Net asgari ücret 2024 rakamının 17.002 lira açıklanmasının ardından her komisyon toplantısında kırmızı çizgi olarak dile getirilen açlık ve yoksulluk sınırı için açıklama geldi. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun (TÜRK-İŞ) araştırmasına göre 2023 Aralık ayında 4 kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması tutarı 14 bin 431 TL oldu.
TÜRK-İŞ'in araştırmasına göre, Ankara’da yaşayan 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 14 bin 431 TL, gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 47 bin 009,38 TL’ye yükseldi. Bekar bir çalışanın yaşama maliyeti de aylık 18 bin 796,36 TL olarak hesaplandı.
Araştırmanın sonuçlarına göre; Ankara’da yaşayan 4 kişilik bir ailenin gıda için yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 2,89 oranında gerçekleşti. Son 12 ay itibarıyla değişim oranı yüzde 77,50 oldu. 12 aylık ortalamalara göre değişim oranı ise yüzde 82,21 olarak hesaplandı.
Peynir, marketlerde kilosu ortalama 190 TL’den raflarda yerini aldı. Süt ve yoğurt fiyatları geçen ayki benzer seviyelerini korudu. Et fiyatlarında aralık ayında ciddi artış görüldü. Dana kıymanın kilosu geçen aya göre 46 TL artarak marketlerde ortalama 377 TL’den, dana kuşbaşının kilosu ise geçen aya göre 37 TL artarak marketlerde ortalama 393 TL’den reyonlarda yerini aldı. Et fiyatları geçen yılın aralık ayına göre iki kattan fazla artış gösterdi. Yumurta fiyatları aralık ayında geçen aya göre yüzde 17 artarak tanesi ortalama 4,45 TL’den satıldı. Tavuk ‘gövde’ fiyatı ise ortalama kilogram olarak 72 TL’den marketlerde yer aldı. Tezgahlarda en çok talep gören deniz balıkları ortalama 175 TL'den satıldı.
Kuru baklagiller ve yağlı tohum ürünleri geçen ayki seviyelerini korudu. Aralık ayında kuru fasulyenin kilogram fiyatı 92 TL’den, yılbaşında sofraların en çok özlemle beklediği yağlı tohumlar ise (ceviz, fındık, yer fıstığı ve ay çekirdeği vb.) kilogram fiyatı ortalama 336 TL’den marketlerdeki raflarda yer aldı. Ankara’da 200 gramlık ekmek fiyatı 7 TL’den satılmaya devam ederken, 4 kişilik ailenin aylık sadece ekmek masrafı 735 TL oldu. Tahıllar grubunda geçen aya göre sınırlı bir seviyede bir fiyat artışı yaşandı. Bu grupta en yüksek artış yüzde 5 oranıyla bulgurda görüldü.
Sebze fiyatlarında da artış gözlemlendi. Geçen aya göre en yüksek artış domates, patates, köy biberi ile sivri biber fiyatlarında yaşandı. Ispanak, pırasa, brokoli ve kereviz fiyatları tezgahlarda geçen ayki fiyatlarını korurken lahana fiyatında kısmi bir düşüş gözlemlendi. Meyve tezgahlarında mevsiminden kaynaklı portakal ve mandalina fiyatları düşerken, muz fiyatında artış yaşandı. Bu ay en düşük fiyatlı meyve greyfurt oldu. Greyfurt ortalama kilogram fiyatı 12,5 TL’den tezgahlarda yer aldı. Ortalama sebze (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık vb. salata yeşillikleri dâhil değil) kilogram fiyatı 32,23 TL, ortalama meyve kilogram fiyatı 31,64 TL oldu. Hesaplamada 24’ü sebze ve 8’i meyve olmak üzere toplam 32 üründeki fiyat değişimi dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kilogram fiyatı 30,32 TL olarak tespit edildi.
Avrupa’da yaşanan kuraklık, üreticinin artan maliyetleri ve dışarıdan gelen talep nedeniyle zeytinyağı fiyatlarında geçtiğimiz aylarda yüksek artış gözlemlenmişti. Bu ay zeytinyağı fiyatlarında bir artış olmamakla beraber zeytinyağı fiyatları marketlerde ortalama litresi 300 TL’den satılmaya devam etti. Aralık ayında zeytinyağında olduğu gibi zeytin fiyatlarında da önemli bir değişiklik gözlemlenmedi. Bu grupta yer alan salça, reçel, ıhlamur ve şeker fiyatları geçen ayki seviyelerini korurken, balın kilogram fiyatı 16 TL artarak ortalama 293 TL olarak marketlerde satıldı. (DHA)