşünüyorlar. Kendilerine kızmaktan vazgeçiyorlar ve bir fark yaratmak için daha çok motive oluyorlar."
Geliştirilmekte olan genetiğe dayalı diyet konsepti, insanların sürdürülebilir yeme alışkanlıkları edinmesine yardımcı olacak şekilde tasarlanabilir, doktorların ve beslenme uzmanlarının obeziteyle mücadele eden hastalara ulaşıp onların ideal kilolarına ulaşmalarına yardımcı olmalarını sağlayabilir.
Bray, "Tabi ki en iyi yaklaşım, en baştan fazla kilo alımını önlemek olmalı. Ancak şu anda obez olan ve genel sağlık durumlarını iyileştirmek amacıyla uzun vadeli kilo kaybı için acil olarak daha etkili stratejilere ihtiyaç duyan milyonlarca insan var" şeklinde konuşuyor.
Obezite ve DNA arasındaki ilişki son yıllarda kesin olarak kanıtlanmıştı. Daha önceki araştırmalar da, belirli genetik özelliğe sahip kişilerin doyduklarını fark etmekte zorlandıklarını ve bu yüzden yemeye devam ettiklerini ortaya koymuştu. Obeziteye olan bu genetik yatkınlık nadir karşılaşılan bir durum değil ve nüfusun genelinde görülebiliyor.